1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Taslağı (Seri No: 9)
Başkanlığımızca hazırlanan 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Taslağında, şirket faaliyetlerinin öz kaynakla finansmanının teşvik edilmesini sağlayan düzenlemeye ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
Bu Taslağın geliştirilmesi ve yayımlanmaya hazır hale getirilmesi için Başkanlığımızca çalışmalarımız devam etmekte olup; mevcut taslakla ilgili görüş ve önerilerinizi okirbas@gelirler.gov.tr e-posta adresine iletebilirsiniz.
Tebliğ Taslağı indirmek için tıklayınız.
1 SERİ NO.LU KURUMLAR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ TASLAĞI
(SERİ NO: 9)
Kapsam
3/4/2007 tarihli ve 26482
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kurumlar Vergisi Genel Tebliği (Seri
No:1)’nin “10.6. Türkiye’den yurtdışı mukimi kişi ve kurumlara verilen
hizmetler” başlıklı bölümden sonra gelmek üzere aşağıdaki bölüm eklenmiş ve
sonraki bölüm numarası buna göre teselsül ettirilmiştir.
“10.7. Kurumların sermaye artırımında
indirim
27/3/2015 tarihli ve 6637
sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanunun 8 inci maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci
fıkrasına eklenen (ı) bendiyle finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde
faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri hariç olmak üzere
sermaye şirketlerinin ilgili hesap dönemi içinde, ticaret siciline tescil
edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye
artışları veya yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit
olarak karşılanan kısmı üzerinden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB)
tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan “Bankalarca açılan
TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı”
dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın
%50’sinin, kurumlar vergisi matrahının tespitinde; kurumlar vergisi beyannamesi
üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından indirim konusu
yapılabileceği hüküm altına alınmıştır.
10.7.1.
İndirimin kapsamı
Sermaye şirketlerinin sermaye
yapılarının güçlendirilmesi amacıyla getirilen bu düzenlemede, indirime konu
edilecek tutarın hesaplanmasında, 1/7/2015 tarihinden itibaren ticaret siciline
tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi
sermaye artışları veya bu tarihten itibaren yeni kurulan sermaye şirketlerinde
ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden ilgili hesap
döneminin sonuna kadar bu bent hükmüne göre hesaplanacak faiz tutarı dikkate
alınacaktır.
Bu indirim uygulamasında,
-
Nakdi sermaye artışı,
sermaye şirketlerince ilgili hesap döneminde ticaret siciline tescil edilmiş
olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi artışlar ile yeni
kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakdi olarak karşılanan
kısmını,
-
Ticari krediler faiz
oranı, TCMB tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan
“Bankalarca Açılan Kredilere Uygulanan Ağırlıklı Ortalama Faiz Oranları”ndan “Ticari
Krediler (TL üzerinden açılan) (Tüzel kişi KMH ve kurumsal kredi kartları
hariç) faiz oranı”nı,
- Süre, tescil edilen sermaye
artırımının nakit olarak karşılanan kısmının şirketin banka hesabına
yatırıldığı tarihin içinde bulunduğu aydan hesap döneminin sonuna kadar olan ay
sayısının 12 aya olan oranını ifade etmektedir.
İndirime konu edilecek
tutarın hesaplanmasında; mevcut sermaye şirketlerinde ödenmiş veya çıkarılmış
sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları, yeni kurulan sermaye
şirketlerinde ise ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı dikkate
alınacak olup sermayenin nakit olarak karşılanmayan kısmı için indirim
uygulamasından yararlanılamayacağı tabiidir.
Bununla birlikte;
•
Sermaye şirketlerine
nakit dışındaki varlık devirlerinden kaynaklanan sermaye artışları,
•
Sermaye şirketlerinin
birleşme, devir ve bölünme işlemlerine taraf olmalarından kaynaklanan sermaye
artışları,
•
Bilançoda yer alan öz
sermaye kalemlerinin sermayeye eklenmesinden kaynaklanan sermaye artışları,
•
Ortaklarca veya
Kurumlar Vergisi Kanununun 12 nci maddesi kapsamında ortaklarla ilişkili olan
kişilerce kredi kullanılmak veya borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen
sermaye artışları,
•
Bilanço içi kalemlerin
(gerçek nitelikli borç ilişkisine dayanmayan ortaklara borçlar hesabı gibi)
birbiri içinde mahsubu şeklinde gerçekleştirilen sermaye artışları,
•
Şirkete nakdi sermaye
dışında hisse senedi, tahvil veya bono gibi kıymetlerin konulması suretiyle
gerçekleştirilen sermaye artışları
indirim tutarının hesaplamasında dikkate alınmayacaktır.
Ayrıca, nakdi sermaye
artışının muvazaalı bir şekilde gerçekleştirildiğinin tespiti halinde haksız
olarak faydalanılan indirim nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmemiş vergiler
cezalı olarak tarh edilecektir.
Örnek 1: (A) Ltd. Şti. 4/5/2015 tarihinde %50 oranında ortağı olan
Bayan (D)’ye 1.000.000 TL borç vermiş ve bu tutarı “Ortaklardan alacaklar”
hesabında izlemektedir. 15/7/2015 tarihinde (A) Ltd. Şti.’nin sermayesinin
nakdi olarak 2.000.000 TL artırılması kararı alınmış ve bu karar 22/7/2015
tarihinde ticaret siciline tescil edilmiştir. Bayan (D) sermaye taahhüdünün
tamamını 31/7/2015 tarihinde ortağı olduğu (A) Ltd. Şti.’nin banka hesabına
yatırmak suretiyle yerine getirmiş olup, bu tarih itibarıyla şirketten 4/5/2015
tarihinde almış olduğu 1.000.000 TL tutarındaki borcunu ödememiştir.
Ortaklar tarafından, kredi
kullanılmak veya borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen sermaye artışları
indirim tutarının hesaplamasında dikkate alınmayacağından, Bayan (D)
tarafından sermaye taahhüdüne
ilişkin olarak ödenen 1.000.000 TL için, Bayan (D)’nin 4/5/2015 tarihinde almış
olduğu 1.000.000 TL borç ödeninceye kadar (bu borcun kısım kısım ödenmesi
halinde ödenmeyen kısmı ile sınırlı olmak üzere) indirimden yararlanılması
mümkün bulunmamaktadır.
Örnek 2: (E) A.Ş. dönem
içerisindeki nakit ihtiyacını karşılaşmak için ortağı olan Bayan (B)’den
15/4/2015 tarihinde 1.000.000 TL borç almış olup bu tutarı “ortaklara borçlar”
hesabında izlemektedir. Şirket, ortağı Bayan (B)’ye olan borcunu ödemeksizin
7/7/2015 tarihinde sermayesini 2.000.000 TL artırmaya karar vermiş, bu karar
14/7/2015 tarihinde ticaret siciline tescil ettirilmiştir. (E) A.Ş.’nin, Bayan
(B)’den almış olduğu 1.000.000 TL tutarındaki borç, şirket tarafından sermaye
taahhüdünün bir kısmının yerine getirilmesinde kullanılarak 21/7/2015 tarihinde
şirketin banka hesabına yatırılmıştır.
Bilanço içi kalemlerin birbiri içinde mahsubu şeklinde
gerçekleşen sermaye artışları indirim tutarının hesaplanmasında dikkate
alınmayacağından (E) A.Ş tarafından gerçekleştirilen sermaye taahhüdünün şirket
ortağı Bayan (B)’den borç olarak alınan kısmı için indirimden yararlanılması
mümkün bulunmamaktadır.
İndirimden
finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile
kamu iktisadi teşebbüsleri hariç olmak üzere, şartları sağlayan sermaye
şirketlerinin yararlanabilmesi mümkündür. Dolayısıyla finans, bankacılık ve
sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri bu indirimden yararlanamayacaklardır.
Bu kapsamda sadece anonim veya limited şirketler ile
sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler şartları taşımaları kaydıyla bu
indirimden yararlanabileceklerdir.
10.7.3.
indirim uygulaması
Nakdi sermaye artışı
üzerinden TCMB tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan
ticari krediler faiz oranı dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna
kadar hesaplanan tutarın Bakanlar Kurulunca belirlenen orana isabet eden kısmı
ilgili dönem kurum kazancından indirilebilecektir. İndirim uygulamasında TCMB
tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan ticari krediler
faiz oranı dikkate alınacaktır.
Kurum kazancından indirilebilecek tutar :
Nakdi sermaye artışı Ticari x krediler faiz oranı İndirim x oranı x
Süre
Kurum kazancından indirilebilecek tutar aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır:
İndirim uygulamasında,
sermaye artırımının hesap dönemi içerisinde nakit olarak ödendiği ay kesri tam
ay sayılmak suretiyle, yılın kalan süresi için kıst dönem esasına göre indirim
tutarı hesaplanacaktır.
10.7.3.1.
Sermaye artırımının
tescili ve şirketin banka hesabına yatırılması
Sermaye şirketleri, yetkili
organlarının kısmen veya tamamen nakdi sermaye artışına ilişkin kararının
ticaret siciline tescil edildiği hesap döneminden itibaren, bu indirim
uygulamasından yararlanmaya başlayabileceklerdir.
İndirim hesaplamasına konu
edilebilecek sermaye artışı, artırılan sermaye tutarının ortaklarca şirketin
banka hesabına nakit olarak fiilen yatırılan kısmı ile sınırlı olup, taahhüt
edilen sermayenin, ortaklar tarafından nakit olarak şirketin banka hesabına
fiilen yatırılmayan kısmı indirim tutarının hesaplanmasında dikkate
alınmayacaktır.
Dolayısıyla nakit olarak
şirketin banka hesabına fiilen yatırılmamış olan sermaye artırım tutarları
indirime konu edilmeyecektir.
Örnek 1: (B) A.Ş.’nin sermayesinin nakdi olarak 6.000.000 TL
artırılmasına ilişkin 15/7/2015 tarihli genel kurul kararı 3/8/2015 tarihinde
ticaret siciline tescil edilmiştir. Şirket ortağı Bay (F) taahhüt edilen
sermayenin 2.000.000 TL’sini 6/8/2015 tarihinde, diğer şirket ortağı Bay (K)
ise kalan 4.000.000 TL’lik kısmı 9/11/2015 tarihinde şirketin banka hesabına
yatırmıştır. (B) A.Ş.’nin yararlanabileceği indirim oranı ise %50 olup 2015
yılı sonu itibarıyla TCMB tarafından açıklanan ticari krediler faiz oranı
%10’dur.
(B) A.Ş.’nin sermayesinin
6.000.000 TL artırılmasına ilişkin karar her ne kadar 3/8/2015 tarihinde
ticaret siciline tescil edilmiş olsa da artırılan sermaye tutarlarının ortaklar
tarafından şirketin banka hesabına yatırıldığı tarihler dikkate alınarak
indirim tutarı hesaplanacaktır.
Taahhüt edilen sermayenin
2.000.000 TL’lik kısmı 6/8/2015 tarihinde şirketin banka hesabına yatırılmış
olduğundan bu aydan itibaren 2.000.000 TL’lik nakdi sermaye artışı üzerinden
yıl sonuna kadar indirim tutarı hesaplanabilecektir.
İndirim tutarı = Nakdi
sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre = 2.000.000
TL x 0,10 x 0,50 x (5/12)
= 41.666 TL
Taahhüt edilen sermayenin
4.000.000 TL’lik kısmı ise 9/11/2015 tarihinde ortak Bay (K) tarafından
şirketin banka hesabına yatırılmış olduğundan 4.000.000 TL’lik nakdi sermaye
artışı üzerinden 2015 hesap döneminin Kasım ve Aralık ayları için indirim
tutarı hesaplanabilecektir.
İndirim tutarı = Nakdi sermaye artışı x
Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre = 4.000.000 TL x 0,10 x 0,50
x (2/12) = 33.333 TL
Dolayısıyla, 2015 hesap
döneminde 6.000.000 TL’lik sermaye artırımı üzerinden hesaplanan ve bu dönemde
kurum kazancından indirilebilecek toplam indirim tutarı (41.666 TL + 33.333 TL)
74.999 TL olacaktır. Ayrıca, (B) A.Ş. 2016 hesap döneminde sermaye azaltımına
gitmediği ve diğer şartları da sağladığı sürece 6.000.000 TL’lik sermaye
artırımının tamamı üzerinden 12 ay için indirim tutarı hesaplayabilecektir.
Örnek 2: (C) A.Ş.’nin sermayesinin 12.000.000 TL artırılmasına
ilişkin 29/12/2015 tarihli genel kurul kararı 13/1/2016 tarihinde ticaret
siciline tescil ettirilerek sermaye taahhüdünün tamamı nakit olarak 29/1/2016
tarihinde ortaklarca şirketin banka hesabına yatırılmıştır. 2016 yılı sonu
itibarıyla ticari krediler faiz oranı TCMB tarafından %10 olarak açıklanmıştır.
(C) A.Ş. indirim tutarının hesaplanmasında %50 oranını dikkate alacaktır.
Sermaye taahhüdünün tamamı
ortaklarca Ocak 2016 döneminde yerine getirilmiş olduğundan ve ay kesri
hesaplamada tam ay sayılmak suretiyle dikkate alınacağından indirim tutarı bir
yıllık süre için hesaplanacaktır.
İndirim tutarı = Nakdi
sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre =12.000.000
TL x 0,10 x 0,50 x (12/12)
=600.000 TL
Sermaye artırımına ilişkin
karar her ne kadar 2015 hesap döneminde alınmış olsa da ticaret siciline tescil
ettirilerek artırılan sermaye tutarı ortaklarca Ocak 2016 döneminde şirketin
banka hesabına yatırılmış olduğundan (C) A.Ş. 12.000.000 TL’lik sermaye
artırımı üzerinden hesaplamış olduğu 600.000 TL’lik tutarı ancak 2016 hesap
dönemine ilişkin kurum kazancının tespitinde indirebilecektir.
10.7.3.2.
Her bir hesap dönemi
için ayrı ayrı yararlanma
Şirketler indirim
uygulamasından nakdi sermaye artışının yapıldığı hesap döneminden itibaren
başlamak üzere izleyen her bir dönem için ayrı ayrı yararlanabileceklerdir.
Sonraki dönemlerde sermaye azaltımı yapılması hâlinde nakdi sermaye artışının
azaltılan sermaye tutarı kadarlık kısmı indirim hesaplamasında dikkate
alınmayacaktır.
10.7.3.3.
Kazanç yetersizliği
nedeniyle indirim tutarının sonraki dönemlere devri
Sermaye şirketleri tarafından
nakdi sermaye artışına ilişkin hesaplanan indirim tutarının kazanç yetersizliği
nedeniyle matrahın tespitinde indirim konusu yapılamaması halinde, ilgili yılda
hesaplanan indirim tutarları, herhangi bir endekslemeye tabi tutulmaksızın,
müteakip hesap dönemlerine ilişkin matrahın tespitinde indirim konusu
yapılabilecektir.
Örnek: 2016 hesap döneminde gerçekleştirdiği nakdi sermaye
artışları üzerinden 50.000 TL indirim tutarı hesaplamış olan (D) A.Ş. bu hesap
dönemindeki mali zararı nedeniyle indirimden yararlanamamıştır.
(D)
A.Ş.’nin 2016 hesap
döneminde kazanç yetersizliği nedeniyle kurum kazancından indiremediği 50.000
TL’lik indirim tutarı sonraki dönemlere devredecektir. Müteakip dönemlerde kazancın
yeterli olması halinde, 2016 hesap döneminde indirilemeyen bu tutar herhangi
bir endekslemeye tabi tutulmaksızın kurum kazancından indirilebilecektir.
10.7.3.4.
Sermaye azaltımı
Bu indirimden yararlanan kurumların daha sonra sermaye
azaltımı yapmaları halinde, nakdi sermaye artışının azaltılan sermaye tutarı
kadarlık kısmı için bu indirimden yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır.
İndirim uygulamasından yararlanmak amacıyla nakdi sermaye
artışı yapılmadan önce kurumların sermaye azaltımına gitmiş olmaları halinde,
indirim hesaplanmasında azaltılan sermaye tutarı kadarlık kısım dikkate
alınmayacaktır.
Örnek: (E) A.Ş.’nin sermayesinin 150.000 TL artırılmasına ilişkin
9/5/2016 tarihli genel kurul kararı 20/5/2016 tarihinde ticaret siciline tescil
ettirilerek sermaye taahhüdünün tamamı ortaklarca nakit olarak 27/6/2016
tarihinde şirketin banka hesabına yatırılmıştır. 2016 yılı sonu itibarıyla
ticari krediler faiz oranı TCMB tarafından %10 olarak açıklanmıştır.
Yararlanılacak indirim oranı %50’dir.
(E)
A.Ş.’nin sermayesini
120.000 TL azalttığına ilişkin genel kurul kararı 10/7/2019 tarihinde ticaret
siciline tescil ettirilmiştir.
(E) A.Ş.’nin 2016 hesap
döneminde yararlanabileceği indirim tutarı sermaye artışına ilişkin kararın
tescil ettirilerek şirketin banka hesabına yatırıldığı 27/6/2016 tarihinden
itibaren hesaplanacaktır.
İndirim tutarı = Nakdi
sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre =150.000 TL
x 0,10 x 0,50 x (7/12)
=7.500 TL x (7/12)
= 4.375 TL
(E) A.Ş. 2016 hesap döneminde hesaplanan 4.375 TL’lik
tutarı kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapabilecektir.
2017 ve 2018 hesap dönemlerinde ise TCMB tarafından bu dönemler için açıklanan
ticari krediler faiz oranı dikkate alınmak suretiyle sözkonusu nakdi sermaye
artışı üzerinden 12 ay için indirim tutarı hesaplanacaktır.
10/7/2019 tarihinde sermaye azaltımı yapılmış olduğundan
Ocak-Temmuz 2019 dönemi için 150.000 TL üzerinden, Ağustos-Aralık 2019 dönemi
için ise sermaye azaltımı dikkate alınmak suretiyle (150.000 TL - 120.000 TL)
30.000 TL üzerinden indirim tutarı hesaplanacaktır.
Öte yandan (E) A.Ş., sonraki
dönemlerde sermaye artırımına gitmesi halinde, şartları taşıması kaydıyla,
artırılan sermaye tutarları için indirim uygulamasından yararlanabilecektir.
10.7.4.
indirim uygulamasına
ilişkin Bakanlar Kuruluna verilen yetki
Bu Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı)
bendinin dördüncü paragrafı ile Bakanlar Kuruluna verilen yetki 26/6/2015
tarihli ve 2015/7910 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kullanılmıştır.
10.7.4.1.
indirim oranları
Anılan Bakanlar Kurulu
Kararında genel indirim oranı %50 olarak belirlenmiş olup durumlarına göre
sermaye şirketleri bu orana aşağıdaki oranları eklemek suretiyle indirim
uygulamasından yararlanabileceklerdir.
10.7.4.1.1. Payları borsada işlem gören halka açık sermaye
şirketlerinden, indirimden yararlanılan yılın son günü itibarıyla, Merkezi
Kayıt Kuruluşu A.Ş. nezdinde borsada işlem görebilir nitelikte pay olarak
izlenen payların nominal tutarının ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş
veya çıkarılmış sermayeye oranı,
•
%50 ve daha az olanlar
için 25 puan,
•
%50’nin üzerinde olan
şirketler için ise 50 puan
ilave edilmek suretiyle söz konusu indirim uygulanacaktır.
Örnek: 31/12/2015 tarihi itibarıyla Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.
nezdinde borsada işlem görebilir nitelikte pay olarak izlenen paylarının
nominal tutarının çıkarılmış sermayesine oranı %40 olan (F) A.Ş. 6/7/2015
tarihinde 6.000.000 TL nakdi sermaye artırımı kararı almış, bu kararı 12/8/2015
tarihinde ticaret siciline tescil edilmiş ve sermaye taahhüdünün tamamı Ağustos
2015 döneminin sonuna kadar şirketin banka hesabına yatırılmıştır. TCMB
tarafından 2015 yılı sonu itibarıyla en son açıklanan ticari krediler faiz
oranı %10’dur.
Buna göre, (F) A.Ş.’nin gerçekleştirdiği nakdi sermaye
artırımı nedeniyle söz konusu indirim uygulamasında dikkate alacağı indirim
oranı (%50 + %25) %75 olacaktır.
İndirim tutarı = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler
faiz oranı x İndirim oranı x Süre
= 6.000.000 TL x 0,10 x 0,75 x (5/12)
= 187.500 TL
(F)
A.Ş.’nin Merkezi Kayıt
Kuruluşu A.Ş. nezdinde borsada işlem görebilir nitelikte pay olarak izlenen
paylarının nominal tutarının çıkarılmış sermayesine oranının %80 olması
halinde, indirim tutarının hesaplanmasında kullanacağı indirim oranı (%50 +
%50) %100 olacaktır.
İndirim tutarı = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler
faiz oranı x İndirim oranı x Süre
=6.000.000 TL x 0,10 x 1 x (5/12) =250.000 TL
10.7.4.1.2. Nakdi olarak artırılan sermayenin, yatırım teşvik belgeli
üretim ve sanayi tesisleri ile bu tesislere ait makine ve teçhizat
yatırımlarında ve/veya bu tesislerin inşasına tahsis edilen arsa ve arazi
yatırımlarında kullanılması durumunda, yatırım teşvik belgesinde yer alan sabit
yatırım tutarı ile sınırlı olmak üzere 25 puan ilave edilmek suretiyle söz
konusu indirim uygulanacaktır.
Örnek: Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. nezdinde borsada işlem
görebilir nitelikte pay olarak izlenen paylarının nominal tutarının çıkarılmış
sermayesine oranı %60 olan (G) A.Ş. 6/7/2015 tarihinde 24.000.000 TL nakdi
sermaye artırımı kararı almış olup bu karar 15/7/2015 tarihinde ticaret
siciline tescil edilmiş ve sermaye taahhüdünün tamamı Eylül 2015 döneminde
şirketin banka hesabına yatırılmıştır. TCMB tarafından 2015 yılı sonu
itibarıyla en son açıklanan ticari krediler faiz oranı %10’dur.
Diğer taraftan, (G) A.Ş.
nakdi sermaye artırımından sağladığı kaynağın 10.000.000 TL’lik kısmını,
9.000.000 TL sabit yatırım tutarı içeren yatırım teşvik belgeli sanayi tesisi
yatırımında kullanmıştır.
Buna göre, (G) A.Ş. nakdi
sermaye artırımının 10.000.000 TL’lik kısmını yatırım teşvik belgeli sanayi
tesisi yatırımında kullanmış olsa da, yatırım teşvik belgesinde yer alan sabit
yatırım tutarı ile sınırlı olmak üzere 25 puan ilave edilmek suretiyle indirim
uygulanacağından, indirim tutarının hesaplanmasında yatırım teşvik belgeli
sanayi tesisi yatırımında kullanılan tutarın sadece 9.000.000 TL’lik kısmı için
(%50 + %50 + %25) % 125 indirim oranını dikkate alacaktır.
İndirim tutarı = Nakdi sermaye artışı x
Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre =9.000.000 TL x 0,10 x 1,25 x
(4/12)
=375.000 TL
Kalan 15.000.000 TL’lik sermaye artırımı için indirim oranı
ise (%50 + %50) %100 olarak dikkate alınacaktır.
İndirim tutarı = Nakdi
sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre =15.000.000
TL x 0,10 x 1 x (4/12)
=500.000 TL
Dolayısıyla, (G) A.Ş.’nin 2015 hesap dönemine ilişkin
kurumlar vergisi beyannamesinde indirim konusu edebileceği toplam tutar
(375.000 TL + 500.000 TL) 875.000 TL’dir.
10.7.4.2.
İndirim uygulamasına
ilişkin oransal sınırlamalar
2015/7910 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının birinci
maddesinin üçüncü fıkrasında indirim uygulamasında dikkate alınmak üzere farklı
indirim oranları belirlenmiştir.
10.7.4.2.1. Gelirlerinin %25 veya fazlası şirket faaliyeti ile orantılı
sermaye, organizasyon ve personel istihdamı suretiyle yürütülen ticarî, ziraî
veya serbest meslek faaliyeti dışındaki faiz, kâr payı, kira, lisans ücreti,
menkul kıymet satış geliri gibi pasif nitelikli gelirlerden oluşan sermaye
şirketleri için %0 olarak uygulanacaktır.
Örnek: (H) A.Ş. 6/7/2015 tarihinde 10.000.000 TL nakdi sermaye
artırımı kararı almış ve bu karar 14/8/2015 tarihinde ticaret siciline tescil
edilmiştir. Ancak, (H) A.Ş.’nin 2015 hesap dönemine ait gelir tablosundan,
şirket gelirlerinin %55’inin şirketin bankalarda yer alan vadeli mevduat
hesaplarına işleyen faiz gelirleri ile kiraya verilmiş taşınmazlarından elde
ettiği kira gelirlerinden oluştuğu görülmektedir. Buna göre, (H) A.Ş.’nin
gelirlerinin %25’inden fazlası pasif nitelikli gelirlerden oluştuğu için nakdi
sermaye artırımı nedeniyle indirilebilecek tutarın hesaplanmasında dikkate
alınacak indirim oranı %0 olarak uygulanacaktır.
10.7.4.2.2. Aktif toplamının %50 veya daha fazlası bağlı menkul
kıymetler, bağlı ortaklıklar ve iştirak paylarından oluşan sermaye şirketleri
için indirilebilecek tutarın hesaplanmasında indirim oranı %0 olarak
uygulanacaktır.
Örnek: (K) Ltd. Şti. 7/6/2016 tarihinde 2.000.000 TL nakdi sermaye
artırımı kararı almış ve bu karar 10/8/2016 tarihinde ticaret siciline tescil
edilmiştir. (K) Ltd. Şti.’nin nakdi sermaye artırımı kararının tescil edildiği
hesap döneminin son günü itibarıyla aktif toplamının %57’sinin bağlı menkul
kıymetler, iştirakler ve bağlı ortaklıklardan oluştuğu görülmektedir.
Dolayısıyla, (K) Ltd. Şti.’nin aktif toplamının %50’sinden fazlası bağlı menkul
kıymetler, iştirakler veya bağlı ortaklıklardan oluştuğu için indirilebilecek
tutarın hesaplanmasında dikkate alınacak indirim oranı %0 olarak
uygulanacaktır.
10.7.4.2.3. Artırılan nakdi sermayenin başka şirketlere sermaye olarak
konulan veya kredi olarak kullandırılan kısmına tekabül eden tutarla sınırlı
olmak üzere indirilebilecek tutarın hesaplanmasında indirim oranı %0 olarak
uygulanacaktır.
Örnek 1: (L) A.Ş. 10/9/2015 tarihinde 1.000.000 TL nakdi sermaye
artırımında bulunmuş, 22/10/2015 tarihinde de 1.000.000 TL’lik nakdi sermaye
artırımından sağladığı kaynağın 400.000 TL’sini yeni kurulan ve ortağı olduğu
(KL) Ltd. Şti.’ne sermaye olarak koymuştur.
(L) A.Ş. 1.000.000 TL
tutarındaki nakdi sermaye artırımının, yeni kurulan (KL) Ltd. Şti.’ne sermaye
olarak koyduğu 400.000 TL’si için indirilebilecek tutarın hesaplanmasında
dikkate alacağı indirim oranı %0 olacaktır. Ancak (L) A.Ş. kalan 600.000 TL’lik
sermaye artırımı için, diğer şartların sağlanması kaydıyla, tespit edilecek
orana göre indirim uygulamasından yararlanabilecektir.
Örnek 2: 17/9/2015
tarihinde 5.000.000 TL nakdi sermaye artırımında bulunan (T) A.Ş. sağladığı bu
kaynağın 2.000.000 TL’sini ortağı olduğu (S) Ltd. Şti.’ne 27/10/2015 tarihinde
borç olarak vermiştir.
(T) A.Ş. 5.000.000 TL tutarındaki nakdi sermaye
artırımının, ortağı olduğu (S) Ltd. Şti.’ne borç olarak verdiği 2.000.000 TL’si
için indirilebilecek tutarın hesaplanmasında dikkate alacağı indirim oranı %0
olacaktır. Ancak kalan 3.000.000 TL’lik sermaye artırımı için, diğer şartların
sağlanması kaydıyla, tespit edilecek orana göre indirim uygulamasından
yararlanabilecektir.
10.7.4.2.4. Arsa ve arazi yatırımı yapan sermaye şirketlerinde arsa ve
arazi yatırımına tekabül eden tutarla sınırlı olmak üzere indirilebilecek
tutarın hesaplanmasında indirim oranı %0 olarak uygulanacaktır.
Örnek: (M) A.Ş. 11/1/2016 tarihinde 1.000.000 TL nakdi sermaye
artırımında bulunmuş, aynı ay içinde ticaret siciline tescil edilen söz konusu
nakdi sermaye ortaklarca şirketin banka hesabına yatırılmıştır. (M) A.Ş.
23/10/2017 tarihinde nakdi sermaye artırımından sağladığı kaynağın 800.000
TL’sini arsa alımında kullanmıştır.
Buna göre, (M) A.Ş. 2016
hesap döneminde 12 ay olarak ve genel indirim oranı dikkate alınmak suretiyle
indirim uygulamasından yararlanabilecektir. Söz konusu nakdi sermaye artışının
23/10/2017 tarihinde arsa alımında kullanılan 800.000 TL’lik kısmı için 2017
hesap döneminde 10 ay genel indirim oranı dikkate alınacak, kalan 2 aylık
sürede ise indirim oranı %0 olarak uygulanacaktır.
10.7.4.2.5. 9/3/2015 tarihinden bu Kanunun 10 uncu maddesinin birinci
fıkrasının (ı) bendinin yürürlüğe girdiği 1/7/2015 tarihine kadar olan dönemde,
sermaye azaltımına gidilmiş olması halinde, azaltılan sermaye tutarına tekabül
eden miktarla sınırlı olmak üzere indirilebilecek tutarın hesaplanmasında
indirim oranı %0 olarak uygulanacaktır.
Örnek: 15/4/2015 tarihinde 4.000.000 TL tutarında sermaye
azaltımına gitmiş olan (N) A.Ş. 7/7/2015 tarihinde 10.000.000 TL’lik nakdi
sermaye artırımı kararı almış olup bu karar 15/7/2015 tarihinde ticaret siciline
tescil edilmiş ve sermaye taahhüdünün tamamı Eylül 2015 döneminde şirketin
banka hesabına yatırılmıştır.
Buna göre, (N) A.Ş. şartları
taşıması halinde, nakdi sermaye artırımının sadece (10.000.000 TL - 4.000.000
TL) 6.000.000 TL’lik kısmı için genel indirim oranı dikkate alınarak indirim
uygulamasından yararlanabilecek olup kalan 4.000.000 TL’lik tutar için ise
indirim oranı %0 olarak uygulanacaktır.
10.7.5.
Diğer hususlar
10.7.5.1. İndirim tutarının hesaplanmasında TCMB tarafından
“yararlanılan yıl için en son açıklanan” ticari krediler faiz oranı dikkate
alınacağından geçici vergilendirme dönemleri itibarıyla bu indirimden
yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
Öte yandan kazancın yetersiz olması nedeniyle ilgili hesap
döneminde indirim konusu yapılamayan tutarlar, izleyen hesap dönemine ilişkin
geçici vergilendirme dönemlerine ait geçici vergi matrahlarının tespitinde
indirim konusu yapılabilecektir.
10.7.5.2. Özel hesap dönemi tayin edilmiş olan sermaye şirketleri,
diğer şartları da taşımaları kaydıyla, hesap dönemlerinin sona erdiği ay
itibarıyla TCMB tarafından en son açıklanan ticari krediler faiz oranını
dikkate alarak indirimden yararlanabileceklerdir.
10.7.5.3. İndirimden faydalanmak isteyen sermaye şirketlerinin,
taahhüt edilen sermaye artırımı tutarının nakit olarak şirketin banka hesabına
fiilen yatırıldığına ilişkin olarak bu işlemleri içeren ve ilgili banka şubesi
tarafından onaylanmış banka hesap özetini ilgili dönem kurumlar vergisi
beyannamesi verme süresi içerisinde kurumlar vergisi yönünden bağlı oldukları
vergi dairelerine ibraz etmeleri gerekmektedir.”
Tebliğ olunur.
