Türkiye-Avrupa Birliği Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA II) Çerçeve Anlaşması Genel Tebliğ Taslağı
Başkanlığımızca hazırlanan Türkiye-Avrupa Birliği Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA II) Çerçeve Anlaşması Genel Tebliğ Taslağı'nda, adı geçen Anlaşmanın vergi istisnalarına ilişkin 28. Maddesinin uygulanmasına yönelik usul ve esaslara yönelik düzenlemeler yapılmıştır.
Bu taslağın geliştirilmesi ve yayımlanmaya hazır hale getirilmesi için Başkanlığımızca çalışmalarımız devam etmekte olup; mevcut taslakta yer alan konuların geliştirilmesi, değiştirilmesi veya katkıda bulunulması ile ilgili görüş ve önerilerinizi 23.11.2015 tarihine kadar avrupabirligi@gelirler.gov.tr e-posta adresine iletebilirsiniz.
Söz konusu Tebliğ Taslağı...
Maliye
Bakanlığından:
TÜRKİYE
- AVRUPA BİRLİĞİ KATILIM ÖNCESİ YARDIM ARACI (IPA II) ÇERÇEVE ANLAŞMASI
GENEL
TEBLİĞ TASLAĞI (Sıra No:1)
Türkiye ile Avrupa Birliği (AB)
arasındaki mali işbirliği çerçevesinde AB'nin 2014-2020 bütçe dönemine ilişkin
mali yardımlar için 11/02/2015 tarihinde Türkiye ile Avrupa Komisyonu arasında
imzalanan "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Tarafından Temsil Edilen Türkiye
Cumhuriyeti ve Avrupa Komisyonu Arasında Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA II)
Çerçevesinde Birlik Tarafından Türkiye Cumhuriyeti'ne Yapılacak Mali Yardımın
Uygulanmasına İlişkin Düzenlemeler Hakkında Çerçeve Anlaşma" (IPA II
Çerçeve Anlaşması), 04/04/2015 tarih ve 6647 sayılı Kanunla[1]
onaylanması uygun bulunmuş, 08/05/2015 tarih ve 2015/7708 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı[2]
ekinde yayımlanmış ve 24/08/2015 tarih ve 2015/8085 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı[3]
ile 22/06/2015 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.
1-
Amaç
Bu Tebliğin amacı, IPA II Çerçeve
Anlaşmasının 28. maddesinde yer alan vergi istisnalarına ilişkin hükümlerin
uygulama usul ve esaslarını, aynı maddenin 3. fıkrasının verdiği yetki
kapsamında belirlemektir.
2-
Kapsam
Bu Tebliğ, AB'nin 2014-2020 bütçe
döneminde IPA II Çerçeve Anlaşması ve bu Anlaşmaya dayanarak Türkiye ile AB
arasında imzalanan sektörel anlaşmalar veya finansman anlaşmaları ile IPA II
kapsamındaki Teknik Destek ve Bilgi Değişim Mekanizması (TAIEX) da dâhil olmak
üzere Birlik programları çerçevesinde ve finansmanı AB veya Türkiye-AB ortak
finansmanı ile karşılanan AB tarafından bu amaçla yetkilendirilmiş Sözleşme
Makamları ile Birlik Yüklenicisi ve Birlik Yüklenicisi ile Birlik Alt
Yüklenicileri arasında imzalanan sözleşmeleri kapsamaktadır.
3-
Tanımlar
3.1.
Sözleşme Makamı: Avrupa Komisyonu ile
Avrupa Komisyonu tarafından AB mali yardımlarını kullandırmakla görevlendirilen
ve Birlik Yüklenicisi ile Birlik Sözleşmesini imzalayan kurum veya
kuruluşlardır. Türkiye'deki genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin taraf
olduğu ortak yönetim öngören anlaşmalara dayanılarak Avrupa Komisyonu
tarafından yetkilendirilen bu idareler de Sözleşme Makamı olarak kabul edilir.
3.2.
Finansman Anlaşması: IPA II Uygulama
Tüzüğünün kapsamında olan bir eylem aracılığıyla Birliğin mali yardımının
uygulanması için Avrupa Komisyonu ile IPA II yararlanıcısı arasında akdedilen
yıllık veya çok yıllı anlaşma anlamına gelir.
3.3.
Sektörel Anlaşma: Avrupa Komisyonu ile
IPA II yararlanıcısı arasında belirli bir IPA II politika alanı veya programına
ilişkin olarak Çerçeve Anlaşmada veya Finansman Anlaşmalarında yer almamış olup
gözetilmesi gereken kural ve usulleri belirlemek için yapılan düzenleme
anlamına gelir.
3.4.
Birlik Yüklenicisi: Birlik sözleşmesi
kapsamında hizmet veren ve/veya mal tedarik eden ve/veya iş yapan ve/veya bir
işi yöneten gerçek ve tüzel kişiler olarak anlaşılır. "Birlik
yüklenicisi" terimi ayrıca, hibe yararlanıcılan (ortaklar, Birlik
sözleşmesinde belirtilen iştirakler [ilişkili kişiler] ve alt hibe
yararlanıcıları ve eşleştirme yüklenicileri dâhil) konsorsiyum veya ortak
girişim [adi
ortaklık] ortaklarını, eşleştirme kapsamında yüklenici ve daimi
[Yerleşik] eşleştirme danışmanlarının (RTA) yanı sıra Teknik Yardım ve Bilgi
Değişimi Aracı (TAIEX) kapsamındaki yüklenicileri işaret eder.
3.5.
Birlik Sözleşmesi: Alt Hibe Sözleşmeleri
ve IPA II faaliyetlerini finanse etmekte kullanılan dolaylı yönetim kapsamında
görev dağılımı anlaşmaları dâhil olmak üzere ve IPA II yararlanıcısı veya IPA
II yardımının gerçek ve tüzel kişileri tarafından eş finansmanı da içerecek
şekilde Avrupa Komisyonu veya IPA II yararlanıcısı veya Birlik sözleşmeleri ile
ilgili Hibe Yararlanıcısı tarafından imzalanan herhangi bir sözleşme veya hibe
sözleşmesi anlamına gelir. "Birlik Sözleşmesi" terimi aynı zamanda
TAIEX kapsamındaki yardım ve Birlik programları kapsamında alınan hibeler ve bu
hibelerin eş finansmanını da içerecek şekilde Birlik programlarına katılımın
hükümlerini de kapsar.
3.6.
Alt Hibe Sözleşmesi: Kaynağını teşkil
eden Birlik Sözleşmesine uygun olarak, Hibe Yararlanıcısı ile Alt Hibe
Yararlanıcısı arasında imzalanan mal ve/veya hizmet alımı içermeyen hibe
sözleşmesidir.
3.7.
Tedarikçi: Birlik Sözleşmesi kapsamında
Birlik Yüklenicisine mal tedarik eden veya hizmet sunan veya iş yapan gerçek ya
da tüzel kişilerdir. Birlik Yüklenicisi ile bir Birlik Sözleşmesi kapsamındaki
mal, hizmet veya işleri temin etmek amacıyla Tedarik Sözleşmesi imzalayan
gerçek veya tüzel kişilerin, bu tedarik sözleşmelerinde kendilerini farklı
sıfatlarla nitelendirmeleri, bunların "Tedarikçi" vasfını
değiştirmez.
3.8.
Tedarik Sözleşmesi: Birlik Yüklenicisi
ile Tedarikçi arasında Birlik Sözleşmesi kapsamındaki mal, hizmet ve işlerin
tedariki amacıyla imzalanan sözleşmelerdir.
3.9.
Hibe Yararlanıcısı: Kendisiyle bir hibe
anlaşması imzalanan veya kendisine bir hibe kararı bildirilen gerçek veya tüzel
kişi anlamına gelir.
3.10.
Hibe Yararlanıcısı Konumunda Olan Birlik Yüklenicisi: Birlik
Sözleşmesi kapsamında mal tedarik eden veya hizmet sunan veya iş yapan veya
hibe sözleşmesini yürüten ve aynı zamanda hibeden doğrudan yararlanan gerçek
veya tüzel kişidir.
4-
IPA II Çerçeve
Anlaşması Kapsamındaki Vergi İstisnaları ve Uygulaması
4.1.
Vergi İstisnalarına
İlişkin Genel Kural
IPA II Çerçeve
Anlaşmasının "Vergiler, gümrük vergileri ve diğer mali harçlara ilişkin
kurallar" başlıklı 28. maddesinin ilk fıkrası uyarınca; "Bir Sektörel Anlaşmada ya da Finansman Anlaşmasında
aksi belirtilmemek kaydıyla vergiler, gümrük vergileri ve ithalat vergileri ve
resimleri ve/veya eş etkiye sahip harçlar IPA II kapsamında finanse edilmez.
Yukarıda bahsedilen kural kapsamında belirtilen vergi muafiyetleri, IPA II
yararlanıcısı ve IP-II yardımının gerçek ve/veya tüzel alıcıları tarafından
sağlanan eş- finansmanı da kapsar."
Buna göre Avrupa Birliğince veya
Türkiye ile Avrupa Birliği ortak katkısıyla finanse edilen sözleşmelerin
uygulanması sırasında ortaya çıkabilecek vergiler, gümrük ve ithalat vergi ve
yükleri ve/veya eş etkiye sahip vergiler, IPA II Çerçeve Anlaşmasının 28.
maddesinde yer alan hükümlere göre mali yardımlardan finanse edilmeyecektir.
4.2.
Katma Değer Vergisi
İstisnası ve Uygulaması
4.2.1.
Anlaşma Hükmü
IPA II Çerçeve Anlaşmasının 28. maddesinin 2/b bendinde;
"Birlik yüklenicileri,
Birlik sözleşmesi kapsamında verilen herhangi bir hizmet ve/veya tedarik edilen
mal ve/veya yapılan iş için KDV'den muaftırlar. Ayrıca, Birlik yüklenicisi
tarafından temin edilen mallar veya verilen hizmetler veya yapılan işler,
Birlik sözleşmesi kapsamındaki hedefler ve faaliyetlerle ilişkili oldukları
derecede KDV'den muaftır"
2/c bendinde ise;
"(b) paragrafında
öngörülen muafiyet ilke olarak ön muafiyet yolu ile yürürlüğe konur. Bunun
teknik anlamda ve/veya uygulamada mümkün olmadığı hallerde, söz konusu muafiyet
iade/mahsup olarak yürürlüğe konur.
Ön muafiyetin uygulandığı
durumlarda, bir Birlik yüklenicisi veya Birlik yüklenicisine mal tedarik eden
ve/veya hizmet veren veya iş yapan bir yüklenici KDV'siz fatura keser. Bunun
için IPA II yararlanıcısı, KDV'den ön muafiyet için etkin mekanizma ve
usullerin önceden oluşturulmuş olmasını sağlar.
Fonun iadesi usulünün
uygulanması durumunda, Birlik yüklenicileri ve Birlik yüklenicisinin yüklenicileri,
KDV iadesi için Türkiye Cumhuriyeti mevzuatı kapsamında istenen gerekli
belgelerle birlikte vergi idaresine yazılı talepte bulunmaları halinde, vergi
idaresinden doğrudan KDV iadesi alabilirler.
Birlik yüklenicisi ve Birlik
yüklenicisinin yüklenicileri bu Anlaşmada öngörüldüğü şekilde KDV'den muaf olan
IPA II yardımı kapsamında tedarik edilen mallar ve/veya verilen hizmetler
ve/veya yapılan işlerle ilgili olarak ödenen KDV'yi, IPA II haricinde olan,
herhangi bir işlemleri için tahsil edilen KDV'den mahsup etme veya indirme
hakkına sahiptir.
Gerekli belgelerin
sunulmasını takiben, vergi idaresi, vergi iadesi, muafiyet ve mahsup işlemini
en fazla 30 takvim günü içerisinde asgari ve makul idari ücretler haricinde
maliyet çıkarmadan tamamlar."
hükümlerine yer verilmektedir.
4.2.2.
Katma Değer Vergisi
İstisna Sertifikası ile İstisnadan Yararlanılması
4.2.2.1.
KDV İstisna
Sertifikası Başvurusu Yapılacak Makam
Katma Değer Vergisi (KDV) İstisna Sertifikası almak üzere Birlik
Yüklenicilerinden;
a)
Türkiye'de yerleşik, herhangi bir vergi türünden
mükellefiyeti olmayan (süreksiz vergi mükellefiyeti hariç) gerçek kişiler için
ikametgâhı; herhangi bir vergi türünden mükellefiyeti olan (süreksiz vergi
mükellefiyeti hariç) gerçek kişiler için mükellefiyeti; tüzel kişiler için ise
iş merkezi (kayıtlı merkezi) Vergi Dairesi Başkanlığı kurulu olan illerde
(EK-1/a) bulunanlardan, imzaladıkları Birlik Sözleşmesinde kendisine ayrılan
bütçe payı 4 (dört) milyon Türk Lirasından (4 milyon Türk Lirası dâhil) az
olanlar o ildeki Vergi Dairesi Başkanlığına (İstanbul'da yerleşik Birlik
Yüklenicileri İstanbul'da kurulu Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığının
mükellefi iseler buraya, değilseler İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığına);
Birlik Sözleşmesinde kendisine ayrılan bütçe payı 4 (Dört) milyon Türk
Lirasından fazla olanlar ise Gelir İdaresi Başkanlığına,
b)
Türkiye'de yerleşik, herhangi bir vergi türünden
mükellefiyeti olmayan (süreksiz vergi mükellefiyeti hariç) gerçek kişiler için
ikametgâhı; herhangi bir vergi türünden mükellefiyeti olan (süreksiz vergi
mükellefiyeti hariç) gerçek kişiler için mükellefiyeti; tüzel kişiler için ise
iş merkezi (kayıtlı merkezi) Vergi Dairesi Başkanlığı kurulu olmayan illerden
(EK-1/b) herhangi birinde bulunanlardan imzaladıkları Birlik Sözleşmesinde
kendisine ayrılan bütçe payı 2 (iki) milyon Türk Lirasından (2 milyon Türk
Lirası dâhil) az olanlar o ildeki Defterdarlık Gelir Müdürlüğüne; Birlik
Sözleşmesinde kendisine ayrılan bütçe payı 2 (iki) milyon Türk Lirasından fazla
olanlar ise Gelir İdaresi Başkanlığına,
başvuracaklardır.
Birlik Sözleşmesinde yazılı
kendisine ayrılan bütçe payı Euro (€) cinsinden belirlenmiş olan Birlik
Yüklenicilerinin başvuru makamının tespitinde, başvuru tarihindeki Türkiye
Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru esas alınacaktır. Başvuru tarihinden
kasıt, Birlik Yüklenicisinin KDV İstisna Sertifikası başvurusuna ilişkin
dilekçesinin, başvuru yapılacak makamın evrak kaydına giriş tarihidir.
c)
Türkiye'de ikametgâhı olmayan ve herhangi bir
vergi türünden mükellefiyeti olmayan (süreksiz vergi mükellefiyeti hariç)
gerçek kişi Birlik Yüklenicileri (Yerleşik Eşleştirme Danışmanları dâhil) ile
Türkiye'de işyeri veya sabit yerleri olmayan tüzel kişi Birlik Yüklenicileri,
imzaladıkları Birlik Sözleşmesinde kendisine ayrılan bütçe miktarına bakılmaksızın
Gelir İdaresi Başkanlığına başvuracaklardır.
4.2.2.2.
KDV İstisna
Sertifikası Başvurusunda Bulunabilecekler
Tebliğin "3-Tanımlar"
bölümünde belirtilen "Birlik Yüklenicisi" ile kanuni merkezi
Türkiye'de kurulu bulunmayan Birlik Yüklenicilerinin Türkiye'de kurulu bulunan
şubelerine, başvurularının ilgili makamca uygun bulunması halinde KDV İstisna
Sertifikası verilebilir.
Kanuni merkezi Türkiye'de kurulu
bulunmayan ve Birlik Sözleşmesi merkez adına imzalanan Birlik Yüklenicisi ister
münferit ister konsorsiyum halinde iştirak ettiği bir sözleşmede kendi bütçe
payı itibariyle KDV İstisna Sertifikasına hak kazanmış olsun, KDV İstisna
Sertifikasının Türkiye'de kurulu şube adına düzenlenmesi talebinde bulunması
durumunda, Sözleşme Makamı tarafından Türkiye'de kurulu şubenin, Birlik
Sözleşmesinden kaynaklanan tüm hak ve yükümlülükler açısından sözleşmeye taraf
olan Birlik Yüklenicisi tüzel kişilik gibi muhatap alınacağının ilgili Makama
hitaben yazılan resmi bir yazı ile tespiti halinde bu talep ilgili Başvuru Makamınca
değerlendirilecektir.
Sözleşme
Makamı tarafından İlgili Makama hitaben yazılacak olan resmi yazı, ". unvanlı
şube,................. tarih ve................ sayılı
Birlik Sözleşmesinin yürütülmesinde, bu Birlik Sözleşmesine
taraf
olan ................ unvanlı Birlik Yüklenicisinin (merkez)
tüm hak ve sorumluluklarına sahiptir."
ifadesini içermelidir.
Kanuni merkezleri Türkiye'de
kurulu bulunan ve iş ortaklığı (joint venture) olarak Birlik Sözleşmesi
imzalayan firmalar, iş ortaklığı şeklinde mükellefiyet tesis ettirmiş olmaları
halinde KDV İstisna Sertifikası iş ortaklığı adına; adi ortaklık şeklinde
mükellefiyet tesis ettirmiş olmaları halinde ise KDV İstisna Sertifikası, adi
ortaklık adına verilecektir. İş ortaklığı ya da adi ortaklık olarak sözleşme
imzalayan firmaların aralarındaki sözleşme göre paylarına düşen oranda KDV
İstisna Sertifikası talepleri kabul edilmeyecektir.
Eşleştirme (Twinning) Sözleşmesi
kapsamında Yerleşik Eşleştirme Danışmanlarına hizmet sunan Yerleşik Eşleştirme
Danışmanı Asistanı, IPA Çerçeve Anlaşması uygulamasında Tedarikçi konumundadır.
Buna göre Yerleşik Eşleştirme Danışmanı Asistanı, Eşleştirme Sözleşmesi
çerçevesinde
Yerleşik
Eşleştirme Danışmanına sunacağı hizmet sırasında Tebliğin 4.2.2.6 numaralı
bölümünde belirlenen usul ve esaslara uymak zorundadır.
4.2.2.3.
KDV İstisna Sertifikası
Başvurusunda İstenilen Belgeler
a) Başvuru Talep Dilekçesi:
Dilekçede, KDV İstisna Sertifikası talebi açıkça belirtilerek Birlik
Yüklenicisi tarafından tarih, adı soyadı ve unvan yazılarak imzalanacak ve
dilekçeye iletişim bilgileri (adres, telefon, faks ve e-posta) ile dilekçe eki
dokümanlar "Ekler" bölümüne açıkça yazılacaktır. (EK-2/a-b-c).
b) Sözleşme ve Ekleri: Başvuru
belgeleri arasına aşağıda belirtilen belgelerin birer örneği, Sözleşme Makamı
tarafından veya Birlik Yüklenicisinin gerçek kişi olması durumunda kendisi,
tüzel kişi olması durumunda ise kurum yetkilisi tarafından "Aslının
Aynıdır" şeklinde ibare konulmak suretiyle onaylayan kişinin ad-soyad ve
unvanı ile tarih yazılıp imzalanarak başvuru belgeleri arasına eklenecektir:
-
Sözleşme Makamı ile imzalanan Birlik Sözleşmesi,
-
Birlik Sözleşmesinin uygulamaya başlama, sona
erme tarihi ve bütçesine ilişkin ekleri olması durumunda bu ekleri,
-
Birlik Sözleşmesinde işe başlama tarihi için işe
başlama bildirimi ya da idari emir vb. bir dokümana atıf yapıldığı durumlarda,
işe başlama tarihini belirtir belge,
-
Müracaat tarihi itibariyle Birlik Sözleşmesinin
süresinin dolmuş olması ancak zeyilname (addendum) veya idari emir
(administrative order) vb. belgelerle sürenin uzatılmış olması durumunda, bu
belge.
Sözleşme Makamının
yurt dışında olduğu durumlarda Bilgi Formunun Tebliğin bu bölümünün (c)
bendinde öngörüldüğü şekilde Sözleşme Makamı tarafından onaylanmaması durumunda
sözleşmenin "Aslının Aynıdır" yapılmış bir örneğiyle birlikte aslı da
ibraz edilecek, başvuru makamı tarafından
doğrulandıktan sonra
Birlik
Sözleşmesinin
aslı, Birlik Yüklenicisine iade edilecektir.
Bu
belgelere ek olarak;
Konsorsiyum halinde imzalanan Birlik
Sözleşmelerinde;
-
Konsorsiyum üyelerinden
herhangi birinin Birlik Sözleşmesindeki
bütçe tutarının
tamamı için KDV İstisna Sertifikası talep etmesi durumunda, diğer konsorsiyum
üyesinin/üyelerinin KDV istisna Sertifikası talebinde
bulunmayacaklarına ilişkin ıslak imzalı feragat yazıları,
-
Birlik Yüklenicisinin, konsorsiyum üyesi olarak
Birlik Sözleşmesine ortak olması ve kendi
bütçe payı itibariyle KDV İstisna Sertifikası talebinde bulunması durumunda,
konsorsiyum lideri ile Sözleşme Makamı arasında imzalanan
sözleşme ve ekleri ile birlikte, her bir ortağa sözleşmeden ayrılan bütçe
payını gösterir ortaklık sözleşmesinin ya da Birlik Sözleşmesinin eki
mahiyetinde olan ve Sözleşme Makamı tarafından düzenlenen bütçe tablosunun bir
örneği,
Birden fazla yararlanıcısı olan Birlik
Sözleşmelerinde;
-
Birlik Yüklenicisinin, koordinatör olarak Birlik
Sözleşmesindeki bütçe tutarının tamamı için KDV İstisna Sertifikası talep
etmesi durumunda, eş yararlanıcının/yararlanıcıların KDV istisna Sertifikası
talebinde bulunmayacaklarına ilişkin ıslak imzalı feragat yazıları,
-
Birlik Yüklenicisinin, eş yararlanıcı olarak
Birlik Sözleşmesine ortak olması ve kendi bütçe payı için KDV İstisna
Sertifikası talep etmesi durumunda, koordinatör ile Sözleşme Makamı arasında
imzalanan sözleşme ve ekleri ile birlikte, koordinatör ile eş yararlanıcı/yararlamalar
arasındaki bütçe dağılımını gösteren ortaklık sözleşmesinin ya da Birlik
Sözleşmesinin eki mahiyetinde olan ve Sözleşme Makamı tarafından düzenlenen
bütçe tablosunun bir örneği,
Eşleştirme Sözleşmelerinde;
Bir Eşleştirme Sözleşmesinin Eş Ülkesi tarafından atanan
Yerleşik Eşleştirme Danışmanının yetkilendirildiğine dair Birlik Sözleşmesinin
ilgili bölümünün bir örneği,
başvuru belgeleri arasına eklenecektir.
AB mali yardımları ihale prosedürlerini ve kurallarını
düzenleyen standart dokümanların revize edilmesi neticesinde ortaya çıkacak
farklı formatlardaki Birlik Sözleşmelerinde, başvuruların sonuçlandırılabilmesi
için istenilen bilgileri sağlamak üzere Başvuru Makamı ilave belgeler isteme
yetkisini haizdir.
Birlik Yüklenicisi, sunmuş olduğu
belgelerin doğruluğundan sorumludur.
c) Bilgi
Formunun Aslı: Bu Tebliğ eki "Bilgi Formu" (EK-3), hem
Birlik Yüklenicisi hem de Sözleşme Makamı yetkilisi tarafından imzalanmalıdır.
Söz konusu formu imzalayan kişilerin adı-soyadı ve unvanı ile imza tarihi
mutlaka yer almalı, Birlik Sözleşmesinin imzalanma şekli, karşısındaki kutucuğa
(X) işareti konulmak suretiyle belirtilmeli, Bilgi Formundaki bilgiler ile
Birlik Sözleşmesindeki bilgiler uyumlu olmalıdır. Bilgi Formunda elle
doldurulan bölümler varsa Sözleşme Makamınca mutlaka paraflanması ve
mühürlenmesi gerekmektedir. Bilgi Formunda Birlik Yüklenicisini ilgilendirmeyen
kısımlar varsa bu bölümlere "Yok" ibaresi yazılmalıdır. Türkiye'de
mukim olmayan gerçek ve tüzel kişi Birlik Yüklenicilerinin, ilgili mevzuatına
göre aldıkları vergi kimlik numarasını ait olduğu bölüme yazmaları gerekmektedir.
Bununla birlikte;
Konsorsiyum halinde imzalanan Birlik
Sözleşmelerinde;
-
Konsorsiyum üyelerinden herhangi birinin Birlik
Sözleşmesindeki bütçe tutarının tamamı için KDV İstisna Sertifikası talep
etmesi durumunda, Bilgi Formu bütçenin tamamı için imzalanmış olmalıdır.
-
Birlik Yüklenicisinin, konsorsiyum üyesi olarak
Birlik Sözleşmesine ortak olması ve kendi bütçe payı itibariyle KDV İstisna
Sertifikası talebinde bulunması durumunda, lider ve konsorsiyum üyelerinin
payları Bilgi Formunda ayrı ayrı belirtilerek imzalanmış olmalıdır.
Birden fazla yararlanıcısı olan Birlik
Sözleşmelerinde;
-
Birlik Yüklenicisinin, koordinatör olarak Birlik
Sözleşmesindeki bütçe tutarının tamamı için KDV İstisna Sertifikası talep
etmesi durumunda, Bilgi Formu bütçenin tamamı için imzalanmış olmalıdır.
-
Birlik Yüklenicisinin, eş yararlanıcı olarak
Birlik Sözleşmesine ortak olması ve koordinatör ile eş
yararlanıcının/yararlanıcıların kendi bütçe payları itibariyle KDV
İstisna
Sertifikası talebinde bulunmaları durumunda, Koordinatör ve eş yararlanıalarm
payları Bilgi Formunda ayrı ayrı belirtilerek imzalanmış olmalıdır.
Sözleşme
Makamının yurt dışında olduğu durumlarda, Bilgi Formunun Sözleşme
Makamı tarafından onaylanacak bölümü boş bırakılabilecektir. Birlik Yüklenicisi
tarafından imzalanacak bölüm; genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin
Birlik Yüklenicisi olması durumunda bu kurumların konu ile ilgili imzaya yetkili
üst idari amiri, bunlar dışındaki Birlik Yüklenicilerinde ise gerçek kişi
Birlik Yüklenicisinin kendisi, tüzel kişi Birlik Yüklenicisinde ise tüzel
kişiliğin konu ile ilgili imzaya yetkili üst yöneticisi tarafından onaylanması
gerekmektedir.
Sözleşme Makamları, Bilgi Formunu imzalamakla, Bilgi
Formunda bilgileri yer alan Birlik Sözleşmesinin IPA II Çerçeve Anlaşması
kapsamında olduğunu teyit etmiş ve Bilgi Formundaki tüm bilgilerin doğruluğunu
kabul etmiş sayılır.
4.2.2.4.
KDV İstisna
Sertifikası Başvurusu Üzerine Gelir İdaresi Başkanlığı, Vergi Dairesi
Başkanlıkları ve Defterdarlık Gelir Müdürlükleri Tarafından Yapılacak İşlemler
KDV İstisna Sertifikası
başvurusunda bulunan Birlik Yüklenicisinin başvurusu, belgelerinin eksik olması
durumunda dahi kabul edilecektir. Ancak bu eksiklikler, başvurunun resmî
kayıtlara giriş tarihinden itibaren en geç 10 gün içinde yazılı olarak Birlik
Yüklenicisine bildirilecektir. Başvurunun ret olunması halinde ret nedenleri
yazı ile bildirilecektir.
Başvurunun uygun bulunması halinde,
Gelir İdaresi Başkanlığı, Vergi Dairesi Başkanlığı veya Defterdarlık Gelir
Müdürlüğünce Birlik Yüklenicisine IPA II Çerçeve Anlaşmasında belirlenen vergi
istisnalarından bu Tebliğle belirlenen usul ve esaslar dâhilinde
yararlanabileceğine dair resmi yazı (EK- 4/a) verilecektir.
Başvurusu uygun bulunan Birlik
Sözleşmesindeki süresi bitmemiş Birlik Yüklenicisine, Birlik Sözleşmesindeki
bütçe payı ve Birlik Sözleşmesindeki süreler ile sınırlı olmak üzere resmi yazı
ekinde Gelir İdaresi Başkanlığı, Vergi Dairesi Başkanlığı veya Defterdarlık
Gelir Müdürlüğünce KDV İstisna Sertifikası (EK-5) verilecektir. Birlik
Sözleşmesinde sürenin açıkça belirtilmemiş olması durumunda, sözleşmede atıf
yapılan belgelerde yazılı süreler dikkate alınacaktır.
Başvurusu uygun bulunan ancak
Birlik Sözleşmesinde yazılı süresi bitmiş bulunan Birlik Yüklenicisine
verilecek resmi yazı (EK-4/b), Birlik Sözleşmesinin süresi içerisinde Birlik
Sözleşmesi kapsamında mal ve hizmet alımları ile yaptırılan işler nedeniyle
yüklendiği KDV'leri iade alabileceği hususunu içerecek, ancak ekinde KDV
İstisna Sertifikası verilmeyecektir.
Birlik Sözleşmesinin süresinin
Sözleşme Makamı tarafından zeyilname (addendum) veya idari emir (administrative
order) vb. ile değiştirilmesinin mümkün olmadığı hallerde Sözleşme Makamı
tarafından resmi yazı ile ilgili makama bildirilen süreler (kesin kabul için
öngörülen tarih dâhil) KDV İstisna Sertifikasının düzenlenmesinde dikkate
alınır.
Birlik Yüklenicisi tarafından KDV
İstisna Sertifikası almak için bu Tebliğ ile belirlenen başvuru makamlarından
başka makamlara eksiksiz belgelerle başvuru yapılması halinde, başvuru
evrakları, başvurulan makam tarafından doğru makama ivedilikle iletilecek ve bu
durum ayrıca Birlik Yüklenicisine yazı ile bildirilecektir.
Birlik Yüklenicisi tarafından KDV
İstisna Sertifikası almak için bu Tebliğ ile belirlenen başvuru makamlarından
başka makamlara eksik belgelerle başvuru yapılması halindeyse başvuru evrakları
Birlik
Yüklenicisine iade edilerek, evraklarını tamamlamak suretiyle doğru makama
başvurması gerektiği yazı ile bildirilecektir.
IPA II Çerçeve Anlaşmasının
28/2-c maddesi gereğince, Birlik Yüklenicisine, gerekli belgelerle eksiksiz
olarak müracaat ettiği tarihten itibaren 30 takvim günü içinde KDV İstisna
Sertifikasının düzenlenip verilmesi gerekmektedir.
Tebliğin yayımı tarihinden
itibaren Vergi Dairesi Başkanlıklarına ve Defterdarlık Gelir Müdürlüklerine
yapılacak başvurular sonrasında verilen KDV İstisna Sertifikalarına ilişkin
olarak ekteki tablo (EK-6), yıllık olarak doldurularak izleyen yılın Ocak
ayının son gününe kadar avrupabirligi@gelirler.gov.tr elektronik posta adresine gönderilecektir.
4.2.2.5.
Birlik Sözleşmesinde
Değişiklik Olması Halinde İstenilen Belgeler ve Yapılacak İşlemler
Sözleşme Makamı tarafından Birlik
Sözleşmesinin süresinde, bütçesinde, konusunda ve numarasında, Birlik
Yüklenicisinin ve Hibe Yararlanıcısının unvanında değişiklik yapılması halinde
Birlik Yüklenicisinin Sözleşme süresi devam ediyorsa mevcut KDV İstisna
Sertifikasını değiştirmek için ilgili Sözleşme Makamından söz konusu
değişikliğe ilişkin almış olduğu kanıtlayıcı belgenin "Aslının
Aynıdır" ibaresi ile onaylanmış bir örneği ve bir önceki KDV İstisna
Sertifikasının aslı ile birlikte KDV İstisna Sertifikasını aldığı makama
dilekçeyle başvurması gerekmektedir.
Başvurusunun uygun bulunması
halinde Birlik Yüklenicisine resmi yazı ekinde yeni KDV İstisna Sertifikası
verilecektir. Daha önce verilen KDV İstisna Sertifikasının aslı vergi idaresine
teslim edilmeden, Birlik Yüklenicisine yeni KDV İstisna Sertifikası
verilmeyecektir.
Birlik Sözleşmesinin bütçesinde
meydana gelecek değişikliklerde, sözleşme bütçesinin Tebliğin "4.2.2.I.
KDV İstisna Sertifikası Başvurusu Yapılacak Makam" başlıklı bölümündeki tutarları
aşması ya da bu tutarların altında kalması durumunda, sözleşme bütçesi
düzeltilmiş KDV İstisna Sertifikasına ilişkin resmi yazı, ilk sertifikaya
ilişkin resmi yazıyı veren makam tarafından verilecektir.
4.2.2.6.
KDV İstisna
Sertifikasının Kullanılması
KDV İstisna Sertifikası kullanmak
suretiyle Birlik Sözleşmesi kapsamında temin edilecek mal, hizmet ile yapılan
işler için Tedarikçi tarafından düzenlenecek fatura tutarı (KDV Hariç) 3.500
TL'nin üstünde ise Birlik Yüklenicisi öncelikle Tedarikçi ile bir örneği
Tebliğin ekinde (EK-7) yer alan "Tedarik Sözleşmesi" yapacaktır. Söz
konusu Tedarik Sözleşmesine konu mal, hizmet ve işlerin Birlik Sözleşmesi
kapsamında olduğunun Hibe
Yararlanıcısı tarafından "Bu Tedarik Sözleşmesinde yazılı alımlar tarih
ve.... sayılı Birlik Sözleşmesi
kapsamında yapılmıştır" şeklinde şerh düşülerek onaylanması
halinde bu
mal teslimi, hizmet ifası ve işler için KDV
hesaplanmayacaktır.
Birlik Yüklenicisinin aynı
zamanda Hibe Yararlanıcısı olması durumunda, söz konusu Tedarik Sözleşmesi Birlik
Yüklenicisinin gerçek kişi olması durumunda kendisi tarafından, tüzel kişi
olması durumundaysa tüzel kişiliğin konu ile ilgili imzaya yetkili yöneticisi
tarafından onaylanması gerekmektedir.
Birlik Yüklenicisi ve Tedarikçi, Tebliğin ekindeki (EK-7) "Tedarik
Sözleşmesi" yerine, EK-7'deki bilgileri ihtiva etmek kaydıyla Tedarik
Sözleşmesinin şeklini serbestçe tayin edebilirler.
Tedarikçi, Birlik Yüklenicisi ile
yaptığı ve Hibe Yararlanıcısı tarafından onaylanmış Tedarik Sözleşmesinin ve
Birlik Yüklenicisinde yer alan KDV İstisna Sertifikasının kendisine ibraz
edilmesi halinde, söz konusu Tedarik Sözleşmesi ve sertifikanın birer örneğini
almak ve Birlik Yüklenicisine düzenlediği fatura ve benzeri evrakta "6647 sayılı Kanunla
onaylanması uygun bulunan IPA II Çerçeve
Anlaşmasının 28/2. maddesi
gereğince,.......... tarih
ve.......... sayılı
KDV İstisna Sertifikasına istinaden
KDVhesaplanmamıştır"
şeklinde şerh düşmek suretiyle KDV hesaplamayacaktır.
Birlik Yüklenicisinin KDV İstisna
Sertifikası kullanmak suretiyle Birlik Sözleşmesi kapsamında temin edeceği mal,
hizmet ile yapılan işler için Tedarikçinin düzenlediği fatura bedeli (KDV
Hariç) 3.500 TL ve altında ise; Tedarik Sözleşmesi yapmak ve Hibe
Yararlanıcısına onaylatmak şartı aranmaksızın, KDV İstisna Sertifikasının örneğinin
ibrazı ile yukarıdaki şerh düşülerek düzenlenecek fatura ve benzeri evrakta KDV
hesaplanmayacaktır.
Birlik Yüklenicisi, Birlik
Sözleşmesi süresince KDV İstisna Sertifikası kullanarak KDV'siz yapmış olduğu
alımlar ile KDV İstisna Sertifikası kullanmaksızın yapmış olduğu KDV'li
alımlarını Tebliğin eki "IPA
Alım Bildirimi"ne
(EK-8) aktarıp Hibe Yararlanıcısına "Bu bildirimde yer alan harcamalar,
sayılı
Birlik
Sözleşmesi kapsamında yapılmıştır" şeklinde şerh düşülerek
onaylattırmak suretiyle, Sözleşmenin imzalandığı tarihi takip eden takvim
yılının başından başlamak üzere her yıl Ocak ayının son gününe kadar, yıl
içerisinde sona eren sözleşmelerde sözleşme süresinin bittiği ayı takip eden
ayın sonuna kadar KDV İstisna Sertifikasını aldığı makama dilekçe ekinde ıslak
imzalı olarak gönderecektir. Süresi takvim yılını aşan sözleşmelerde müteakip
yıllarda yapılacak bildirimler, önceki dönemleri de içerecek şekilde kümülatif
olarak yapılacak ve son bildirim elektronik ortamda da (cd, dvd, flash disk
vb.) yapılacaktır. Herhangi bir alım olmadığı durumda, bu husus bir yazı ile
yine aynı sürelerde ilgili makama bildirilecektir.
Birlik Yüklenicisinin aynı
zamanda Hibe Yararlanıcısı olması durumlarda söz konusu bildirim, ilgili
Sözleşme Makamı tarafından onaylanacaktır. Sözleşme Makamının yurt dışında
olduğu durumlarda söz konusu bildirimin; genel yönetim kapsamındaki kamu
idarelerinin Birlik Yüklenicisi olması durumunda bu kurumların konu ile ilgili
imzaya yetkili üst idari amiri; bunlar dışındaki Birlik Yüklenicilerinde ise
gerçek kişi Birlik Yüklenicisinin kendisi tarafından, tüzel kişi Birlik
Yüklenicisinde ise tüzel kişiliğin konu ile ilgili imzaya yetkili üst
yöneticisi tarafından onaylanması gerekmektedir.
4.2.2.7.
Zayi Olan KDV İstisna
Sertifikası
KDV İstisna Sertifikasını
kaybeden Birlik Yüklenicisinin bir dilekçe ile ilk KDV İstisna Sertifikası
başvurusu yaptığı makama başvurması durumunda, ilgili makam tarafından
dilekçeleri dosyalarında muhafaza edilmek suretiyle ve Birlik Sözleşmesinin
süresinin bitmemiş olması koşuluyla yeni KDV İstisna Sertifikası düzenlenerek
verilecektir.
Diğer yandan, KDV İstisna
Sertifikasını kaybeden Birlik Yüklenicisine 213 Sayılı Vergi Usul Kanununun[4]
352/II-8 inci maddesi uyarınca ikinci derece usulsüzlük cezası kesilecektir. Bu
Kanunun 373 üncü madde hükmü saklıdır.
4.2.3.
KDV İadesi
IPA II Çerçeve Anlaşması
kapsamında bir Birlik Yüklenicisi veya bu Tebliğde öngörüldüğü şekilde
istisnaya hak kazanan bir Birlik Yüklenicisine mal teslim eden veya hizmet
sunan veya iş yapan herhangi bir Tedarikçi, bu Tebliğde öngörüldüğü şekilde
KDV'den istisna olarak teslim edilen mallar veya sunulan hizmetler veya yapılan
işlerle ilgili olarak yüklendiği KDV'yi diğer işlemleri için tahsil ettiği
KDV'den indirme hakkına sahiptir.
Bu düzenleme tam istisna mahiyetinde
olduğundan istisna kapsamına giren teslim ve hizmetler veya yapılan işler
dolayısıyla yüklenilen vergiler, indirim yoluyla telafi edilememeleri halinde,
Birlik Yüklenicisine ve/veya Tedarikçiye nakden veya mahsuben iade
edilebilecektir.
4.2.3.1.
Birlik Yüklenicisine
KDV İadesi
4.2.3.1.1.
KDV İadesi İçin
Başvurulacak Makam
Tebliğin "4.2.2.I. KDV
İstisna Sertifikası Başvurusu Yapılacak Makam" başlıklı bölümündeki
Makamlara başvurarak daha önce KDV İstisna Sertifikasına yönelik resmi yazı
almış bulunan Birlik Yüklenicilerinden;
-
Herhangi bir vergi türünden mükellefiyeti
olanlar, bağlı olduğu vergi dairesi müdürlüğüne/malmüdürlüğüne,
-
Türkiye'de yerleşik, herhangi bir vergi türünden
mükellefiyeti olmayan (süreksiz vergi mükellefiyeti hariç) gerçek kişiler,
ikametgâhlarının bulunduğu yerdeki o il için Tebliğin ekinde (EK-9) belirtilen
yetkili vergi dairesi müdürlüğüne,
-
Türkiye'de ikametgâhı olmayan ve herhangi bir
vergi türünden mükellefiyeti olmayan (süreksiz vergi mükellefiyeti hariç)
gerçek kişiler ile Türkiye'de işyeri olmayan tüzel kişiler, Tebliğin ekinde
(EK-9) belirtilen yetkili vergi dairesi müdürlüklerinden herhangi birine
iade talebinde bulunacaktır.
Tebliğin "4.2.2.I. KDV
İstisna Sertifikası Başvurusu Yapılacak Makam" başlıklı bölümündeki
Makamlara başvurarak daha önce KDV İstisna Sertifikasına yönelik resmi yazı
almamış bulunan Birlik Yüklenicileri, Birlik Sözleşmelerinin süresi bitmemiş
ise öncelikle söz konusu Makamlara "4.2.2.3. KDV İstisna Sertifikası
Başvurusunda İstenilen Belgeler" başlıklı bölümde belirtilen belgeler ile
başvurarak KDV İstisna Sertifikası talep edeceklerdir. Birlik Sözleşmesindeki
süresi bitmiş olanlar, söz konusu Makamlara "4.2.2.3. KDV İstisna
Sertifikası Başvurusunda İstenilen Belgeler" başlıklı bölümde belirtilen
belgeler ile başvurarak iade talebini bildirecek, ilgili makamca kendisine
Birlik Sözleşmesi nedeniyle yüklendiği KDV'lerin iadesi için verilecek resmi
yazı ile birlikte, yukarıda belirtilen, durumuna uygun vergi dairesi
müdürlüğüne/malmüdürlüğüne iade için başvuracaklardır.
KDV Mükellefi olan Birlik
Yüklenicisine nakden veya mahsuben yapılacak iade işlemleri, istisna
kapsamındaki işlemlerin beyan edildiği dönem beyannameleri ile birlikte
verilecek standart iade talep dilekçesine dayanılarak yapılacaktır.
4.2.3.1.2.
KDV İadesi İçin İstenilen
Belgeler
Birlik Yüklenicisi tarafından yapılacak
iade başvurusunda aşağıdaki belgelerin ibrazı gereklidir.
1) Standart
iade talep dilekçesi,
2) İndirilecek KDV listesi (KDVmükellefi olmayan Birlik Yüklenicilerinden
istenilmeyecektir.),
3) Gelir
İdaresi Başkanlığı, Vergi Dairesi Başkanlığı veya Defterdarlık Gelir
Müdürlüğünce iade ile ilgili verilen resmi yazının veya KDV İstisna
Sertifikasının bir örneği,
4) Birlik
Sözleşmesi kapsamındaki mal ve hizmet alımları ile yaptırılan işlere ilişkin
fatura ve benzeri belgelerin aslı veya onaylı örnekleri,
5) Yüklenilen
KDV listesi (Birlik Yüklenicisinin KDV mükellefi olmaması durumunda, bu
listenin Birlik Sözleşmesi kapsamında yapılan harcamaya ait olduğu Sözleşme
Makamınca onaylanmalıdır),
6) Kendisine
ibraz edilen fatura ve benzeri belgeler karşılığında Sözleşme Makamı tarafından
yapılan ödemelere ilişkin makbuzların (banka dekontu dâhil) aslı veya onaylı
örneği,
7) Birlik
Sözleşmesinin varsa harcama kalemlerine ilişkin tablosu ve Sözleşme Makamı
tarafından verilen Birlik Sözleşmesine ilişkin nihai uygun harcama tutarları
tablosu.
4.2.3.I.3.
Birlik Yüklenicisine
Yapılacak KDV İadesine İlişkin Esaslar
Yüklenilen KDV listesinde yürürlükteki KDV
mevzuatında belirtilen bilgilere yer verilecektir.
İstenilen belgelerin
fotokopilerinin sunulması halinde, Birlik Yüklenicisi gerçek kişi olması
durumunda kendisi tarafından, tüzel kişi olması durumundaysa kurum yetkilisi
tarafından bu fotokopilerin aslının aynısı olduğuna dair bir şerh verilerek,
varsa kaşe tatbiki, imza ve tarih konulmak suretiyle onaylanması gerekir.
İade için Yeminli Mali Müşavir Tasdik Raporu ibraz edilen durumlarda
mal ihracı için öngörülen limitler geçerli olacaktır.
Birlik Sözleşmesinde yer alan
bütçe tutarını aşan harcamalara ait KDV ile Birlik Yüklenicisi tarafından
Birlik Sözleşmesi kapsamında ödenen ve Sözleşme Makamından tahsil edilen KDV,
Birlik Yüklenicisine iade edilmez.
Ayrıca KDV mükellefi olmayan
Birlik Yüklenicisine yapılacak olan KDV iadelerinde aşağıdaki hususlar da
dikkate alınır:
KDV mükellefi olmayan Birlik Yüklenicisine
AB fonundan yapılan ödemeye, KDV'nin dahil olup olmadığı yüklenilen KDV
listesine şerh düşülerek, yetkilinin adı-soyadı, unvanı ve tarihi belirtilmek
suretiyle Sözleşme Makamı tarafından onaylanacaktır. Birlik Sözleşmesine
ilişkin Yeminli Mali Müşavir Raporu'nun bulunması halinde, Sözleşme Makamı
anılan listeyi, bu rapora dayanarak onaylayacaktır.
Bununla birlikte, Sözleşme
Makamının Türkiye sınırları dışında olduğu durumda söz konusu listenin; merkezi
yönetim bütçesi kapsamındaki kurum ve kuruluşların Birlik Yüklenicisi olması
durumunda bu kurumların konu ile ilgili imzaya yetkili üst idari amiri; bunlar
dışındaki Birlik Yüklenicilerinde ise gerçek kişi Birlik Yüklenicisinin
kendisi, tüzel kişi Birlik Yüklenicisinde tüzel kişiliğin konu ile ilgili
imzaya yetkili üst yöneticisi tarafından onaylanması gerekmektedir.
Bu şekilde yapılacak onayda, yapılan harcamaların Birlik Sözleşmesi
kapsamında olduğuna ilişkin düzenlenmiş Yeminli Mali Müşavir Raporunun bir
örneği de eklenecektir.
KDV iadesine ilişkin Yeminli Mali
Müşavir Tasdik Raporu düzenlendiği durumlarda yüklenilen KDV listesinin
onaylanmasına ilişkin ayrıca bir Yeminli Mali Müşavir Raporu düzenlemesine
gerek bulunmamaktadır.
4.2.3.2.
Tedarikçiye KDV İadesi
Tedarikçilerin Birlik Sözleşmesi
kapsamındaki KDV iade başvurularını yürürlükteki KDV mevzuatı çerçevesinde
bağlı oldukları vergi dairesi müdürlüğüne/malmüdürlüğüne yapması gerekmektedir.
Tedarikçi iade başvurusu için
yürürlükteki KDV mevzuatı çerçevesinde ibraz edeceği belgelere aşağıdaki
belgeleri de ilave edecektir:
1) İadeye
konu her bir fatura için Birlik Yüklenicisinden aldığı KDV İstisna
Sertifikasının Birlik Yüklenicisi tarafından "Aslının Aynıdır" onaylı
bir örneği,
2) Fatura
ve benzeri belgelerdeki tutarın 3.500 TL'yi aşması durumunda Tedarikçi, Birlik
Yüklenicisi ile yaptığı Tedarik Sözleşmesinin, Tebliğin 4.2.2.6 numaralı
bölümündeki esaslar dâhilinde, onaylı örneği.
4.2.3.3.
KDV İadesi için Vergi
Dairesi Müdürlüğünce/Malmüdürlüğünce Yapılacak İşlemler
KDV iadesi yapmakla
görevlendirilen vergi dairesi müdürlüğünce/malmüdürlüğünce, yukarıda belirtilen
belgelerle birlikte müracaat eden KDV mükellefi olmayan ve hiçbir vergi
türünden mükellefiyet kaydı bulunmayan;
-
T.C. vatandaşı Birlik Yüklenicisine, T.C. kimlik
numarası üzerinden,
-
T.C. vatandaşı olmayan ve/veya Türkiye'de ikamet
etmeyen gerçek kişiler ile Türkiye'de işyeri olmayan tüzel kişi Birlik
Yüklenicilerine (Yerleşik eşleştirme danışmanları dâhil) ilgili mevzuatına göre
verilmiş olan potansiyel vergi kimlik numarasından işlem yapılacaktır.
Eğer KDV dışında başka bir vergi türünden mükellefiyet kaydı varsa,
buna ilişkin vergi kimlik numarasından iade dilekçesi kabul edilecektir.
Tebliğin "4.2.3.1.1. KDV
İadesi İçin Başvurulacak Makam" başlıklı bölümünde belirtilen iade için
yetkili vergi dairesi müdürlüğü/malmüdürlüğü, Birlik Yüklenicisinin iade
talebini, gerekli incelemeleri yaptıktan sonra nakden veya mahsuben yerine
getirecektir.
Tedarikçilerin iade talepleri,
bağlı oldukları vergi dairesi müdürlüğü/malmüdürlüğü tarafından
değerlendirilecektir.
Nakden veya mahsuben iade
talepleri, iade için gerekli belgelerin ibrazı ve varsa eksikliklerin
tamamlanmasını takiben, yürürlükteki KDV mevzuatının gümrük beyannameli mal
ihracından doğan KDV'nin iadesindeki esaslar çerçevesinde azami 30 gün
içerisinde sonuçlandırılacaktır. İade işlemleri sırasında yürürlükteki KDV
mevzuatının "Özel Esaslar" bölümündeki düzenlemeler saklıdır.
Vergi dairesi
müdürlükleri/malmüdürlükleri, IPA II Çerçeve Anlaşması kapsamında Birlik
Yüklenicilerine ve Tedarikçilere yapmış oldukları KDV iadelerine ilişkin olarak
hazırladıkları listeyi (EK- 13) her yıl Şubat ayının sonuna kadar öncelikle avrupabirligi@gelirler.gov.tr
elektronik posta adresine ve ayrıca Gelir İdaresi Başkanlığı Avrupa
Birliği ve Dış İlişkiler Daire Başkanlığına resmi yazı ekinde bağlı oldukları
Vergi Dairesi Başkanlıkları/Defterdarlık Gelir Müdürlükleri aracılığıyla
göndermekle yükümlüdürler.
4.2.4.
Özellik Arz Eden
Durumlar
4.2.4.1.
Yıllara Sari İnşaat -
Taahhüt İşleri
Yıllara sari inşaat - taahhüt işi
yapan Birlik Yüklenicisi, bu inşaat - taahhüt işi ile ilgili olarak yüklendiği
ve ilgili dönemde verdiği KDV beyannamesinde indiremediği KDV'yi, bu Tebliğde
belirtilen usul ve esaslar dahilinde iade alabilecektir. Ancak yürürlükteki KDV
mevzuatında belirtilen satış faturaları yerine, ilgili vergilendirme döneminde
yaptıkları işle ilgili hakediş belgeleri karşılığında Sözleşme Makamınca
yapılan ödemeye ilişkin verilen makbuzun (banka dekontu, tahsilat alındısı vb.)
yüklenilen KDV listesine eklenmesi yeterli olacaktır.
4.2.4.2.
KDV İstisna
Sertifikası İbraz Edilmeden KDV'siz Fatura Düzenlenmesi
Birlik Sözleşmesinin süresi
içerisinde herhangi bir tarihte Tebliğin "4.2.2.1. KDV İstisna Sertifikası
Başvurusu Yapılacak Makam" başlıklı bölümünde belirtilen makamlara
başvurarak KDV İstisna Sertifikasına yönelik resmi yazı alan Birlik
Yüklenicisine mal teslim eden, hizmet ifasında bulunan veya iş yapan
Tedarikçinin, kendisine Birlik Yüklenicisi tarafından o gün için geçerli bir
KDV İstisna Sertifikası ibraz edilmemesine rağmen KDV hesaplamaksızın fatura
düzenlemesi durumunda, yüklendiği KDV'lerin indirim ve iadeye konu
edilebilmesi; işlemin Birlik Sözleşmesi süresi içerisinde yapılmış olması,
Birlik Sözleşmesi kapsamında olduğunun Yeminli Mali Müşavir Raporu veya Vergi
İnceleme Raporuyla tespiti ve Tebliğdeki diğer koşullara
uyulması şartıyla mümkündür. Bu tespit, Yeminli Mali Müşavir KDV İadesi Tasdik
Raporu ibraz edilen durumlarda işbu rapor ile de yapılabilir. Diğer yandan,
yukarıdaki işleme taraf olan Birlik Yüklenicisine ve Tedarikçiye 213 sayılı
Vergi Usul Kanununun 352/II-7 nci maddesi uyarınca ayrı ayrı ikinci derece
usulsüzlük cezası kesilir.
Birlik Sözleşmesinin süresi
içerisinde herhangi bir tarihte Tebliğin "4.2.2.1. KDV İstisna Sertifikası
Başvurusu Yapılacak Makam" başlıklı bölümünde belirtilen makamlara
başvurarak KDV İstisna Sertifikasına yönelik resmi yazı almayan Birlik
Yüklenicisine mal teslim eden, hizmet ifasında bulunan veya iş yapan
Tedarikçinin, kendisine Birlik Yüklenicisi tarafından o gün için geçerli bir
KDV İstisna Sertifikası ibraz edilmemesine rağmen KDV hesaplamaksızın fatura
düzenlemesi durumunda, Tedarikçinin ilgili dönem KDV beyanlarında gerekli
düzeltme işlemleri yapılacaktır. Vergi ziyaına neden olan durumların ortaya çıkması
halinde vergi ziyaı cezası uygulanacaktır. Yapılan işlemin Birlik Sözleşmesi
kapsamında olduğunun Yeminli Mali Müşavir Raporuyla veya bir Vergi İnceleme
Raporuyla tespiti halinde ve Tebliğdeki diğer koşullara uyulması durumunda ve
yürürlükteki KDV mevzuatına göre yapmış olduğu mal ve hizmet alımları nedeniyle
yüklendiği KDV'ler ile ilgili Birlik Yüklenicisinin iade başvurusu iadeye
yetkili makam tarafından değerlendirilecektir.
4.2.4.3.
Süresi Sona Eren
Birlik Sözleşmesinde Nihai Uygun Harcama Tutarının Tespiti
Birlik Sözleşmesinin süresinin
bitiminde Sözleşme Makamının yaptığı denetimler sonucunda sözleşmeye ilişkin
nihai uygun harcama tutarının yeniden belirlenmesi durumunda, söz konusu Birlik
Sözleşmesi kapsamında tedarikçilerden yapılan mal teslimleri, hizmet ifaları ve
işlerde faydalanılan KDV istisna tutarları, yeni sözleşme bütçesi dikkate
alınarak hesaplanacak, bu tutarı aşan kısımlar için KDV istisnasından
yararlanıldığının tespit edilmesi durumunda aşan kısımlara yönelik tahsil
edilmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası kesilmek ve söz konusu vergiler için
kendi vergi kanunlarında belirtilen ve tarhiyatın ilgili bulunduğu döneme
ilişkin normal vade tarihinden son yapılan tarhiyatın tahakkuk tarihine kadar
gecikme faizi hesaplanmak suretiyle bu Tebliğin "4.2.3.1.1. KDV İadesi
İçin Başvurulacak Makam" başlıklı bölümünde belirtilen iadeye yetkili
vergi dairesi müdürlüğünce/malmüdürlüğünce tahsil edilecektir.
4.2.4.4.
Birlik Sözleşmesinin
Feshi
Birlik Sözleşmesinin belirli
gerekçelerle Sözleşme Makamı tarafından feshedilmesi durumunda, KDV İstisna
Sertifikası Birlik Yüklenicisinden istenilerek iptal edilecek ve feshedilen
Birlik Sözleşmesi kapsamında faydalanılan istisnalar nedeniyle varsa tahsil
edilmeyen vergiler vergi ziyaı cezası kesilmek ve söz konusu vergiler için kendi
vergi kanunlarında belirtilen ve tarhiyatın ilgili bulunduğu döneme ilişkin
normal vade tarihinden son yapılan tarhiyatın tahakkuk tarihine kadar gecikme
faizi hesaplanmak suretiyle Tebliğin "4.2.3.1.1. KDV İadesi İçin
Başvurulacak Makam" başlıklı bölümünde belirtilen iade için yetkili vergi
dairesi müdürlüğünce/malmüdürlüğünce tahsil edilecektir.
4.2.4.5.
Müteselsil Sorumluluk
Tedarikçilerin bu Tebliğ
hükümlerine aykırı olarak KDV istisnası uygulamaları halinde, istisna
uygulaması nedeniyle ziyaa uğratılan vergi, ceza, zam ve faizlerden teslim ve
hizmeti yapan mükellefler ile birlikte teslim veya hizmet yapılan Birlik
Yüklenicisi de müteselsilen sorumlu olur.
Kendisine KDV İstisna Sertifikası
ibraz edilen tedarikçiler, Tebliğdeki usul ve esaslara uygun olarak istisna
kapsamında işlem yaparlar. Daha sonra işlemin, istisna için gerekli şartları
baştan taşımadığı ya da şartların daha sonra ihlal edildiğinin tespiti halinde,
ziyaa uğratılan vergi ile buna bağlı ceza, faiz ve zamlar, kendisine istisna
kapsamında teslim veya hizmet yapılan Birlik Yüklenicisinden aranır.
Tedarikçinin indirim işlemleri ve iade talebi ise Tebliğin ilgili bölümlerinde
belirtilen usul ve esaslar kapsamında yerine getirilir.
4.2.4.6.
Birlik Sözleşmesinin
Süresi Dışında Yapılan Zorunlu Harcamalar
Birlik Sözleşmesi ve eklerinde
yazılı olan başlangıç tarihinden önce veya bitiş tarihinden sonra Birlik
Yüklenicileri tarafından yapılması zorunlu olan hizmet alımlarına ilişkin
KDV'lerin iadesi, bu hizmet alımlarının Birlik Sözleşmesi kapsamında ve uygun harcama
kalemleri içerisinde olduğunun, Birlik Sözleşmesi ve eklerinden açıkça tespit
edilebilmesi halinde bu belgelere göre; Birlik Sözleşmesi ve eklerinden açıkça
tespit edilemediği durumlarda ise Vergi İnceleme Raporu veya Yeminli Mali
Müşavir Raporuyla tespiti ve Tebliğdeki diğer koşullara uyulması şartıyla
mümkündür. Bu tespit, Yeminli Mali Müşavir KDV İadesi Tasdik Raporu ibraz
edilen durumlarda işbu rapor ile de yapılabilir.
4.2.4.7.
Sözleşme Makamlarına
Kesilen Faturalar
AB mali yardım kurallarına uygun
olarak Birlik Yüklenicilerinin, Birlik Sözleşmesi kapsamında yaptıkları işlerle
ilgili Sözleşme Makamlarına düzenledikleri faturaların KDV hesaplanmaksızın
düzenlenmesinde, Birlik Sözleşmesi süreleri içerisinde olması ve KDV İstisna
Sertifikası şartı aranmaz.
4.3. Özel Tüketim Vergisi İstisnası ve Uygulaması
4.3.1.
Anlaşma Hükmü
IPA II Çerçeve Anlaşmasının 28. maddesinin 2/e bendinde;
"Birlik Yüklenicilerinin
harcamaları, Birlik Sözleşmesi kapsamında Birlik Yüklenicisi tarafından tedarik
edilen mallar ve/veya verilen hizmetler ve/veya yapılan işlere ilişkin ise,
özel tüketim vergileri veya tüketim vergilerinden veya eş etkiye sahip diğer
vergi ve harçlardan muaftırlar"
hükmü yer almaktadır.
4.3.2.
ÖTV İstisnası
Uygulaması
Birlik Yüklenicisi, Birlik
Sözleşmesi kapsamında Özel Tüketim Vergisi (ÖTV)'ne tabi bir mal almak
istediğinde, bu Tebliğin "4.2.2." numaralı bölümünde belirtilen usul
ve esaslar dâhilinde öncelikle KDV İstisna Sertifikası başvurusu yapmak
zorundadır.
4.3.2.I.
ÖTV Mükellefi
Olmayanlardan Yapılan Alımlarda
Birlik Yüklenicisi, Birlik Sözleşmesi kapsamında ÖTV mükellefi olmayan
tedarikçiden temin edeceği ÖTV'ye tabi mallar için başlangıçta ÖTV ödeyerek
alış yapacaktır.
Birlik Yüklenicisi, Birlik Sözleşmesinin başlangıç tarihinden itibaren
takvim yılının üçer aylık dönemleri itibariyle bu kapsamda satın aldığı
malları, liste (EK-10)
halinde hazırlayarak ve "Bu listede
yer alan ürünler ............... sayılı Birlik Sözleşmesi
kapsamındadır" şeklinde şerh düşülerek
Hibe
Yararlanıcısına
onaylattıracak ve iade için istenilen belgeler arasına ekleyecektir.
Hibe Yararlanıcısının aynı
zamanda Birlik Yüklenicisi olması durumunda söz konusu Onaylı ÖTV İçeren Mal
Alım Listesi, Birlik Sözleşmesi ile ilgili olarak düzenlenmiş Yeminli Mali
Müşavir Raporuna dayanılarak Sözleşme Makamı tarafından onaylanacaktır.
Bununla birlikte, Sözleşme
Makamının Türkiye sınırları dışında olduğu durumda söz konusu listenin; genel
yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin Birlik Yüklenicisi olması durumunda bu
kurumların konu ile ilgili imzaya yetkili üst idari amiri, bunlar dışındaki
Birlik Yüklenicilerinde ise gerçek kişi olması durumunda Birlik Yüklenicisinin
kendisi, tüzel kişi olması durumunda ise tüzel kişiliğin konu ile ilgili imzaya
yetkili üst yöneticisi tarafından onaylanması gerekmektedir.
Bu şekilde yapılacak onayda, yapılan harcamaların Birlik Sözleşmesi
kapsamında olduğuna ilişkin Yeminli Mali Müşavir Raporunun bir örneğinin de
eklenmesi gerekmektedir.
İstisna olmasına rağmen Birlik
Yüklenicisi tarafından ödenen ÖTV'ler, bu Tebliğin "4.3.3. Birlik Yüklenicisi Tarafından Ödenen
ÖTV'nin İadesi" başlıklı bölümdeki yer alan usul ve esaslar
çerçevesinde iade alınabilecektir.
4.3.2.2.
ÖTV Mükelleflerinden
Yapılan Alımlarda
Birlik Sözleşmesi kapsamında
Birlik Yüklenicisi tarafından ÖTV mükelleflerinden temin edilecek malların; Tedarikçi
ile bir örneği Tebliğin ekinde (EK-7) yer alan "Tedarik
Sözleşmesi"nin yapılması ve bu sözleşme konusu malların Birlik Sözleşmesi
kapsamında olduğunun Hibe Yararlanıcısı tarafından onaylanması halinde ÖTV
ödenmeksizin tedarik edilmesi mümkündür. ÖTV mükelleflerinden
gerçekleştirilecek alımlarda yapılacak Tedarik Sözleşmeleri için herhangi bir
limit bulunmamaktadır.
Birlik Yüklenicisinin aynı
zamanda Hibe Yararlanıcısı olması durumunda, söz konusu Tedarik Sözleşmesi
Sözleşme Makamı tarafından onaylanacaktır.
Bununla birlikte, Sözleşme
Makamının Türkiye sınırları dışında olduğu durumda söz konusu listenin; merkezi
yönetim bütçesi kapsamındaki kurum ve kuruluşların Birlik Yüklenicisi olması
durumunda bu kurumların konu ile ilgili imzaya yetkili üst idari amiri, bunlar
dışındaki Birlik Yüklenicilerinde ise gerçek kişi Birlik Yüklenicisinin
kendisi, tüzel kişi Birlik Yüklenicisinde ise tüzel kişiliğin konu ile ilgili
imzaya yetkili üst yöneticisi tarafından onaylanması gerekmektedir.
Tedarikçi, Birlik Yüklenicisi ile yaptığı ve yukarıdaki usullerde
onaylanmış Tedarik Sözleşmesinin bir örneğini alarak Birlik Yüklenicisine
düzenlediği fatura ve benzeri evrakta "6647 sayılı Kanunla
onaylanması uygun bulunan IPA II Çerçeve Anlaşması ve
sayılı Birlik Sözleşmesi gereğince ÖTV
hesaplanmamıştır"
şeklinde şerh düşmek suretiyle ÖTV hesaplamayacaktır.
Birlik Yüklenicisi, Birlik
Sözleşmesi kapsamında ÖTV mükellefinden ÖTV ödeyerek yaptığı alımlar için ÖTV
içeren Mal Alım Listesini (EK-10) Tebliğin 4.3.2.1 numaralı bölümünde
belirlenen şekilde onaylatarak iade için istenilen belgeler arasına
ekleyecektir.
4.3.3. Birlik Yüklenicisi Tarafından
Ödenen ÖTV'nin İadesi
4.3.3.I.
KDV İstisna
Sertifikası Alan Birlik Yüklenicisine ÖTV İadesi
Birlik Sözleşmesi kapsamındaki
mal ve hizmet alımları ile işlerin KDV'den istisna tutulması için daha önce KDV
İstisna Sertifikası alan Birlik Yüklenicisi, Tebliğin 4.2.2.3 numaralı
bölümünde belirtilen belgelerle birlikte;
-
Türkiye'de yerleşik, herhangi bir vergi türünden
mükellefiyeti olmayan (süreksiz vergi mükellefiyeti hariç) gerçek kişiler
ikametgâhlarının, herhangi bir vergi türünden mükellefiyeti olan (süreksiz
vergi mükellefiyeti hariç) gerçek kişiler mükellefiyetinin, tüzel kişiler ise
iş merkezinin (kayıtlı merkez) bulunduğu ildeki ekli listede (EK-9) yer alan
vergi dairesi müdürlüğüne başvurarak,
-
Türkiye'de ikametgâhı olmayan ve herhangi bir
vergi türünden mükellefiyeti olmayan (süreksiz vergi mükellefiyeti hariç)
gerçek kişiler (yerleşik eşleştirme danışmanları dâhil) ile Türkiye'de işyeri
olmayan ve herhangi vergi türünden bir vergi mükellefiyeti bulunmayan (süreksiz
vergi mükellefiyeti hariç) tüzel kişiler ekli listede (EK-9) yer alan vergi
dairesi müdürlüklerinden herhangi birine başvurarak,
Birlik Sözleşmesi kapsamındaki harcamaları dolayısıyla ödediği ÖTV'nin
iadesini alabileceklerdir.
4.3.3.2.
KDV İstisna
Sertifikası Almayan Birlik Yüklenicisine ÖTV İadesi
KDV İstisna Sertifikası almayan
Birlik Yüklenicisinin, Sözleşme Makamı ile imzaladığı sözleşmenin IPA II
Çerçeve Anlaşması kapsamında bir Birlik Sözleşmesi ve kendisinin de Birlik
Yüklenicisi olduğunun tespit edilebilmesi için öncelikle Tebliğin 4.2.2.3
numaralı bölümünde belirtilen belgelerle birlikte yine Tebliğin 4.2.2.1
numaralı bölümünde belirtilen makamlara müracaat etmesi gerekmektedir. Bu
müracaatın uygun bulunması halinde, vergi idaresi tarafından Birlik
Yüklenicisine bir resmi yazı verilecektir.
Birlik Yüklenicisi, verilen resmi
yazı ve bu Tebliğin 4.3.3.3 numaralı bölümünde belirtilen diğer belgelerle
birlikte, Ekli listede (EK-9) yer alan vergi dairesi müdürlüklerinden birine
Tebliğin 4.3.3.1. Bölümünde belirtildiği şekilde başvurarak, Birlik Sözleşmesi
kapsamındaki harcamaları dolayısıyla ödediği ÖTV'nin iadesini alabilecektir.
4.3.3.3.
ÖTV İadesi İçin
İstenilen Belgeler
Birlik Yüklenicileri;
1)
Standart İade talep dilekçesi,
2) Gelir
İdaresi Başkanlığı, Vergi Dairesi Başkanlığı veya Defterdarlık Gelir
Müdürlüğünden alınan resmi yazının veya KDV İstisna Sertifikasının bir örneği,
3)
Onaylı ÖTV İçeren Mal Alım Listesi (EK-10),
4)
ÖTV içeren mal alımlarına ilişkin fatura veya
benzeri evrakın aslı veya onaylı örnekleri,
5) ÖTV
içeren mal alımları içerisinde yer alan kendileri tarafından hesaplanmış iade
edilecek ÖTV listesi,
ile birlikte ilgili vergi dairesine iade için başvuracaklardır.
İstenilen belgelerin
fotokopilerinin verilmesi halinde, Birlik Yüklenicisi gerçek kişiyse kendisi,
tüzel kişiyse kurum yetkilisi tarafından bu fotokopilerin aslının aynısı
olduğuna dair bir şerh düşülerek, varsa kaşe tatbiki, imza ve tarih konulmak
suretiyle onaylanması gerekir.
Sözleşme süresi devam eden Birlik
Yüklenicisi, ÖTV iade talebini, Birlik Sözleşmesinin başlangıç tarihinden
itibaren takvim yılının üçer aylık dönemleri itibariyle yapacaktır. Sözleşme
süresi sona eren Birlik Yüklenicisi, ÖTV iade talebini sözleşmenin tamamlandığı
tarihten itibaren yapabilecektir.
4.3.3.4.
ÖTV İadesi İçin Vergi
Dairesi Müdürlüğünce Yapılacak İşlemler
ÖTV iadesi yapmakla görevlendirilen vergi dairesi müdürlüğünce,
yukarıda belirtilen belgelerle birlikte kendisine müracaat eden;
-
T.C. vatandaşı Birlik Yüklenicisine, T.C. kimlik
numarası üzerinden,
-
T.C. vatandaşı olmayan ve/veya Türkiye'de ikamet
etmeyen gerçek kişiler ile Türkiye'de işyeri olmayan tüzel kişi Birlik
Yüklenicilerine (Yerleşik eşleştirme danışmanları dâhil) öncelikle ilgili
mevzuatına göre verilecek potansiyel vergi kimlik numarasından işlem
yapılacaktır.
Birlik Yüklenicisinin herhangi
bir vergi türünden mükellefiyet kaydı varsa, buna ilişkin vergi kimlik
numarasından iade dilekçesi kabul edilecektir.
Vergi dairesi müdürlüğünce
yapılacak incelemede, ÖTV içeren mal alımlarına ilişkin fatura ve benzeri
vesikalarda gösterilen malların ÖTV Kanununa ekli listelerde yer alan mallar
olduğu ve mal alım bedeli içindeki ÖTV tutarının doğruluğu tespit edilecektir.
Bu tespitin; maktu vergi uygulanan (I) sayılı listedeki mallar, (III) sayılı
listedeki alkollü içkiler ve tütün mamulleri ile (IV) sayılı listedeki cep
telefonları için miktar üzerinden maktu tutar olarak hesaplanması mümkündür.
Ancak verginin, ithalatta veya üreticinin teslimindeki matrah üzerinden tabi
olduğu orana göre nispi olarak hesaplandığı (II) ve (IV) sayılı listedeki
mallar ile (III) sayılı listedeki malların nispi vergi tutarları, gerekirse bu
safhalar için vergi incelemesi yapılmak suretiyle tespit edilebilecektir. Bu
şekilde hesaplanan ÖTV tutarlarının, ithalatta gümrük idaresine, yurt içinde
ise mükellefleri tarafından vergi dairesine beyan edilip ödendiğinin de tespiti
gerekmektedir. Bu inceleme veya tespitin, yeminli mali müşavir raporuyla da
yapılması mümkündür.
Vergi dairesi müdürlüğünce
gerekli incelemeler yapıldıktan ve verginin ödendiği tespit edildikten sonra,
söz konusu mallara ait ÖTV, talebe göre gümrük beyannameli mal ihracından doğan
KDV iadesi ile ilgili olarak KDV Genel Uygulama Tebliğinde belirlenen usul ve
esaslar çerçevesinde nakden veya mahsuben iade edilecektir. İade için Yeminli
Mali Müşavir Tasdik Raporu ibraz edilen durumlarda da mal ihracı için öngörülen
limitler geçerli olacaktır.
İade başvurusu sırasında Tebliğin
4.3.3.3. numaralı bölümünün (2) numaralı fıkrasında Birlik Yüklenicisinden
istenilen Gelir İdaresi Başkanlığı, Vergi Dairesi Başkanlığı veya Defterdarlık
Gelir Müdürlüğünden alınan resmi yazının veya KDV İstisna Sertifikasının
örneği, aslı görülmek suretiyle Vergi Dairesi Müdürü veya yetkilendirdiği
personel tarafından tasdik edilecektir.
Vergi Dairesi Müdürlükleri, IPA
II Çerçeve Anlaşması kapsamında Birlik Yüklenicileri ve tedarikçilere yapmış
oldukları ÖTV iadelerine ilişkin olarak hazırladıkları listeyi (EK-14) her yıl
Şubat ayının sonuna kadar öncelikle avrupabirligi@gelirler.gov.tr elektronik posta adresine ve ayrıca Gelir İdaresi Başkanlığı
Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Daire Başkanlığına resmi yazı ekinde bağlı
olduğu Vergi Dairesi Başkanlıkları/Defterdarlık Gelir Müdürlükleri aracılığıyla
göndermekle yükümlüdürler.
4.3.4.
ÖTV İstisnasından
Yararlanılarak İlk İktisabı Yapılan Araçların Üçüncü Kişilere Devrinde ÖTV
Uygulaması
ÖTV Kanununun 15/2-a maddesi,
(II) sayılı listedeki kayıt ve tescile tabi mallardan, veraset yoluyla
intikaller hariç ilk iktisabında istisna uygulananların, istisnadan
yararlananlar dışındakilerce iktisabında, ilk iktisaptaki matrah esas alınarak,
adına kayıt ve tescil işlemi yapılandan, kayıt ve tescil tarihinde geçerli olan
oran üzerinden bu tarihte ÖTV alınacağını hükme bağlamıştır. Bu hüküm uyarınca,
ÖTV istisnasından yararlanılarak ilk iktisabı yapılan kayıt ve tescile tabi
taşıt araçlarının, istisnadan yararlanan kişi/kuruluşlara satışı veya devri,
veraset yoluyla intikali ile Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 39 uncu maddesi
kapsamında taşıtın tekrar tescil edilmesine imkân bulunmayacak şekilde hurdaya
ayrılması halleri hariç olmak üzere, üçüncü kişiler tarafından iktisabında, söz
konusu araçları adına kayıt ve tescil ettirecek olan üçüncü kişiler tarafından
Kanunun 15/2-a maddesi kapsamında ÖTV beyanında bulunulmak suretiyle ÖTV
tarhiyatı yapılacaktır. Söz konusu aracın Birlik Sözleşmesinde yer alan
işlerden başka işlerde de kullanılacak olması nedeniyle başlangıçta ÖTV ödemek
suretiyle satın alınmış, ancak daha sonra sözleşme kapsamında kullanım süresine
bağlı olarak hesaplanan ÖTV tutarı iade edilmiş olması durumunda, iade edilen
tutarın üçüncü kişiler tarafından beyan edilip ödenmesi gerekmektedir.
4.4.
Amortismana Tabi
İktisadi Kıymetler İle İlgili Hususlar
4.4.1.
Amortismana Tabi
İktisadi Kıymetlerde KDV İstisnası Uygulaması
Birlik Yüklenicisi, Birlik
Sözleşmesi kapsamında teslim edeceği mallar veya sunacağı hizmetler veya
yapacağı işler ile bağlantılı olarak temin edeceği Amortismana Tabi İktisadi
Kıymetleri, ancak söz konusu kıymetlerin sadece Birlik Sözleşmesi kapsamında
kullanılan kıymetler olması ve bu kıymetlerin Birlik Sözleşmesinin sona
ermesiyle Hibe Yararlanıcısına bedelsiz tesliminin öngörülmesi halinde, yukarıda
yer alan esaslara göre KDV'siz olarak temin edebilme imkânına sahiptir. Bu
durumda Birlik Yüklenicisinin tedarikçi ile yapacağı ve Hibe Yararlanıcısı
tarafından onaylanacak Tedarik Sözleşmesinde (EK-7), bu kıymetin Birlik
Sözleşmesi sonunda Hibe Yararlanıcısına bedelsiz devir olunacağı açıkça
belirtilecektir.
Hibe yararlanıcısının aynı
zamanda Birlik Yüklenicisi olması durumunda, söz konusu Tedarik Sözleşmesi,
Sözleşme Makamı tarafından onaylanacaktır. Bununla birlikte, Sözleşme Makamının
Türkiye sınırları dışında olduğu durumda söz konusu Tedarik Sözleşmesinin;
genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin Birlik Yüklenicisi olması
durumunda bu kurumların konu ile ilgili imzaya yetkili üst idari amiri, bunlar
dışındaki Birlik Yüklenicilerinde ise gerçek kişi Birlik Yüklenicisinin
kendisi, tüzel kişi Birlik Yüklenicisinde ise tüzel kişiliğin konu ile ilgili
imzaya yetkili üst yöneticisi tarafından onaylanması gerekmektedir.
Tedarikçi, Birlik Yüklenicisi ile
yapmış olduğu Tedarik Sözleşmesinin Hibe Yararlanıcısı tarafından; Hibe
Yararlanıcısı ile Birlik Yüklenicisinin aynı olması durumunda ise Sözleşme
Makamı veya yukarıda belirtilen şahıslar tarafından onaylanmış bir örneğini
almak suretiyle düzenlediği fatura ve
benzeri evrakta "IPA
II Çerçeve Anlaşmasının 28/2. maddesi gereğince,........ tarih
ve.......... sayılı
KDV
İstisna
Sertifikasına istinaden" şeklinde şerh düşerek KDV
hesaplamayacaktır.
Amortismana Tabi İktisadi
Kıymetlerin Birlik Sözleşmesinde yer alan işlerden başka işlerde de
kullanılacak olması durumunda, Birlik Yüklenicisi söz konusu Amortismana Tabi
İktisadi Kıymetleri başlangıçta KDV ödemek suretiyle satın alacak ve yüklenilen
KDV'yi diğer vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan KDV'den indirim konusu
yapacaktır. Birlik Sözleşmesinin sona ermesiyle, ödenen KDV'nin, bu kıymetin
Birlik Sözleşmesi kapsamında kullanılma süresinin, bu kıymet için belirlenen
amortisman süresi oranına isabet eden kısmı için Tebliğin 4.2.3 numaralı
bölümünde yer alan esaslara göre iade talep edilecektir. Bu durumda Birlik Yüklenicisi,
Tedarik Sözleşmesini (EK-7) Hibe Yararlanıcısına onaylattırırken, Hibe
Yararlanıcısının bu kıymetin Birlik Sözleşmesi kapsamında ne kadar süre
kullanılacağına dair bir şerh koymasını sağlayacaktır.
4.4.2.
Amortismana Tabi
İktisadi Kıymetlerde ÖTV İstisnası Uygulaması
Birlik Yüklenicisi, Birlik
Sözleşmesi kapsamında ÖTV mükelleflerinden temin edeceği Amortismana Tabi
İktisadi Kıymetler için, ancak söz konusu kıymetlerin sadece Birlik Sözleşmesi
kapsamında kullanılacak kıymetler olması ve bu kıymetlerin Birlik Sözleşmesi
sonunda Hibe Yararlanıcısına bedelsiz devrinin öngörülmüş olması durumunda, bu
kıymetleri başlangıçta ÖTV ödemeksizin alabilecektir. Bu durumda Birlik
Yüklenicisinin tedarikçi ile yapacağı ve Hibe Yararlanıcısı tarafından
onaylanacak Tedarik Sözleşmesinde (EK-7), bu kıymetin Birlik Sözleşmesi sonunda
Hibe Yararlanıcısına bedelsiz devir olunacağı açıkça belirtilecektir.
Hibe Yararlanıcısının aynı
zamanda Birlik Yüklenicisi olması durumunda, söz konusu Tedarik Sözleşmesi,
Sözleşme Makamı tarafından onaylanacaktır. Bununla birlikte, Sözleşme Makamının
Türkiye sınırları dışında olduğu durumda söz konusu Tedarik Sözleşmesinin;
genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin Birlik Yüklenicisi olması
durumunda bu kurumların konu ile ilgili imzaya yetkili üst idari amiri, bunlar
dışındaki Birlik Yüklenicilerinde ise gerçek kişi Birlik Yüklenicisinin
kendisi, tüzel kişi Birlik Yüklenicisinde ise tüzel kişiliğin konu ile ilgili
imzaya yetkili üst yöneticisi tarafından onaylanması gerekmektedir.
Tedarikçi, Birlik Yüklenicisi ile
yapmış olduğu Tedarik Sözleşmesinin Hibe Yararlanıcısı tarafından, Hibe
Yararlanıcısı ile Birlik Yüklenicisinin aynı olması durumunda ise Sözleşme
Makamı veya yukarıda belirtilen şahıslar tarafından onaylanmış bir örneğini
almak suretiyle düzenlediği fatura ve
benzeri evrakta “6647 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan IPA II
Çerçeve Anlaşması ve.. sayılı
Birlik Sözleşmesi gereğince ÖTV hesaplanmamıştır" şeklinde şerh düşerek ÖTV hesaplamayacaktır.
Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerin
Birlik Sözleşmesinde yer alan işlerden başka işlerde de kullanılacak olması
durumunda, Birlik Yüklenicisi söz konusu Amortismana Tabi İktisadi Kıymetleri
başlangıçta ÖTV ödemek suretiyle satın alacaktır. Birlik Sözleşmesinin sona
ermesiyle, ödenen ÖTV'nin, bu kıymetin Birlik Sözleşmesi kapsamında kullanılma
süresinin, bu kıymet için belirlenen amortisman süresi oranına isabet eden
kısmı için Tebliğin 4.3.3 numaralı bölümünde yer alan esaslara göre iade talep
edecektir. Bu durumda Birlik Yüklenicisi, Tedarik Sözleşmesini (EK-7) Hibe
Yararlanıcısına onaylattırırken, bu kıymetin Birlik Sözleşmesi kapsamında ne
kadar süre kullanılacağına dair Hibe Yararlanıcısının bir şerh koymasını
sağlayacaktır.
4.4.3.
Amortismana Tabi
İktisadi Kıymetlerin Hibe Yararlamcısma Bedelsiz Devri
Tebliğin uygulaması bakımından
Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerin Hibe Yararlanıcısına bedelsiz devrinin
öngörüldüğü durumlarda söz konusu devir işlemi Birlik Yüklenicisi tarafından
doğrudan yapılabileceği gibi AB Mali Yardım kuralları gereği Sözleşme Makamları
aracılığı ile de yapılabilir.
4.5.
Gelir ve Kurumlar
Vergisi İstisnası ve Uygulaması
4.5.1.
Anlaşma Hükmü
IPA II Çerçeve Anlaşmasının 28 (2)(f) maddesinde;
"Birlik sözleşmelerinden
doğan kâr veya gelir ulusal/yerel vergi sistemine göre Türkiye Cumhuriyeti'nde
vergiye tabidir. Ancak AB üye devletlerinde veya IPA II yararlanıcısı haricinde
IPA II kapsamında uygun olan diğer ülkelerde ikamet eden veya iş kurmuş olan,
Birlik sözleşmelerini yürüten, yabancı çalışanlar ve daimi eşleştirme danışmanları
da dâhil olmak üzere, gerçek ve tüzel kişiler, geçerli çifte vergilendirme
anlaşmalarının hükümlerine göre, söz konusu şekilde elde ettikleri gelirin
Türkiye Cumhuriyeti'nde isnat edilebileceği bir ikametgâh veya daimi işletme
sahibi oldukları durumlar istisna olmak üzere, stopaj ve geçici veya sürekli
vergiler dâhil Türkiye Cumhuriyetimdeki kazanç veya gelir vergisinden
muaftırlar.
Bir hibe yararlanıcısının
alacağı bir Birlik hibesi bu yararlanıcının karı veya geliri olarak
değerlendirilmez. Hibe sözleşmesinden elde edilen bir kâr söz konusu ise,
Komisyon temel sözleşme koşulları uyarınca kârın belli bir yüzdesini geri
alabilir. Kârın geri kalan miktarı ulusal/yerel vergilendirme sistemine göre
vergiye tabi olabilir. İşbu paragraf bağlamında "kâr", bir bakiye
için ödeme talebi yapıldığında Sözleşme Makamı tarafından onaylanan uygun
maliyetler üzerinden alınan miktardır"
hükmü yer almaktadır.
4.5.2.
193 Sayılı Gelir
Vergisi Kanunu (GVK) Geçici 84. Madde Hükmü
18/4/2013 tarihli ve 28622 sayılı
Resmî Gazetede yayımlanan 3/4/2013 tarihli ve 6456 sayılı Kamu Finansmanı ve
Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 15 inci maddesi ile 193
sayılı Gelir Vergisi Kanununa[5]
eklenen geçici 84 üncü maddede;
"Avrupa Birliği
organlarıyla akdedilen ve usulüne göre yürürlüğe konulan anlaşmalar
çerçevesinde proje karşılığı sağlanan hibeler, özel bir fon hesabında tutulur
ve gelir olarak dikkate alınmaz. Söz konusu hibelerle gerçekleştirilecek
projelere ilişkin olarak bu fondan yapılan harcamalar, gelir ve kurumlar
vergisi matrahının tespitinde gider ve maliyet olarak dikkate alınmaz. Proje
sonunda herhangi bir şekilde harcanmayan ve iade edilmeyen tutarın kalması
hâlinde bu tutar gelir kaydedilir.
Birinci fıkra çerçevesinde
sağlanan hibelerle finanse edilen yıllara sâri inşaat ve onarım işlerine
ilişkin ödemeler üzerinden ve yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu
işleri icra edenlere yapılan ödemelerden, fon hesabından yapılan harcama
tutarları ile sınırlı olmak üzere, 94 üncü maddenin birinci fıkrasının (2) ve
(3) numaralı bentleri ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ve 30 uncu maddesinin birinci
fıkrasının (a) ve (b) bentleri uyarınca vergi kesintisi yapılmaz." hükmü yer almaktadır.
4.5.3.
İstisnanın Uygulanması
IPA Çerçeve Anlaşmasına göre AB
veya AB ve Türkiye ortak katkısı ile finanse edilen Birlik Sözleşmelerini
yürüten ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayan ve Türkiye'de mukim olmayan
gerçek kişi Birlik Yüklenicilerinin bu sözleşmelerden elde ettiği gelirler,
gelir vergisine tabi değildir.
Aynı zamanda bu sözleşmeler
kapsamında bir Birlik Yüklenicisine bağlı olarak hizmet ifa eden ve ücreti
Birlik Sözleşmesi bütçesinden ödenen Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayan ve
Türkiye'de mukim olmayan gerçek kişilerin elde ettikleri gelirler de gelir
vergisine tabi değildir.
Birlik Sözleşmesini yürüten tüzel
kişi Birlik Yüklenicilerinin Türkiye'de iş yeri olmaması kaydıyla, Birlik
Sözleşmesinin yürütülmesinden dolayı elde ettikleri kurum kazancı, kurumlar
vergisine tabi değildir.
Bununla birlikte, Birlik
Sözleşmelerinden kaynaklanan kâr ve/veya gelir, bu kâr ve/veya geliri elde eden
gerçek ve/veya tüzel kişilerin, Türkiye tarafından onaylanan ve bu kişilere
uygulanabilir çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmalarının hükümleri uyarınca,
Türkiye'de iş yeri bulunması halinde, Türk vergi mevzuatı uyarınca vergiye tabi
tutulacaktır.
AB organlarıyla akdedilen ve
usulüne göre yürürlüğe konulan anlaşmalar çerçevesinde proje karşılığı sağlanan
hibelerin, özel bir fon hesabında tutulması ve bu fondan yapılan harcamaların
da gider ve maliyet olarak dikkate alınmaması şartıyla, söz konusu hibeler
alındığı dönemde gelir olarak değerlendirilmeyecektir. Proje tamamlandığında
ise varsa harcanmayan ve iade edilmeyen hibe tutarları gelir olarak dikkate
alınacaktır.
AB hibesinin yatırıma yönelik
harcamanın yapılmasından sonra verildiği durumlarda, söz konusu hibenin özel
bir fon hesabına alınması ve fon hesabına alınan bu tutarın, söz konusu
yatırımın aktifte kayıtlı maliyetinden düşülmesi mümkündür.
AB organlarıyla akdedilen ve usulüne göre yürürlüğe konulan anlaşmalar
çerçevesinde proje karşılığı sağlanan hibelerle finanse edilen yıllara sâri
inşaat ve onarım işleri ve serbest meslek hizmetlerine ilişkin olarak bu işleri
icra eden Birlik Yüklenicilerine yapılan ödemelerden vergi tevkifatı
yapılmayacaktır.
Yıllara sâri inşaat ve onarım
işlerine ilişkin hakediş ödemeleri ve serbest meslek niteliğindeki ödemeler
dışında, söz konusu hibelerle finanse edilen ve 193 sayılı Gelir Vergisi
Kanununun 94 üncü maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun[6]
15 ve 30 uncu maddelerinde sayılan diğer ödemelerden (gayrimaddi hak bedeli,
kira, faiz, ücret vb.) gelir ve kurumlar vergisi tevkifatı yapılmaya devam
edilecektir.
4.6.
Veraset ve İntikal
Vergisi Muafiyeti ve Uygulaması
4.6.1.
Anlaşma Hükmü
IPA II Çerçeve Anlaşmasının 28 (2)(f) maddesinde;
"IPA II kapsamındaki
eylemlerden ve/veya sözleşmelerden ve/veya faaliyetlerden faydalananlar, IPA II
kapsamında ne şekilde olduğuna bakılmaksızın kendilerine transfer edilen mal
ve/veya hak ve/veya yapılmış tesisler ve/veya fonlar ile ilgili olarak doğan
Veraset ve İntikal Vergisinden veya eş etkiye sahip diğer vergi veya harçlardan
muaftır."
hükmü yer almaktadır.
4.6.2.
Muafiyetin Uygulaması
AB veya Türkiye ve AB ortak
katkısı ile finanse edilen Birlik Sözleşmesi ile ilgili olarak herhangi bir
şekilde karşılıksız olarak kendilerine transfer edilen mal ve/veya hak ve/veya
sağlanan olanaklar ve/veya sağlanan fonlar ilgili olarak hibe yararlanıcıları,
veraset ve intikal vergisinden veya bu vergi yerine ihdas edilecek vergiden
muaf tutulacaktır. Dolayısıyla söz konusu bu transferlerle ilgili herhangi bir
veraset veya intikal vergisi beyanında bulunulmayacaktır.
4.7.
Damga Vergisi ile Harç
İstisnası ve Uygulaması
4.7.1.
Anlaşma Hükmü
IPA II Çerçeve Anlaşmasının 28 (2)(h) maddesinde;
"Birlik sözleşmeleri,
Birlik yüklenicilerince ve bir konsorsiyumun ortakları veya ortak teşebbüsler
veya eş yararlanıcılar tarafından (Mali Tüzüğün 122. maddesi kapsamında
tanımlandığı üzere) hibelerde imzalanan sözleşmeler Türkiye Cumhuriyeti'nde
damga vergisine veya tescil harcına veya eş etkiye sahip başka bir harca tabi
değildir. Bu muafiyet, hibe yararlanıcıları (ortakları, iştirakleri ve/veya alt
hibe yararlanıcıları dâhil) ve yüklenicileri (personeli ve sözleşmeli uzmanları
dâhil) arasında yapılan sözleşmeler ile böylesi ödemeler doğrudan Birlik
sözleşmeleri ile ilgili ise hizmet sözleşmeleri ve iş sözleşmeleri kapsamında
sırasıyla arızi ve geçici harcamalar için yapılan sözleşmeler dâhil olmak
üzere, Birlik sözleşmeleri kapsamındaki işlemler (hakların devri dâhil) ve
Birlik yüklenicilerine yapılan ilgili ödeme emirleri için de geçerlidir."
hükmü yer almaktadır.
4.7.2.
İstisnanın Uygulaması
4.7.2.1.
Damga Vergisi
İstisnası Uygulaması
Aşağıdaki sözleşmeler ve münhasıran bu sözleşmeler kapsamında yapılan
ödemelere ilişkin düzenlenen kâğıtlar, damga vergisinden istisna tutulacaktır:
-
Avrupa Birliği veya Türkiye ile Avrupa Birliği
ortak katkısı ile finanse edilen ve Sözleşme Makamı ile Birlik Yüklenicisi
arasında imzalanan ve bu Tebliğin 3.5 numaralı bölümünde tanımlanan Birlik
Sözleşmeleri,
-
Birlik Sözleşmelerinin; iş ortaklığı, eş
yararlanıcı, konsorsiyum vb. şekillerde birlikte imzalandığı durumlarda her bir
ortak ya da eş yararlanıcı arasında imzalanan sözleşmeler ve Mali Tüzüğün (1605/2002 sayılı Konsey
Tüzüğünü Yürürlükten Kaldıran ve Birlik Genel Bütçesine Uygulanabilir Mali
Kurallar Hakkında 25 Ekim 2012 tarihli ve [AB, Euratom] 966/2012 Sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü) 122'inci maddesinde tanımlanan
ilişkili kişilerin bunlarla akdettikleri sözleşmeler,
-
Birlik Yüklenicileri ile bunların tedarikçileri
arasında imzalanan mal, hizmet alımı ya da iş sözleşmeleri (Birlik Yüklenicisi
ile doğrudan tedarikçinin personeli veya sözleşmeli uzmanları arasında
imzalanan sözleşmeler dâhil),
-
Birlik Sözleşmesi kapsamında bir hizmet sunmak
üzere Birlik Yüklenicisi ile çalışanları veya sözleşmeli uzmanları arasında
imzalanan sözleşmeler.
4.7.2.2.
Harç İstisnası
Uygulaması
Aşağıdaki sözleşmeler kapsamında yapılacak işlemler, doğrudan bu
sözleşmeler ile sınırlı olmak
üzere harca tabi değildir:
-
Avrupa Birliği veya Türkiye ile Avrupa Birliği
ortak katkısı ile finanse edilen ve Sözleşme Makamı ile Birlik Yüklenicisi
arasında imzalanan ve bu Tebliğin 3.5 numaralı bölümünde tanımlanan Birlik
Sözleşmeleri,
-
Birlik Sözleşmelerinin; iş ortaklığı, eş
yararlanıcı, konsorsiyum vb. şekillerde birlikte imzalandığı durumlarda her bir
ortak ya da eş yararlanıcı arasında imzalanan sözleşmeler ve Mali Tüzüğün
122'inci maddesinde tanımlanan ilişkili kişilerin bunlarla akdettikleri
sözleşmeler,
-
Birlik Yüklenicileri ile bunların tedarikçileri
arasında imzalanan mal, hizmet alımı ya da iş sözleşmeleri (Birlik Yüklenicisi
ile doğrudan tedarikçinin personeli veya sözleşmeli uzmanları arasında
imzalanan sözleşmeler dâhil),
-
Birlik Sözleşmesi kapsamında bir hizmet sunmak
üzere Birlik Yüklenicisi ile çalışanları veya sözleşmeli uzmanları arasında
imzalanan sözleşmeler.
4.8.
Özel İletişim Vergisi
İstisnası ve Uygulaması
4.8.1.
Anlaşma Hükmü
IPA II Çerçeve Anlaşmasının 28 (2)(k) maddesinde;
"Birlik sözleşmelerini uygulayan Birlik yüklenicileri
aşağıdaki vergi ve harçlardan muaftır: ... (i)
özel iletişim vergisi"
hükmü yer almaktadır.
4.8.2.
İstisnanın Uygulaması
Birlik Yüklenicisinin IPA II
Çerçeve Anlaşması uyarınca imzalanan Birlik Sözleşmesi kapsamında olan ve
Birlik Sözleşmesi bütçesinden karşılanan özel iletişim vergisinin konusuna
giren harcamaları, Birlik Sözleşmesinin süresi ile sınırlı olmak üzere, özel
iletişim vergisinden istisnadır. Birlik Yüklenicisi, öncelikle bu istisna
kapsamına giren harcamalara ilişkin özel iletişim vergisini ödeyecektir. Ancak
Birlik
Sözleşmesi
kapsamında istisna olan harcamalar dolayısıyla ödenen özel iletişim vergileri,
Birlik Yüklenicisine aşağıdaki usul ve esaslar dâhilinde iade edilecektir.
4.8.3.
Ödenen Özel İletişim
Vergisinin İadesi
İstisna kapsamında olmasına
rağmen ödenen özel iletişim vergilerinin iadesi için, Birlik Yüklenicisi, devam
eden Birlik Sözleşmeleri için Birlik Sözleşmesinin başladığı tarihten itibaren
takvim yılı esas alınarak üçer aylık dönemlerle, süresi biten Birlik
Sözleşmeleri için ise sürenin bittiği tarihten sonra Tebliğin 4.2.3.1.1.
bölümünde belirtilen vergi dairesi müdürlüklerine/malmüdürlüklerine aşağıdaki
belgeler ile birlikte başvurması gerekmektedir.
4.8.3.1
Özel İletişim
Vergisinin İadesi Başvurusunda İstenilen Belgeler
1)
Standart İade Talep Dilekçesi,
2)
Ödenen Özel İletişim Vergilerine İlişkin Onaylı
Liste,
3)
Ödenen Özel İletişim Vergisine ait fatura veya
fatura benzeri belgelerin örnekleri,
4) KDV
İstisna Sertifikası ve/veya vergi idaresi tarafından bu kapsamda verilen resmi
yazı örneği.
Birlik Yüklenicisi, istisna
olmasına rağmen ödediği özel iletişim vergilerinin iadesi için öncelikle ödenen
özel iletişim vergileri ile ilgili fatura veya fatura benzeri belgelere ilişkin
olarak liste hazırlayacaktır. Söz konusu liste, Hibe Yararlanıcısı tarafından "Bu listede
belirtilen ve ekteki fatura veya fatura benzeri belgelerde ayrıntısı yer alan
harcamalar, Birlik Sözleşmesi kapsamında yapılmış olup,
Birlik Sözleşmesi
bütçesinde bu konu için ayrılan tutar aşılmamıştır" şerhi
düşülmek suretiyle onaylanacaktır.
Hibe Yararlanıcısının aynı
zamanda Birlik Yüklenicisi olması durumunda, söz konusu liste, Sözleşme Makamı
tarafından onaylanacaktır. Bununla birlikte, Sözleşme Makamının Türkiye
sınırları dışında olduğu durumda söz konusu listenin genel yönetim kapsamındaki
kamu idarelerinin Birlik Yüklenicisi olması durumunda bu kurumların konu ile
ilgili imzaya yetkili üst idari amiri, bunlar dışındaki Birlik Yüklenicilerinde
ise gerçek kişi Birlik Yüklenicisinin kendisi, tüzel kişi Birlik Yüklenicisinde
tüzel kişiliğin konu ile ilgili imzaya yetkili üst yöneticisi tarafından
onaylanması gerekmektedir.
Birlik Sözleşmesi bütçesinde,
özel iletişim vergisi kapsamındaki harcamalar için bir bedel yer almamışsa iade
yapılmaz. Birlik Sözleşmesi bütçesinde bu konuda bir bedel yer almasına rağmen
ibraz edilen fatura ve benzeri belgelerde yer alan toplam tutarın bu bedeli
aşması halinde, aşan kısma isabet eden özel iletişim vergisinin de iadesi
yapılmaz.
4.8.3.2
Vergi Dairesi
Müdürlüğünce/Malmüdürlüğünce Yapılacak İşlemler
Vergi dairesi
müdürlüğü/malmüdürlüğü, Birlik
Yüklenicisinin yukarıdaki bilgi ve belgelerle
birlikte başvurması halinde, yürürlükteki mevzuattaki usul
ve esaslar dâhilinde ödenen özel iletişim vergisinin iadesi ile ilgili iş ve
işlemleri yapacaktır.
4.9.
Motorlu Taşıtlar
Vergisi İstisnası ve Uygulaması
4.9.1.
Anlaşma Hükmü
IPA II Çerçeve Anlaşmasının 28 (2)(k) maddesinde;
"Birlik sözleşmelerini
uygulayan Birlik yüklenicileri aşağıdaki vergi ve harçlardan muaftır: ... (ii) motorlu taşıt vergisi"
hükmü yer almaktadır.
4.9.2.
İstisnanın Uygulaması
Birlik Yüklenicisinin, Birlik
Sözleşmesi kapsamında satın alarak adına trafik sicili ile Ulaştırma
Bakanlığınca tutulan sivil hava vasıtaları siciline kayıt ve tescil ettirdiği
ve bedelsiz olarak Hibe Yararlanıcısına devredilmek şartı ile kara veya hava
nakil vasıtaları, Birlik Sözleşmesindeki süre ve şartlarla sınırlı olmak üzere
motorlu taşıtlar vergisinden (MTV) istisnadır.
Birlik Yüklenicisi, Birlik Sözleşmesi kapsamında satın aldığı vasıtayı
öncelikle ilgili tescil kuruluşunda adına kayıt ve tescil ettirecek ve sözleşme
süresince tahakkuk eden MTV'yi ödeyecektir.
Birlik Sözleşmesi kapsamında
alınan araca ait Birlik Sözleşmesinin süresi içerisinde ödenen MTV, Birlik
Sözleşmesinin süresi sona erdikten ve söz konusu araç Hibe Yararlanıcısına
devredildikten sonra, bu Tebliğin 4.9.3 numaralı bölümünde belirtilen usul ve
esaslar dâhilinde başvurulması halinde Birlik Yüklenicisine iade edilecektir.
4.9.3.
Ödenen MTV'nin İadesi
Birlik Yüklenicisi, ödediği MTV'nin sözleşme süresine isabet eden
kısmının iadesi için;
a)
Standart İade Talep dilekçesi,
b) KDV
İstisna Sertifikası alınması için yapılan başvuru sonrasında Gelir İdaresi Başkanlığı,
Vergi Dairesi Başkanlığı veya Defterdarlık Gelir Müdürlüğü tarafından verilen
resmi yazının bir örneği,
c) Sözleşme
Makamından taşıtın Birlik Sözleşmesi kapsamında alındığına ve/veya
kullanıldığına dair alınan resmi yazının (EK-11) örneği,
d) Birlik
Yüklenicisi tarafından satın alınan ve MTV'si ödenen araca ilişkin Motorlu Araç
Tescil Belgesinin örneği ile bu aracın Hibe Yararlanıcısına devredilmesinden
sonra Hibe Yararlanıcısı adına düzenlenen Motorlu Araç Tescil Belgesinin örneği
ile birlikte MTV'nin tahsiline
yetkili vergi dairesi müdürlüğüne başvuracaktır. MTV'nin tahsiline yetkili
vergi dairesi müdürlüğünün bulunmadığı durumlarda Tebliğin 4.2.3.1.1. bölümünde
belirtilen vergi dairesi müdürlüğüne/malmüdürlüğüne başvurulacaktır.
Ödenen MTV'nin iadesi için bu belgelerin dışında yürürlükteki mevzuat
hükümleri gereğince istenilen bilgi ve belgelerin bulunması halinde, Birlik
yüklenicisi bunları da ibraz etmekle yükümlüdür.
Söz konusu Birlik Sözleşmesinin
süresinin sona ermesine bağlı olarak Birlik Yüklenicisi adına kayıt ve tescilli
olup da mülkiyeti Hibe Yararlanıcısına geçen vasıta, sözleşme süresinin bittiği
tarihten itibaren yürürlükteki MTV mevzuatı hükümleri gereğince MTV'ye tabi
tutulacaktır.
4.9.4.
Vergi Dairesi
Müdürlüğünce/Malmüdürlüğünce Yapılacak İşlemler
IPA II Çerçeve Anlaşması
kapsamındaki Birlik Sözleşmesi çerçevesinde satın alınan ve Birlik Yüklenicisi
adına kayıt ve tescil edilen taşıtlar kapsamında, sözleşme süresine isabet eden
kısım için ödenen MTV'nin iadesi için, Birlik Yüklenicisi tarafından yukarıdaki
belgelerle birlikte başvuru yapılan vergi dairesi müdürlüğü/malmüdürlüğü;
Birlik Sözleşmesinin süresinin sona erip ermediğini KDV İstisna Sertifikası
verilen makamdan yazı ile teyit almak zorundadır.
Başvuru yapılan vergi dairesi
müdürlüğü/malmüdürlüğü, ödenen MTV'nin iadesi ile ilgili işlemleri yürürlükteki
mevzuat hükümleri kapsamında yapacaktır.
5-
5824 Sayılı Kanunla
Onaylanması Uygun Bulunan IPA Çerçeve Anlaşması ve Bununla İlgili Genel
Tebliğlerin Durumu
6647 sayılı Kanunla
onaylanması uygun bulunan IPA II Çerçeve Anlaşmasının "Çerçeve Anlaşmanın IPA için Uygulanabilirliği" başlıklı 88. Maddesinde; "Komisyon ve
Türkiye Cumhuriyeti arasında imzalanmış olan Çerçeve Anlaşmalar, daha önceki
katılım öncesi araçları kapsamında benimsenmiş olan yardım için, bu yardım
ilgili Çerçeve Anlaşma hükümleri uyarınca tamamlanana dek geçerliliğini
korur." denilmektedir.
Buna göre 03.12.2008 tarih ve
5824 sayılı Kanunla[7]
onaylanması uygun bulunan ve 19.12.2008 tarih ve 2008/14450 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı[8]
ekinde yayımlanan 21.01.2009 tarih ve 2009/14614 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı[9]
ile 24.12.2008 tarihinde yürürlüğe giren IPA Çerçeve Anlaşması kapsamında
finanse edilen sözleşmelere, bu Anlaşmanın 26. Maddesi ve 1,2 ve 3 Sıra No'lu
Türkiye- Avrupa Birliği IPA Çerçeve Anlaşması Genel Tebliğleri[10]
uygulanmaya devam edecektir.
6-
Sorumluluklar
6.1.
Türkiye'de Yerleşik
Sözleşme Makamlarının Sorumluluğu
IPA II Çerçeve Anlaşması uygulamasının daha hızlı ve etkin bir biçimde
yürütülmesini teminen Birlik Yüklenicisi ile Birlik Sözleşmesi imzalayan
Türkiye'de yerleşik Sözleşme Makamları;
a) Birlik
yüklenicileri ile imzalanan bütün Birlik Sözleşmelerine ait bilgilerin, (EK-12)
sözleşmelerin imzalanmasını müteakiben 15 gün içerisinde bir liste halinde avrupabirligi@gelirler.gov.tr elektronik posta adresine;
b) KDV
İstisna Sertifikası başvurusunda Birlik Yüklenicisinden istenilen Bilgi Formunu
onaylamakla yetkili kişi veya kişilerin isim, unvan ve imza sirkülerini
görevlendirme sonrasında ivedilikle resmi yazıyla;
Gelir İdaresi Başkanlığı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Daire
Başkanlığı Avrupa Birliği Müdürlüğüne;
c) Onaylanan
Bilgi Formlarına ilişkin Birlik Sözleşmelerinde meydana gelen süre, bütçe ve
unvan gibi değişikliklerde, bu değişikliklerin yapılmasını müteakiben en geç 15
gün içerisinde resmi yazıyla;
d) Birlik
Sözleşmelerinde yazılı şartların ihlali sebebi ile veya diğer herhangi bir
sebeple feshedilen Birlik Sözleşmelerinin fesih gerekçesinin ve feshedilen
bütçe tutarının ayrıntılı olarak anlatıldığı yazı ve eklerini, iptal işleminin
gerçekleştiği müteakiben 15 gün içerisinde resmi yazıyla;
e) Birlik
Sözleşmesinin konusunu teşkil eden işin tamamlanmasını Sözleşme Makamı
tarafından tespit edilen uygun harcama tutarlarının, tüm taksit tutarlarının
toplamını içerecek şekilde ve kabul edilmeyen harcamaların türü ve niteliğini
belirtecek şekilde bu tutarların idari olarak kesinleştiği tarihi takip eden 15
gün içerisinde resmi yazıyla
Birlik Yüklenicisinin KDV İstisna Sertifikası almak için başvurduğu
makama göndermekle ve bu Tebliğde belirlenen diğer görevleri yerine getirmekle
sorumludurlar.
IPA II Çerçeve Anlaşmasının 28
(2) (c) ve 28 (3) maddelerinin verdiği yetkiye istinaden, Türkiye'de Yerleşik
Sözleşme Makamlarının, yukarıda belirtilen bildirimleri yerine getirmemeleri
halinde, bu bildirimlerle ilgili olarak, Gelir İdaresi Başkanlığının Birlik
Yüklenicilerinin bu kapsamda yaptıkları başvuruları (KDV İstisna Sertifikası,
iade, süre uzatımı, görüş talebi vb.) reddetme ve/veya verilmiş KDV İstisna
Sertifikalarını iptal etme hakkı saklıdır.
6.2.
Birlik
Yüklenicilerinin Sorumluluğu
213 sayılı Vergi Usul Kanununun
148. ve 149. Maddelerinin verdiği yetkiye istinaden Birlik Yüklenicilerinin bu
Tebliğ ile istenilen bildirimleri yerine getirmemeleri halinde adlarına aynı
Kanunun mükerrer 355. maddesi gereğince özel usulsüzlük cezası kesilir.
Söz konusu cezai işlemler,
yürürlükteki mevzuat hükümleri doğrultusunda, KDV İstisna Sertifikasını veren
makamın bilgilendirmesi üzerine yetkili vergi dairesi
müdürlüğünce/malmüdürlüğünce yerine getirilecektir.
Tebliğ olunur.
[1] 28/04/2015 tarih ve 29340 sayılı Resmi
Gazete'de yayımlanmıştır.
[2] 21/06/2015 tarih ve 29393 sayılı Resmi
Gazete'de yayımlanmıştır.
[3] 28/08/2015 tarih ve 29459 mükerrer sayılı Resmi
Gazete'de yayımlanmıştır.
[4] 10/01/1961 tarih ve 10703 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanmıştır.
[5] 06/01/1961 tarih ve
10700 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
[6] 21/06/2006 tarih ve
26205 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
[7] 07/12/2008 tarih ve 27077 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanmıştır.
[8] 24/12/2008 tarih ve 27090 (Mükerrer) sayılı
Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
[9] 10/02/2009 tarih ve 27137 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanmıştır.
[10] 1 Sıra No'lu Türkiye -AB IPA Çerçeve Anlaşması
Genel Tebliği 08/05/2009 tarih ve 27222 sayılı, 2 Sıra No'lu Türkiye -AB IPA
Çerçeve Anlaşması Genel Tebliği 08/02/2014 tarih ve 28907 sayılı, 3 Sıra No'lu
Türkiye -AB IPA Çerçeve Anlaşması Genel Tebliği 06/06/2015 tarih ve 29378
sayılı Resmi Gazetelerde yayımlanmıştır.
IPA II Çerçeve Anlaşması Genel Tebliğ Taslağı Kaynak ve Devamı ► http://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/user_upload/Tebligler/Taslaklar/1_serinolu_ipa_II_teb_taslak.pdf
