Anonim Şirketin Kendi Hisselerini Satın Alma Muhasebesi
Cevdet AKÇAKOCA
Yeminli Mali Müşavir
Anonim Şirketin kendi hisselerini satınalma konusu gerek TTK ve gerekse TMS açısından ayrı birer yazıda incelemiş ve muhasebesinin bir başka yazı konusu olduğunu belirtmiştik.
Tekdüzen muhasebe sisteminde anonim şirketlerin kendi hisselerini satınalması halinde hangi hesapların kullanılacağı konusunda henüz bir açıklama yapılmamıştır veya bugüne kadar ben böyle bir açıklamaya rastlayamadım.,
Bu sebeple muhtelif çalışmaları inceledim, araştırdım ve bu yazıyı hazırladım. Bu yazımız, Çankırı Karatekin Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisinin 2014/4/1 sayısının 283-298 inci sayısındaki Sayın Fikret Otlu, İsmail Bekçi ve Özlem Nilüfer Karataşın çalışmalarından yararlanarak hazırlanmıştır. Bu konuda yaptığım araştırmalarda benim muhasebe düşünceme en uygun yazı ve çalışma olduğu için bu makaleden yararlandım.
1.. İktisap Edilen Payların Muhasebeleştirilmesi
Tekdüzen hesap planında bir düzenleme yapılmadığından Çankırı Üniversitesinde yapılan çalışmada olduğu gibi 51 no.lu Geri Alınan Hisse Senetleri hesabı kullanılmıştır. Paylar satınalma bedeli üzerinden yani maliyet bedeli üzerinden kaydedilecektir.
1.00.000 TL. sermayeli bir A.Ş. 1 TL. nominal değerindeki 5.000 payını tanesi 4 TL.dan 20.000 TL. na satınalmıştır. (Bunlar için yılsonunda bu kadar tutarda yedek akçe ayrılmalıdır.)
Bunun muhasebe kaydı:
________________ / / 2015________________________
514 Geri Satın Alınan Paylar 20.000
102 Bankalar 20.000
Payların geri satın alınması
__________________ / / 2015_________________________
590 Dönem Net Karı 20.000
540 Yasal Yedekler 20.000
Geri alınan paylar için yıl sonunda yedek akçe ayrılması
________________ __________________________
2. İktisap Edilen Payların Elden Çıkarılmasının Muhasebeleştirilmesi
Örnek: Nominal değeri 1 TL olan ve daha önceki bir tarihte tanesi 4 TLden satın alınan 10.000 adet pay, 2015 yılında, tanesi 6 TLden satılarak elden çıkarılmıştır. Satış işlemi banka aracılığı ile yapılmıştır.
________________ / / 2015 _______________________
102 Bankalar 60.000
514 Geri Satın Alınan Paylar 40.000
520 Hisse senedi ihraç primi 20.000
Geri alınan payların satış kaydı
_________________ / / 2015_________________________
540 Yasal Yedekler 40.000
570 Geçmiş Yıllar Karları 40.000
Geri alınan hisse senetleri satıldığından yedeklerin
Ortaklara dağıtılabilmesi için
__________________ __________________________
a. Bu satıştan sonra, Yasal yedeklerde kalan tutar ya ortaklara dağıtılır veya sermaye artırım kararı alınarak sermayeye ilave edilebilir. Sermayeye ilave kayıtlarını burada göstermeye lüzum görmüyorum.
b. Örnekteki geri alınan payları karlı satmıştık. Zararlı satsa idik bu defa...
Kaynak ve Yazının Devamı ► http://www.ekohaber.com.tr/ekohaber-cevdet-akcakoca-20-10-2015-yazi_id-24166.html
