Firmalarca Faturası Alınamayan Harcama, Nasıl Gider Yazılabilir?
Zekeriya Aslan
Yeminli Mali Müşavir
zekeriyaaslan@finansalymm.com
Firmaların
karşılaştıkları önemli sorunlardan birisi de gider yaptıkları ve bu giderler
için ödemede bulundukları halde, bazı durumlarda satıcı firmalardan fatura
alınamamasıdır. Bu gibi durumlarda yoğun olarak sorulan bazı sorular da;
“1- Fabrika binasında yapılan bakım
onarım gideri için bu işi yapan firmaya ödeme yapıldığı halde fatura
alınamaması halinde;
a-Hangi işlemler yapılmalıdır?
b-Faturası alınamayan ancak
ödemesi yapılan harcama, gider yazılabilir mi?
2- Faturası alınamayan ancak
ödemesi yapılan harcamadan, iç yüzde yöntemi ile KDV ayrıştırılıp indirim
konusu yapılabilir mi?
Şeklindedir.
Sözü edilen sorulara ilişkin açıklamalar yukarıda anılan Özelgede yapılmış,
özetle şöyledir:
1-Tespit
edilecek kurum kazancından Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesi ile Gelir
Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinde yer alan giderler indirilebilir. Gelir
Vergisi Kanununun "İndirilecek Giderler" başlıklı 40 ıncı maddesinin
birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde; ticari kazancın elde edilmesi ve
idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin, indirim konusu yapılabileceği
belirtilmiştir.
Ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilebilmesi için yapılan genel
giderlerin matrahtan indirilebilmesi için söz konusu giderlerle kazancın elde edilmesi ve idamesi arasında doğrudan ve
açık bir illiyet bağının bulunması şarttır.
Öte yandan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3/B maddesi uyarınca
vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya, ilişkin muamelelerin gerçek
mahiyeti esastır.
Yine, aynı Kanunun 227 nci maddesi uyarınca tutulan ve üçüncü şahıslarla olan
işlemlere ait olan kayıtların tevsiki zorunludur.
Ayrıca aynı Kanunun 229 uncu maddesine göre fatura, satılan emtia veya yapılan
iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan
veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır. Yine, 231
inci maddesinin 5 inci bendi uyarınca fatura, malın teslimi veya hizmetin
yapıldığı tarihten itibaren azami 7 gün içinde
düzenlenir, bu süre içerisinde düzenlenmeyen fatura, hiç düzenlenmemiş sayılır.
Buna göre, yapılan bakım ve onarım giderinin defter kayıtlarına intikal
ettirilerek gider yazılabilmesi için Vergi Usul Kanununun 229. Maddesi uyarınca
fatura ile tevsik edilmesi şarttır.
Bu nedenle, bakım ve onarım giderine ilişkin faturanın satıcı firmadan
alınamaması durumunda;
a- 7.günün sonunda satıcı firmaya faturanın alınamadığına ilişkin Noterden
ihtarname çekilmelidir.
b-Olay, bir dilekçe ile -noter ihtarnamesinin bir örneği dilekçeye eklenmek
suretiyle- bağlı olunan vergi dairesine bildirilmelidir.
Ancak, söz
konusu giderin gider olarak kaydedilebilmesi, satıcı firma hakkında yapılacak
bir vergi incelemesi sonucunda işlemin gerçekliğinin
ortaya konulması halinde mümkündür. Vergi incelemesi yapılmadan sözü edilen
giderin gider olarak değerlendirilmesine imkan bulunmamaktadır.
2-KDV Kanununun 29/1-a maddesi uyarınca mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi
işlemler üzerinden hesaplanan KDV den bu kanunda aksine hüküm olmadıkça
faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler
dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda
gösterilen KDV indirim konusu yapılabilir.
Yine,
aynı kanunun 34 üncü maddesi uyarınca yurt içinden sağlanan veya ithal olunan
mal ve hizmetlere ait KDV, alış faturası veya benzeri vesikalar ve gümrük
makbuzu üzerinden ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanuni defterlere
kaydedilmek şartıyla indirilebilir.
Buna
göre, firma tarafından fabrikanın bakım ve onarımı işleri için ödenen ancak
fatura ve benzeri bir belge ile tevsik edilemeyen tutar üzerinden iç yüzde
oranı ile KDV ayrılarak indirim konusu yapılması mümkün
bulunmamaktadır.
Kaynaklar:
|
Özelge Tarihi ve
Numarası
|
Özelgeyi Veren Vergi
Dairesi Başkanlığı
|
|
24.05.2016 - 15
|
Şanlıurfa Vergi
Dairesi Başkanlığı
|
