Serbest meslek kazançlarının vergilendirilmesinde bazı ayrıntılar (2)
Vergi Portalı
21 Ekim tarihinde yayımlanan makalede, serbest meslek kazancının vergilemesiyle ilgili bazı özelliği olan konulara yer vermiştim. Bugün aynı konuya devam.
Serbest meslekte kasa esası geçerlidir
21 Ekim tarihli makalede, serbest meslek kazancında elde etmenin tahsilatla gerçekleştiğini, serbest meslek faaliyetinin elde edilmesi için yapılan genel giderlerin de ödenmedikçe gider yazılamayacağını belirtmiştim. Makale yayımlandıktan sonra çok sayıda kişi bu açıklamanın yasal dayanağını sordu. Kısaca belirtelim.
Kazancın elde edilmesinde geçerli olan tahsilat esasının yasal dayanağı Gelir Vergisi Kanunu’nun 67. maddesinde. Bu maddede yer alan, serbest meslek kazancının, bir hesap dönemi içinde serbest meslek faaliyeti karşılığı olarak tahsil edilen para ve ayınlarla sağlanan menfaatlerden oluşacağı hükmü, kazancın elde edilmesinin tahsilata bağlanmış olduğunu açıkça gösteriyor.
Yapılan giderlerin ödenmedikçe gider yazılamayacağına ilişkin güzenleme ise Kanun’un 68. maddesinin birinci fıkrasının (1) no.lu bendinde yer alıyor. Bu bentte, mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen genel giderlerin, kazanncın tespitinde dikkate alınacağı hükmü yer alıyor. Maddede yer alan “ödenen genel giderler” ifadesi, genel giderler açısından kasa esasının yasal dayanağı.
Alınan avanslar, tahsil edildiği dönemin geliridir
Yukarıda açıklanan esaslar çerçevesinde, serbest meslekte tahsil edilen hasılat, avans niteliğinde de olsa, tahsil edildiği yılın hasılatına dahil edilir. İşin yapılmaması veya başka nedenlerle, alınan avansın iade edilmesi durumunda, iadenin yapıldığı dönemde gider olarak dikkate alınır. Peşin ödenen genel giderler ödeme zamanında gider yazılır. Yukarıda da belirttiğim gibi, serbest meslek kazancında elde etmede olduğu gibi giderler açısından da kasa esası geçerlidir. Dolayısıyla, alınacak bir hizmet için peşin ödeme yapılması durumunda, giderin belgelendirilmesi şartıyla, ödemenin yapıldığı tarihte gider dikkate alınabilir. Bu çerçevede örneğin işyeri kirasını peşin ödeyen bir serbest meslek erbabı, bu ödemeyi ilgili dönemini beklemeksizin ödediği dönemde gider yazabilir.
Serbest meslek kazancının tespitinde peşin ödemelerin aktifleştirilmesini öngören bir düzenleme yoktur. Kanunda yer alan “ödenen genel giderler” ifadesi de gelecek dönemlere ilişkin olarak peşin ödenen tutarların gider yazılmasını gerektirmektedir.
Yaygın bazı genel giderlerde gider yazma ve KDV indirim zamanı
Serbest meslek erbabının en yaygın giderleri, elektrik, su, doğalgaz, kırtasiye ve sigorta gibi genel gider kalemlerinden oluşmaktadır. Yukarıda genel çerçeveyi özetledim ama bu yaygın giderler çerçevesinde konuyu biraz somutlaştırmakta yarar var.
Aynı vergilendirme dönemine ilişkin olarak dönem kapanmadan gelen ve ödenen faturalar açısından uygulamada sorun yoktur. Ödenen fatura bedeli gider kaydedilir, faturada yer alan katma değer vergisi de indirim konusu yapılır.
Ancak bir yıla ilişkin harcama faturasının sonraki yılda gelmesi veya önceki yıla ilişkin faturanın sonraki yılda ödenmesi durumunda sorun çıkabilir.
Kural olarak giderler ödendiğinde dikkate alınır. Dolayısıyla...
Kaynak ve Yazının Devamı ► http://www.dunya.com/serbest-meslek-kazanclarinin-vergilendirilmesinde-bazi-ayrintilar-2-161898yy.htm
