Çalışanın Ücreti Devlet Garantisinde
Mehmet Uğur Yavuz
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
m.uguryavuz@gmail.com
Devlet borç alacak ilişkilerinde oluşan hak ihlallerine karşı
tedbirler alır. Örneğin alacaklılar icra ve iflas hükümlerine göre kamu erkini
yanlarına alarak takibat yaptırabilirler. Öte yandan konu işçilik alacağı
olduğunda işçiye kendisinin ve ailesinin geçimini sağlayacağı ücretinin uzun
süre ödenmemesi bireysel olarak ekonomik sorunlara yol açmakla kalmaz aynı
zamanda çalışma barışının devamını da sıkıntıya sokar. Bu nedenle ücretliler,
genel uygulamalara ek olarak başkaca korunma ve tedbir yöntemlerinden
faydalandırılırlar. İşçiye en azından asgari ücret ödenmesi zorunluluğu, hafta
tatili, yıllık ücretli izin gibi hallerde çalışma olmasa da ücretin ödenmesi,
ücretin ancak belli bir bölümünün hacze konu olabilmesinin yanında İŞKUR’un
uhdesinde yürütülen “Ücret Garanti Fonu” uygulaması yukarıda anılan tedbir
yöntemlerinden bazılarıdır.
Hangi durumlarda Ücret Garanti
Fonu’ndan yararlanılır?
Her çalışan
emeğinin karşılığı olan ücreti süresinde almak ister. Ancak iş hayatının
engebeli arazisi kimi zaman işverenleri işçilerinin ücretlerini ödemede acze
düşürür. Bu noktada devlet; işverenin konkordato ilan etmesi, işveren için aciz
vesikası alınması, iflas veya iflasın ertelenmesi ile işverenin ödeme güçlüğüne
düştüğü hallerde İş Kanunu’na tabii işçilerin
ücretlerini “Ücret Garanti Fonu” ile korumaya alır.
Başvuru nereye ve nasıl
yapılacak?
Ödeme aczine
düşen işverenden ücret alacağı bulunan işçiler, işverenlerinin yukarıda
sıralanan ödeme güçlüğü durumunda olduğunu ispatlayıcı belgelerle birlikte
Türkiye İş Kurumu’na şahsen veya vekilleri aracılığıyla başvurabilirler.
Üç aylık ücret garantide
Başvuru sonrası
İŞKUR gerekli araştırmayı yaparak evraklarda eksiklik olmaması koşuluyla
başvuruyu izleyen ayın sonuna kadar işçinin son üç aylık ücretini “Ücret
Garanti Fonu” ndan öder.
İşten ayrılmış olmak şart mı?
Ücret garanti
fonundan yararlanmak için iş sözleşmesinin sona ermesi gerekmez. Şartların
oluşması durumunda işçi işyerinde çalışırken üç ay ücretini alamadığı takdirde
ücret garanti fonuna başvurabilir. Devlet “Ücret Garanti Fonu” uygulamasıyla
işçinin ücretinden tamamen mahrum kalmasını engellenmeyi amaçlamaktadır.
İşçilik alacaklarıyla ilgili hak kayıplarının önüne tam manasıyla geçilmesi ise
ancak kanun koyucu tarafından sağlanan desteğin hak sahiplerince bilinmesi ve
talep edilmesiyle mümkün olacaktır.
