SON YAZILAR

30 Mayıs 2016 Pazartesi

Bütün Mükellefler Bunları Bilmeli…

Unknown | 09:24 | | | | | |


Şakir SÜLOĞLU 
Bağımsız Denetçi / Mali Müşavir 
BizimKocaeli 

Vergi incelemelerinde mükelleflerin yasal haklarının neler olduğuna geçmeden önce kısaca konuyla ilgili giriş yapmak isterim.


Maliye Bakanlığı’mızın Gelir İdaresi Başkanlığı’nın resmi internet sitesinde, Mükellef Hizmetleri bölümünde Mükellef Hakları Bildirgesi yayınlanmıştır.

Başlığı ise; “Bu bildirge, Türk Gelir İdaresinin mükellef odaklı, kaliteli hizmet sunma anlayışı içerisinde, saygılı ve dürüst olma temel ilkesiyle çalışmaya, vergi ödemenin sadece bir yükümlülük değil vatandaş olma ve sorgulama hakkı olduğu bilinciyle kendisinden hizmet alan herkesi memnun etmeye ve sorunları çözmeye olan bağlılığını onaylar” demektedir.

Yine aynı bölümün Etik Kurallar Bildirgesi’ndeki maddelerde “Hizmet ifası esnasında mükelleflerimiz ile meslektaşlarımıza (Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavir) nazik ve saygılı davranacağız, gereken ilgiyi göstereceğiz” demektedir.

Bu cümlelerin laf olsun diye yazılmadığına inanıyorum. Her geçen gün bu hedef doğrultusunda ve insan odaklı çalışmalar içerisinde olunmasına devam ettikleri sürece Devlet–Millet Kaynaşmasına, vergi kayıp ve kaçağı ile birlikte kayıt dışı ekonominin önüne geçilmesine bile katkı sağlayacaklarına inanıyorum.

Bu girişten sonra konuya eğilelim…
Gelir İdaresi Başkanlığı’mızın internet sitesinde bir anket yayınlanmış.
Mükellef ve meslek mensubu (3568 Sayılı Kanun, Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler) memnuniyet anketi (2015), ki, denek sayısı açısından ve içerik açısından önemli bir anket, sonuçlarına göre mükelleflerin memnuniyeti yüzde 76,94, meslek mensuplarının memnuniyeti yüzde 74,42 olarak çıkmıştır.
Bu anketten daha ziyade, İnternet Vergi Dairesinden verilen hizmetlerden, ödeme, hizmet sunulumu, bilgilendirme, iletişim vs. gibi alanlardan memnuniyet yüksek çıkmaktadır. Bir kamu kurumu için epeyce gurur verici ve yüksek memnuniyet ölçüsüdür.
Oysa, işin bir de beşeri münasebetler, insani ilişkiler tarafına bakıldığında bu memnuniyet oranlarında düşüş gözlenmektedir.
Bu konuya Maliye Bakanlığı’mız ve Gelir İdaresi Başkanlığı’mız çok önem vermelidir…

Gelelim Vergi İncelemesindeki Mükellef Haklarına…
Bu konu, tüm mükelleflerimizin ve meslektaşlarımızın kanundan gelen haklarının, farkında olmalarını ve bunları kullanmalarını gerektiren bir konudur.
Mükellefin vergi incelemesine alınması olayı hassas, önemli, stresli, tartışmalı, inceleme sonucunda vergi ve cezaları ile karşı karşıya kalınabilen bir süreci kapsamaktadır.
Vergi incelemesi sürecinde maliyenin kanun, tebliğ ve yönetmeliklerden kaynaklanan haklarını sonuna kadar kullandığını biliyoruz.

Ya mükelleflerimiz!...
Mükelleflerimizin önemli haklarından bazıları:

-Vergi inceleme konusunu öğrenme hakkı:
Vergi Usul Kanunu (VUK) Madde 140/1 “İncelemeye tabi olana, bunun mevzuunu işe başlamadan evvel açık olarak izah ederler” demektedir. Vergi incelemelerini resmi çalışma saatleri içerisinde yapmaya mecburdurlar. Aksi halinde incelenen mükellefin muvafakati olmalıdır. İş yerinin faaliyetini engelleyici bir şekilde inceleme olmaması gerekmektedir.

-Mükellefin vergi incelemesinin kendi işyerinde yapılmasını isteme hakkı:
VUK.139’ncu maddesi “Vergi incelemeleri, esas itibariyle incelemeye tabi olanın iş yerinde yapılır. İş yerinin müsait olmaması, ölüm, işin terk edilmesi gibi zaruri sebeplerle incelemenin yerinde yapılması imkansız olur veya mükellef ve vergi sorumluları isterlerse inceleme dairede yapılabilir” diyor.
Oysa tatbikatta, vergi mükellefine yazılı, bazen de telefonla falanca yılın incelemeye alındığı bildirildiği olmakta ve defterler, faturalar, muhasebe kayıtları taşınmaktadır. İnceleme derinleştikçe yardımcı bazı bilgi ve belgelerde istenip getir götür işlemleri problem hale gelebiliyor.

-İnceleme elemanının kimliğini görme hakkı:...