SON YAZILAR

12 Mayıs 2015 Salı

Kaybolan Mallar İçin Vergi Ödenir mi?

Unknown | 09:12 | | | | | | | | |
Kaybolan Mallar İçin Vergi Ödenir mi?

 Yusuf Keleş

 Bilindiği gibi KDV gibi tüketim vergileri normalde nihai tüketiciden alınan vergilerdir. Bu kanunda ve buna benzer harcama vergilerinde kayıtlı mükellefler, asıl vergi ödeyicileri olan son müşterilerin ödedikleri vergileri emanetçi olarak vergi dairesine ödeyen sorumlulardır. 



Vergi esasen tüketiciden alınacağı için aracı olan üreticiler, satıcılar, pazarlamacılar vs. bu mal ve hizmetlerin alımında katlandıkları KDV’leri, müşterilerden topladıkları ve vergi dairesine ödemekle sorumlu oldukları KDV’den indirme hakkına sahiptirler. İndirimden sonra tahsil edilen vergilerin fazla olması halinde ise vergi dairesine ödeme yaparlar. Ancak mükelleflerin her zaman aldıkları malları satmaları mümkün olmayabiliyor.
Birçok mükellef aldığı veya ürettiği malı kaybolma, çalınma, bozulma, çürüme, çalınma, yanma vs. sebeplerden dolayı satışa sunamıyor. Bu şekilde firmaların ve satıcıların iradesi dışında gelişen veya işin mahiyeti gereği oluşan kayıplardan dolayı firmalara ek bir vergi maliyeti çıkıyor. Maliye bu sebeplerden dolayı satılamayan malların alımında indirim konusu yapılan KDV’lerin tespit edilerek KDV beyannamesindeki “İlave Edilecek KDV” satırı ile beyan edilmelerini ve vergi dairesine ödenmelerini istiyor. Bu durum hem mükellefler hem de Maliye için açmazlara sebep oluyor. Birinci açmaz bu malların alımında ödenen KDV nihai tüketiciye yansıtılamayacağı için bu KDV’nin işletme üzerinde kalmış olması. Bu işletme üzerinde fazladan bir yük demek. İkinci açmaz ise bu malların KDV’sinin indiriminin kabul edilmesi halinde ortaya çıkıyor. Çünkü bir şekilde zayi olan malların KDV indirimini kabul etmek; oluşan katma değerden Hazine’ye vergi doğmaması anlamına geliyor. Bu da Maliye’nin işine gelmiyor. Çünkü bu indirimin kabul edilmesi birçok suistimalin yapılmasına fırsat verir.
Deprem, sel ve mücbir sebep hariç
Tabii mükelleflerin mallarını satıma sunamamalarına sebep olan tüm kayıplar aynı şekilde muameleye tabi tutulmuyor. Kanun maddesi gereği deprem, sel felaketi ve Maliye Bakanlığı’nın yangın sebebiyle mücbir sebep ilân ettiği yerlerdeki yangın sonucu zayi olan malların alımında yüklenilen vergiler indirim konusu yapılabiliyor.
Örneğin; sel felaketi nedeniyle bir şirketin deposunda yer alan malların zayi olması veya Maliye Bakanlığı’nca yangın sebebiyle mücbir sebep ilan edilen yerde olması koşuluyla, yangın nedeniyle malların kullanılamaz duruma gelmesi halinde bu mallara ilişkin yüklenilen vergilerin indirim konusu yapılmasında bir sorun olmuyor.
Buna mukabil Maliye Bakanlığı’nca...