Ersin UMDU // ÇalışanHaber
I-GİRİŞ
Ülkemizde iş başı eğitimle ilgili uygulanan tek yöntem stajyer öğrenciliktir. Stajyer öğrenci programı öğrencilerin mesleki eğitim yönünden profesyonel pratik kuralların öğrenmesi için aldığı eğitim sürecidir. Stajyer öğrenciler; işletmelerde, mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarında örgün eğitim görürler. Eğitim olarak süreç değerlendirilse de yine öğrenci iş hayatı içinde olacaktır. Bu sebeple stajyer öğrencilerin iş ve sosyal güvenlik hukuku yönünden hakları bulunmaktadır.
Makalemizde; stajyer öğrencilerin iş ve sosyal güvenlik hukuku yönünden hakları izah edilecektir.
II- STAJYER ÖĞRENCİ ÇALIŞTIRMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Stajyer öğrencilikle ilgili mevzuat 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu ile işletmelerde yapılacak mesleki eğitime ilişkin esaslar düzenlemiştir. 6111 sayılı Torba Kanun ile düzenleme yapılarak “Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumları”, mesleki ve teknik eğitim alanında, diplomaya götüren orta öğretim kurumları ve mesleki ve teknik eğitim yapan yükseköğretim kurumları ile belge ve sertifika programlarının uygulandığı her tür ve derecedeki örgün ve yaygın eğitim-öğretim kurumlarını kapsayarak alanı genişletilmiştir.
2.1. STAJYER ÇALIŞTIRMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Söz konusu düzenlemeler ile mal ve hizmet üreten kamu ve özel kurum, kuruluş ve işyerleri olarak tanımlanan işletmelerde On ve daha fazla personel çalıştıranlar, çalıştırdıkları personel sayısının yüzde beşinden az, yüzde onundan fazla olmamak üzere mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumu öğrencilerine beceri eğitim yaptırır.
Bununla birlikte; mesleki eğitim kapsamına alınıp alınmadığına bakılmaksızın 10 az personel çalıştıran işletmeler de mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumları öğrencilerine bu Kanunun ilgili hükümlerine göre beceri eğitimi yaptırabilirler. Stajyer öğrencinin çalışma süresi içinde işletme de çalışan sayısı düşse de stajyer öğrenci sayısında azaltmaya gidilmeyecektir.
2.2. ÇALIŞTIRMA ZORUNLULUĞUNA UYMAMA YAPTIRIMI
6111 sayılı Torba yasa ile düzenlemeye gidilerek On ve daha fazla personel çalıştıran ve Bakanlıkça işletmelerde mesleki eğitim kapsamına alınan, ancak, beceri eğitimi yaptırmayan işletmeler, beceri eğitimi yaptırması gereken her öğrenci için eğitim süresince her ay 18 yaşını bitirenlere ödenen asgari ücretin net tutarının 1/3’ü nispetinde, yirmi ve daha fazla personel çalıştırılması halinde 2/3’ü nispetinde Saymanlık hesabına para yatırmakla yükümlüdürler.
III- İŞ VE SOSYAL GÜVENLİK HAKLARI
Bu şekilde stajyer öğrenci olarak çalıştırılan öğrencilerin iş ve sosyal güvenlik kanunundan kaynaklanan hakları şu şekildedir.
3.1. İŞ HUKUKU İLE İLGİLİ İŞLEMLER
Genel olarak iş hukuku ile ilgili işlemler;
3.1.1. Çalışma süresi;
Öncelikle; İşletmelerde beceri eğitimi gören öğrenciler, işyerlerinin şartlarına ve çalışma düzenine uymak zorundadırlar. İşletmelerde beceri eğitimi gören öğrencilerin teorik eğitimi okul ve kurumlarında veya işletmelerin eğitim birimlerinde yapılır. Çalışma saatleri içinde yapılacak teorik eğitim haftada on iki saatten az olamaz. Bu eğitim yoğunlaştırılmak suretiyle de yapılabilir. Teorik eğitim günlerinde öğrenciler ücretli izinli sayılır. Bununla birlikte; -vardiya usulü çalışan işyerlerinde stajyer öğrenciler gündüz vardiyasında çalıştırılır ve fazla mesai yaptırılamaz.
3.1.2. Ücret;
İşletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilere ödenecek ücret ve bu ücretlerdeki artışlar; öğrenciler için okul müdürlüğü ile işyeri sahibi arasında Bakanlıkça belirlenen esaslara göre düzenlenecek sözleşme ile tespit edilir. İşletmelerde meslek eğitimi gören örgün eğitim öğrencilerine, asgari ücretin net tutarının yirmi ve üzerinde personel çalıştıran işyerlerinde yüzde 30’undan, yirmiden az personel çalıştıran işyerlerinde yüzde 15’inden aşağı ücret ödenemez. Asgari ücret artışları yansıtılacaktır.
Bununla birlikte; İşletmelerde stajyer öğrencilere ödenecek ücretler her türlü vergiden müstesnadır.
Stajyer öğrenciler için ücret aldıklarına dair imzalı hesap pusulası ve ödeme makbuzları da dosya da bulunması gerekiyor.
3.1.3. Disiplin hükümleri;
Stajyer öğrenciler; öncelikle işyerlerinin şartlarına ve çalışma düzenine uymak zorundadırlar. İşletme yetkilileri özürsüz olarak üç işgünü meslek eğitimine gelmeyen öğrenciyi en geç iki iş günü içinde Okul Müdürlüğü’ne bildirecektir. Disiplin kurallarına uymayan yada soruşturma gerektirecek davranışta bulunan öğrenci hakkında işletme yetkililerince okul müdürlüğüne yazılı rapor ile bilgi verilir. Okul Müdürlüğü mevzuat gereğince işlem yapar.
3.1.4. İzin
Mesleki eğitim gören öğrencilere işletmelerce her yıl tatil aylarında ücretli izin verilir. Ayrıca...
Kaynak ve Yazının Devamı ► http://www.calisanhaber.org/stajyer-ogrencilerle-ilgili-is-ve-sosyal-guvenlik-hukuku-islemleri/
