SON YAZILAR

7 Haziran 2016 Salı

İşsizlik parası alana hastane kapısı açık

Unknown | 08:51 | | | | | | | |


Prof. Dr. Cem KILIÇ 
Milliyet Gazetesi 

İşsiz kalanların gelir kaybını belli ölçüde telafi etmek amacıyla yürürlüğe konan ‘işsizlik sigortası’nın bir faydası da sağlık hizmetinin devam etmesi. İşsiz kalan kişi bu dönemde de sağlık hizmeti alabiliyor.


İşsizlik sigortası, işsiz kalınan dönemde gelir kaybının önlenmesi için kurulmuş bir sigorta kolu. Hayata geçtiğinde ‘bir rüyanın gerçekleşmesi’ olarak yorumlanan işsizlik sigortası, işsizlik maaşı verilmesi dışında da fayda sağlıyor. Bunlardan en önemlisi sağlıktan yararlanma hakkı.
İşsizlik sigortasından maaş alabilmek için gerekli ilk şart, kendi isteği dışında işsiz kalmak. Yani istifa edenler işsizlik sigortasından maaş alamaz. Bunun dışındaki nedenlerle işten ayrılanların işsizlik maaşı alıp alamayacakları, işten çıkış nedenlerine bağlı. Örneğin askerlik nedeniyle işten ayrılan bir kişi işsizlik maaşı alabilir. Ancak 15 yıl, 3.600 gün şartını doldurup kıdem tazminatını alarak işten ayrılan bir kişi işsizlik maaşı alamaz.
En fazla 10 ay geçerli
İşsizlik sigortasından maaş alabilmek için işten çıkış nedeninin kanuna uygun olmasının yanında, işsiz kalan kişinin belirli bir süre prim de ödemiş olması gerekir. İlk kez işgücü piyasasına girecek olan yeni mezunlar, iş aradıkları süre içerisinde işsizlik maaşı alamaz. Son 120 günü kesintisiz olmak üzere, son 3 yılda en az 20 ay prim ödemiş kişiler işsizlik sigortasından maaş alabilir.
Son 3 yıl içerisinde 20 ay prim ödeyen 6 ay, 30 ay prim ödeyen 8 ay, 36 ay prim ödeyen bir kişi ise 10 ay işsizlik sigortasından maaş alabilir. Son 3 yılın tamamında prim ödenmesi halinde, en uzun süre olan 10 ay boyunca işsizlik maaşı alınır. 10 yıldır kesintisiz çalışan birisi bile 10 aydan daha fazla süre işsizlik sigortasından maaş alamaz.
653-1307 TL arasında
İşsizlik maaşı günlük olarak hesaplanır. İşsiz kalan kişinin son 4 aylık prime esas kazancının günlük ortalaması bulunur ve bunun yüzde 40’ı işsizlik maaşı olarak bağlanır. Prime esas kazancı yani brüt ücreti yüksek olan kişinin, işsizlik maaşı da yüksek olur. Ancak işsizlik maaşı brüt asgari ücretin yüzde 80’inden fazla olamaz. Bu rakam 2016 için 1.307,6 TL’dir. Dolayısıyla 5.000 TL brüt ücret alan bir kişi işsiz kaldığında en fazla 1.307 TL maaş alabilir. Alt limit ise asgari ücret üzerinden hesaplanan 653,8 TL’dir. Asgari ücretliler 653 TL işsizlik maaşı alabilir.
Sağlık hizmeti alabilir
Genel sağlık sigortası gereği sosyal güvencesi olmayan kişilerin gelir testi yaptırması zorunluluğu doğdu. Gelirleri asgari ücretin üçte birinden düşük olan kişilerin primleri devlet tarafından ödeniyor. Daha yüksek geliri olanların...