10 Soruda Bağımsız Denetim
Münir Nurettin KANOĞLU / SMMM-KGK Bağımsız Denetçi
Bağımsız denetim, öncesinde sınırlı alanlarda uygulaması bulunmakla birlikte, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK) ile iş hayatımızdaki önemini her geçen gün artırarak yer edinmeye başlamış bulunmaktadır. Konunun firma yönetim kurulu üyeleri ve mali yöneticileri tarafından daha iyi anlaşılabilmesi için aşağıda soru-cevap yöntemi kullanılıp özellikle yeni TTK yönüyle değerlendirilerek faydalı olunmaya çalışılmıştır.
1- Bağımsız denetim nedir?
Finansal tabloların standartlara uygunluğu ve doğruluğunun makul güvence sağlayacak yeterli kanıtların elde edilmesi amacıyla denetim standartlarına uygun olarak defter, kayıt ve belgeler üzerinden denetlenerek rapora bağlanmasının şirket dışından ve ilgili kurumlar tarafından yetkilendirilmiş kişi veya kuruluşlarca yapılması demektir.
2- Bağımsız denetim hangi firmalar için zorunludur?
Türk Ticaret Kanunu kapsamında denetime tabi tutulacak firma hadleri Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenir. 2015 yılı için son 3 yılda aktif toplamı 50 milyon TL, net satışlar 100 milyon TL ve çalışan sayısı 200 kişi veya üzerinde olması hallerinden en az ikisinin 2 yıl gerçekleşmiş olması halinde tüm AŞ ve Ltd. şirketler bağımsız denetime tabidir. Ayrıca kendi alanlarında SPK, EPDK ve BDDK mevzuatları çerçevesinde denetim şartları belirlenmektedir.
3- Limited şirketler bağımsız denetim zorunluluğundan muaf mıdır?
Hayır. Bakanlar Kurulu’nun belirlediği hadlerin üzerinde olanlar denetime tabidir.
4- Bağımsız denetim yapmaya hangi kuruluş ve kişiler yetkilidir. Uluslararası kuruluşlarla çalışmanın avantajları var mıdır?
Kamu Gözetimi muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından (kendi alanında SPK tarafından) yetki belgesi verilen kişi ve kurumlar bağımsız denetim yapmaya yetkili ve yetkinliktedirler. Ülkemizde bağımsız denetim uygulaması Kamu Gözetim Kurumu tarafından uluslararası mevzuata uygun standartlar ve kurallarla oluşturulup denetlendiği için dünyanın ulaştığı denetim standardı yerli kuruluş ve denetçilerimizce pekala yürütülmektedir. Uluslararası kuruluşların kurumsal birikimleri ileri sürülerek denetim kalitesinin yükseleceğini savunanlar olduğu gibi, bu firmalar kurumsal birikimlerini öne çıkarırken adeta seri üretim yaklaşımı ile deneyimsiz kişilerden oluşan ekiplerin bazı zaaflara yol açtığını savunanlar da vardır.
5- Bağımsız denetim yaptırmamanın sonucu nedir?
Bağımsız denetim yaptırmak zorunda olanların yönetim kurulları bunu yaptırmamaları halinde bağımsız denetimden sağlayacakları faydalardan mahrum olacakları gibi, mali tabloları düzenlememiş olurlar. Bu da en başta yönetim kurulunun ibra edilmemesi sonucu doğurur ki ortakların yasal yollara başvurmasından tutun pek çok sorumluluğu beraberinde getirir. Örneğin kar dağıtamaz, sermaye artış ve azalışı yapılamaz. Bundan dolayı şirketin uğrayacağı zarar ve kayıplardan yönetim kurulu sorumlu olur.
6- Bağımsız denetim hizmetleri pahalı mıdır?
Kamu Gözetim Kurumu bağımsız denetim ücretlerine ilişkin bir tarife yayınlamadığından şirketin cirosu, aktif büyüklüğü, şube ve çalışan sayısı gibi veriler esas alınarak taraflar arasında serbest piyasa kurallarına göre belirlenerek denetlenecek firmalar açısından oldukça uygun fiyatlar elde edilmektedir.
7-Bağımsız denetim zorunluluğu olmayan şirketlerin bağımsız denetim hizmeti almaları gereksiz midir?
Kamunun bazı kriterleri esas alarak belli hadlerin üzerindekileri zorunlu kılması, yönlendirme görevinin gereği olup bunu yasal zorunluluk olarak anlamamak gerekir. Bağımsız denetim, şirketlere doğru ve güvenilir bilgiler sunarak , göz ardı edildiğinin aksine şirketler açısından da olmazsa olmaz önemdedir.
Şöyle ki;
a) Bağımsız denetimin ortaklar arasında güveni tesis eden etkisi vardır.
b) Şirket kaynaklarının verimli, etkin kullanılmasına yardımcı olur.
c) Hataların düzeltilmesine olanak sağlar.
d) Şirket yönetici ve çalışan suistimallerini önleyici ve bunun gerçekleşmesi halinde ortaya çıkartıcı etkisi vardır.
e) Kreditörlere...
Kaynak ve Yazının Devamı ► http://www.dunya.com/yorum-inceleme/10-soruda-bagimsiz-denetim-268310h.htm
