Bağlanmış Olan Ölüm Gelirinin Kesilmesi
Mehmet Uğur Yavuz
Sosyal Güvenlik Denetmeni
myavuz2@sgk.gov.tr
Kimlere ölüm geliri
bağlanır?
İş kazası veya
meslek hastalığı sonucu yahut bunlara bağlı nedenlerden ötürü ölen
sigortalıların ya da iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma
gücünü % 50 veya daha fazla oranda kaybetmesi nedeniyle sürekli
iş göremezlik geliri bağlanmış iken ölen sigortalıların
eş, çocuk, ana ve babasına ölen sigortalı için belirli bir sigortalılık süresi
veya prim ödeme gün şartı aranmaksızın sigortalının aylık kazancının %
70'i,ölüm geliri bağlanmaktadır.
Dul
eşin ölüm gelirinin kesilmesi
Ölüm geliri dul
eşin yeniden evlenmesi halinde kesilir. Eğer dul kalan eş dışında gelir
bağlanacak çocuk yok ise ve dul kalan eş yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında
çalışmıyorsa veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık almıyor ise
ölen sigortalının aylığının % 70'inin % 75’i, dul eşin çalışması halindeyse
ölen sigortalının aylığının % 70'inin % 50 si dul kalan eşe gelir olarak
bağlanır.
Çocukların
ölüm gelirine hak kazanması
İş kazası veya
meslek hastalığı sonucu ölen sigortalının 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim
görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayan
veya Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirip
malûl olduğu anlaşılan kız ve erkek çocuklarıyla yaşları ne olursa olsun evli
olmayan kızlarına aylığının % 70'inin % 25'i ölüm geliri olarak bağlanır.
Çocuklara bağlanacak gelirin oranı % 25 olmakla birlikte, sigortalının ölümü
ile ana ve babasız kalmış ise veya sonradan bu duruma düşmüşse, ana ve babası
arasında evlilik bağı yoksa veya sigortalının ölümü tarihinde evlilik bağı
bulunmakla birlikte ana veya babaları sonradan evlenmişse yahut kendisinden
başka gelirden yararlanan hak sahibi yok ise, kısacası tek başına hak sahibi
durumunda olan çocuğa bağlanacak ölüm geliri sigortalının aylığının % 70'inin %
50'si olarak bağlanır.
Anne
ve babanın ölüm gelirine hak kazanması
Üç şartı birlikte
taşımaları kaydıyla ölen sigortalının anne ve babasına da % 25 oranında ölüm
geliri bağlanır ölüm geliri bağlanmaktadır. Bunlar:
1. Ölen çocukları üzerinden
anne ve babaya ölüm geliri bağlanması için hak sahibi eş ve çocuklardan artan
hisse olmasıdır. Anne ve babanın 65 yaşın üstünde olması halinde ise artan
hisse olup olmadığına bakılmaz.
2. Anne ve baba, diğer
çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıkları hariç olmak üzere Sosyal
Güvenlik Kurumundan gelir ve/veya aylık alıyor olmamalıdır.
3. Anne ve babanın, her türlü
kazanç ve irattan elde edilen gelirlerinin asgari ücretin net tutarından daha
az olması gereklidir.
Ölüm
Gelirinin Başlama Tarihi
Ölen
sigortalıların hak sahiplerine bağlanacak gelirler; sigortalının ölüm tarihini
takip eden aybaşından itibaren başlatılır. İş kazası veya meslek hastalığı sonucu
ölen 4/ b (BAĞ-KUR) kapsamında sigortalının hak sahiplerine ölüm geliri
bağlanabilmesi için, ölen sigortalının kendi sigortalılığından dolayı, genel
sağlık sigortası dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş
olması zorunludur.
4/
b (BAĞ-KUR) borcu olmamalı
Dolayısıyla prim
ve prime ilişkin borçları bulunan 4/ b (BAĞ-KUR) kapsamındaki sigortalıların
hak sahiplerine ölüm geliri bu borçlarının ödendiği ayı takip eden aybaşından
itibaren başlatılır. Hak sahibi olma niteliğinin ölüm tarihinden sonra
kazanılması hâlinde ölüm geliri, bu niteliğin kazanıldığı tarihi takip eden
aybaşından itibaren başlatılır.
Bağlanmış
Olan Ölüm Gelirinin Kesilmesi
|
|
EVLENME
|
ÇALIŞMAYA BAŞLAMA, KENDİ
ÇALIŞMASINDAN DOLAYI GELİR / AYLIK ALMA
|
18 YAŞIN DOLMASI, EĞİTİMİN TAMAMLANMASI
|
GELİR ŞARTLARINI TAŞIMAMA
|
|
DUL KALAN EŞ
|
X
|
|
|
|
|
MALUL ÇOCUK
|
|
X
|
|
|
|
KIZ ÇOCUK
|
X
|
X
|
|
|
|
ERKEK ÇOCUK
|
X
|
X
|
X
|
|
|
ANA/BABA
|
|
|
|
X
|
Hak sahiplerine
bağlanan ölüm geliri hak sahibinin ölmesi halinde ölüm tarihini veya hak sahibi
olma koşullarının ortadan kalkması halinde bu halin ortadan kalktığı tarihi
takip eden ödeme dönemi başından itibaren kesilir. Aylığın kesilmesine yol açan
sebebin ortadan kalkması halinde yeniden ölüm geliri için müracaat edilen
tarihi takip eden aybaşından itibaren ölüm geliri yeniden bağlanır.
