ANKARA - (DÜNYA)
Sanayiye arz edilen çiğ sütün alım ve satımının sözleşmeli yapılması, üretici örgütü ile alıcı arasında uyulması gereken kuralların belirlenmesi, üretim ve pazarlamada sürdürülebilirliğin sağlanmasına ilişkin esasları belirleyen yönetmelik Resmi Gazete’de yayınlandı. Sanayiciler çiğ sütü yönetmelik kapsamında sözleşmeli almak zorunda olacak.
Yönetmeliğe göre sözleşmeler en az 6 ay en fazla 1 yıl süreli yapılacak. Tarafların anlaşarak sözleşmeden dönmesi halinde 6 aylık asgari süre hükmü uygulanmayacak.
Sözleşmede teslim edilecek ve alınacak çiğ sütün dönemler itibariyle asgari ve azami miktarı, fiyatı, soğutma ve hizmet bedeli yer alacak. Üretici örgütleri aracılığıyla satılan çiğ süt karşılığı alınan nakit avans, üretim oranlarına göre üyeleri dağıtılacak.
Sözleşmede fiyat 4 şekilde belirlenebileceği hükmü yer alıyor.
Buna göre pazarlık, sütteki yağ ve protein oranlarına göre belirlenebilecek süt fiyatında parite de dikkate alınabilecek. Paritede değişken ise yem olacak. yönetmelikte süt-yem paritesinin 1.3’ün altında olamayacağı, yani 1 kg sütün fiyatının en az 1.3 kg yeme eşit olması gerektiği hükmü yer alıyor. Yönetmelik uyarınca ayrıca Ulusal Süt Konseyi’nin tavsiye ettiği fiyat da esas alınabilecek.
Sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmeyenler için Borçlar Kanunu’nun hükümleri uygulanacak.
Çiğ süt satışında halen Ulusal Süt Konseyi’nde belirlenen 1 lira 15 kuruşluk fiyat uygulanıyor. Ancak üreticiler, sanayicilerin bu fiyatı dahi ödememesinden yakınıyorlardı. Bu yönetmelikle birlikte getirilen süt ve yem paritesinin fiyatı otomatik olarak 1.30 kuruşa yükselteceği yorumları yapılıyor.
Çiğ süte sözleşme zorunluluğu ne getiriyor?
UZMAN GÖRÜŞÜ - Ali Ekber YILDIRIM
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre Türkiye’nin yıllık çiğ süt üretimi 18.5 milyon ton. Çiğ süt üretiminin yaklaşık 10 milyon tonu sanayiciler, mandıralar ve diğer alıcılar tarafından satın alınarak işleniyor. Bu sütün alımında fiyat, kalite, ödemeler ve daha birçok konuda sorunlar yaşanıyor. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bu sorunları çözmek, en azından azaltmak için çiğ süt alım ve satımına sözleşme zorunluluğu getirdi.
Bu amaçla hazırlanan “Çiğ Sütün Sözleşmeli Usulde Alım Satımına İlişkin Yönetmelik” 16 Nisan 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Yönetmelik ne getiriyor?
Özellikle alıcılar açısından sözleşme yapılmasını zorunlu kılıyor. Sözleşme yapmadan çiğ süt alanlara cezai yaptırımlar getiriliyor.
Çiğ süt üreticileri veya üretici örgütleriyle alıcılar arasında yapılacak sözleşme ile fiyat konusunda çözüm öngörüyor. Sözleşmede kesin olarak bir fiyat yazılması gerekiyor. Bu fiyat için belli kriterler öngörülüyor. Üretici veya üretici örgütü ile alıcı, çiğ sütün fiyatını pazarlık ile belirleyip sözleşmeye yazabilir. Veya, çiğ sütteki koloni sayısı, somatik hücre sayısı, süt yağı ve protein oranlarını dikkate alarak kalite ve içeriğe göre bir fiyat belirleyebilirler. Süt yem paritesine göre veya Ulusal Süt Konseyi’nin ilan ettiği referans fiyatına göre bir fiyat belirleyip sözleşmeye yazılacak. Yani fiyat yazılmayan sözleşme olmayacak.
Sözleşme yapıldıktan...
Kaynak ve Yazının Devamı ► http://www.dunya.com/guncel/cig-sutte-sozlesmeli-donem-259518h.htm
