Prof. Dr. Cem KILIÇ
Milliyet Gazetesi
Emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden Bağ-Kur emeklileri artık SGK’ye prim ödemeyecek. Ancak kendilerine daha önce çıkarılmış borç varsa onları ödeyecekler. SSK emeklileri ise bir işte çalışıyorlarsa SGK’ya prim ödemeye devam edecekler.
Emeklilikte kademeli yaş koşulunun geldiği 8 Eylül 1999 tarihi, SSK’lılar gibi Bağ-Kur kapsamında emekli olacaklar için de oldukça önemli. Bu tarihten önce kendi işini yapan esnaf ve sanatkar için emeklilikte kademeli yaş şartı geldi. Ayrıca yine esnaf ve sanatkarlar için 1 Haziran 2002 tarihine kadar toplanan prim sayısının miktarı da emeklilik için belirleyici oldu.
Aşağıdaki tabloda Bağ-Kur kapsamında ilk kez 8 Eylül 1999 öncesinde işe başlayanlar için 1 Haziran 2002 tarihine kadar erkeklerde 25 yıl, kadınlarda 20 yılı tamamlamaları esasında, kalan süreye göre emeklilik yaşları verilmekte. Bu tablodan yararlananrak emeklilik tarihini merak eden Bağ-Kur’lular emeklilik yaşlarını hesaplayabilir.
Emeklilik tarihi değişti
8 Eylül 1999 ve sonrasında çalışma yaşamına ilk kez giren esnaf, sanatkar, kendi işinin patronu olan, yani kendi hesabına bağımsız çalışan Bağ-Kur’lu (4-b) için emeklilikte yaş koşulu değişti. Sigortalılık başlangıcı 8 Eylül ile 30 Eylül 2008 tarihleri arasında olan Bağ-Kur’lular için emeklilikte yeni ve daha zor koşullar geldi. Yeni koşullara göre; bu tarihler arasında esnaflığa başlayan ve kendi işini kuranlar için erkeklerde 60 yaş, kadınlarda 58 yaşı tamamlama zorunluluğu geldi. Ayrıca, 9000 prim gününü tamamlama da bir diğer zorunlu koşul oldu.
2035’ten sonra yaş şartı
2008 yılında en son sosyal güvenlik reformunun hayatımıza girmesiyle tüm sigortalılar için emeklilik yaşı değişmiş oldu. Ancak bu değişiklik reform sonrası ilk kez Bağ-Kur’lu ya da SSK’lı olanlar veya Emekli Sandığı’na tabi olanlar için geçerli oldu.
Bu değişiklikle, 1 Mayıs 2008 tarihinden sonra ilk kez çalışma yaşamına giren, yani sigortalanan Bağ-Kur’luların emeklilik yaşı SSK’lı çalışanlarla eşit oldu. Ne var ki, yaş eşitlenmekle beraber ödenmesi gereken prim gün sayısı da farklılaştı. Buna göre; 1 Mayıs 2008 sonrasında Bağ-Kur kapsamına giren vatandaş için emeklilikte 9000 gün prim koşulunun tamamlanması istenirken, SSK için bu koşul 7200 prim günü oldu.
Hemen ifade etmekte fayda var, 1 Mayıs 2008 sonrası Bağ-Kur’lu olanlar 9000 prim günü koşulunu kademeli yaş artışının devreye gireceği 31 Aralık 2035 tarihine kadar tamamlarlarsa emeklilik yaşı o tarihe kadar erkeklerde 60, kadınlarda 58 olacak. Ancak bu tarihten sonra 9000 prim günü tamamlanırsa, emeklilik için tamamlanması gereken yaş yükselecek, kadın-erkek için 65 yaşını geçmemek şartıyla, primin 9000 prime tamamlanmadığı her geçen iki yıl için emeklilik yaşına bir yıl daha eklenecek. Bu koşullarda 2035 yılından sonra Bağ-Kur kapsamına girenler için 2047 yılında emeklilik yaşı 65 yaş olacak.
Aşağıdaki tabloda Bağ-Kur kapsamında ilk kez 8 Eylül 1999 öncesinde işe başlayanlar için 1 Haziran 2002 tarihine kadar erkeklerde 25 yıl, kadınlarda 20 yılı tamamlamaları esasında, kalan süreye göre emeklilik yaşları verilmekte. Bu tablodan yararlananrak emeklilik tarihini merak eden Bağ-Kur’lular emeklilik yaşlarını hesaplayabilir.
Emeklilik tarihi değişti
8 Eylül 1999 ve sonrasında çalışma yaşamına ilk kez giren esnaf, sanatkar, kendi işinin patronu olan, yani kendi hesabına bağımsız çalışan Bağ-Kur’lu (4-b) için emeklilikte yaş koşulu değişti. Sigortalılık başlangıcı 8 Eylül ile 30 Eylül 2008 tarihleri arasında olan Bağ-Kur’lular için emeklilikte yeni ve daha zor koşullar geldi. Yeni koşullara göre; bu tarihler arasında esnaflığa başlayan ve kendi işini kuranlar için erkeklerde 60 yaş, kadınlarda 58 yaşı tamamlama zorunluluğu geldi. Ayrıca, 9000 prim gününü tamamlama da bir diğer zorunlu koşul oldu.
2035’ten sonra yaş şartı
2008 yılında en son sosyal güvenlik reformunun hayatımıza girmesiyle tüm sigortalılar için emeklilik yaşı değişmiş oldu. Ancak bu değişiklik reform sonrası ilk kez Bağ-Kur’lu ya da SSK’lı olanlar veya Emekli Sandığı’na tabi olanlar için geçerli oldu.
Bu değişiklikle, 1 Mayıs 2008 tarihinden sonra ilk kez çalışma yaşamına giren, yani sigortalanan Bağ-Kur’luların emeklilik yaşı SSK’lı çalışanlarla eşit oldu. Ne var ki, yaş eşitlenmekle beraber ödenmesi gereken prim gün sayısı da farklılaştı. Buna göre; 1 Mayıs 2008 sonrasında Bağ-Kur kapsamına giren vatandaş için emeklilikte 9000 gün prim koşulunun tamamlanması istenirken, SSK için bu koşul 7200 prim günü oldu.
Hemen ifade etmekte fayda var, 1 Mayıs 2008 sonrası Bağ-Kur’lu olanlar 9000 prim günü koşulunu kademeli yaş artışının devreye gireceği 31 Aralık 2035 tarihine kadar tamamlarlarsa emeklilik yaşı o tarihe kadar erkeklerde 60, kadınlarda 58 olacak. Ancak bu tarihten sonra 9000 prim günü tamamlanırsa, emeklilik için tamamlanması gereken yaş yükselecek, kadın-erkek için 65 yaşını geçmemek şartıyla, primin 9000 prime tamamlanmadığı her geçen iki yıl için emeklilik yaşına bir yıl daha eklenecek. Bu koşullarda 2035 yılından sonra Bağ-Kur kapsamına girenler için 2047 yılında emeklilik yaşı 65 yaş olacak.
Eski prim borcu olana af gelmedi
Bağ-Kur kapsamında tekrar çalışmaya başlayan emekliler için prim kesintisinin kalkması geçmişte prim borcu olan emeklilerin borcunun silindiği anlamına gelmiyor. Bu yeni durum ancak bundan sonrası için geçerli, emekli için adına SGDP borcu çıkmışsa bu borçlar ödenecek, devlet bu borçlardan vazgeçmiyor. Birçok emeklimiz borçlarını yapılandırmış, yani taksite bağlamıştı, bu taksitler ödenmeye devam edilecek.
Mart 2016’dan itibaren artık bu kesinti yapılmayacak. Ancak hükmün yürürlük tarihinden önceki borçlar ve SGDP ödenmesi gereken dönemler için çıkartılan borçlar silinmiş değil. Borcunu ödeyenlere de ödedikleri miktarlar geri verilmeyecek.
Bağ-Kur kapsamında tekrar çalışmaya başlayan emekliler için prim kesintisinin kalkması geçmişte prim borcu olan emeklilerin borcunun silindiği anlamına gelmiyor. Bu yeni durum ancak bundan sonrası için geçerli, emekli için adına SGDP borcu çıkmışsa bu borçlar ödenecek, devlet bu borçlardan vazgeçmiyor. Birçok emeklimiz borçlarını yapılandırmış, yani taksite bağlamıştı, bu taksitler ödenmeye devam edilecek.
Mart 2016’dan itibaren artık bu kesinti yapılmayacak. Ancak hükmün yürürlük tarihinden önceki borçlar ve SGDP ödenmesi gereken dönemler için çıkartılan borçlar silinmiş değil. Borcunu ödeyenlere de ödedikleri miktarlar geri verilmeyecek.
4b emeklisi çalışırsa prim ödemeyecek
Çok sayıda vatandaşın emekli olduktan sonra...
Çok sayıda vatandaşın emekli olduktan sonra...
Kaynak ve Yazının Devamı ► http://www.milliyet.com.tr/esnaf-emekliliginde-kritik-noktalar/ekonomi/ydetay/2224365/default.htm
