Diğer Ücretliler 2018 Yılında Ne Kadar Vergi Ödeyecek?
İlkay Üzel
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilim Uzmanı
uzel2006@hotmail.com
193 Sayılı Gelir Vergisi
Kanunun 2.maddesinde gelir kapsamına giren kazanç ve iratların; ticari
kazançlar, zirai kazançlar, ücretler, serbest meslek kazançları, gayrimenkul
sermaye iratları, menkul sermaye iratları, diğer kazanç ve iratlar olduğu
belirtilmiştir.
Gelir kapsamına giren kazançlar içinde önemli bir yeri olan “ücret” GVK 61.maddesinde “işverene tabi ve ve
belli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve
ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir” şeklinde
tanımlanmıştır. Aynı maddede ücretin başka adlar altında ödenmiş olmasının ya
da belli bir yüzde şeklinde ödenmiş olmasının ücretin mahiyetini
değiştirmeyeceği belirtilmiştir (Ödenek, tazminat, mali sorumluluk tazminatı,
tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye vb.).
Vergi mevzuatımızda
ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde ilke olarak gerçek usul kabul
edilmektedir. Ancak uygulamada ücret gelirleri; gerçek ücretler ve diğer
ücretler şeklinde iki şekilde vergilendirilmektedir. Gerçek usule tabi
ücretlerin vergilendirilmesi:
1.
Ücretten işveren tarafından vergi kesintisi yapılması yoluyla ya da
2.
Ücretin yıllık beyanname ile beyan edilmesi yoluyla yapılmaktadır.
Gerçek usulde
vergilendirilemeyen ya da vergilendirilmesi zor olan ücret gelirleri ise diğer
ücretler kapsamında yer almakta olup bu konu hakkında GVK’nun 64.maddesinde
açıklama yapılmıştır. GVK’na göre diğer ücretli kapsamında yer alan hizmet
erbabı şunlardır:
§ Kazançları basit usule
tespit edilen ticaret erbabı yanında çalışanlar,
§ Özel hizmetlerde çalışan
şöförler,
§ Gayri menkul sermaye
iradı sahibi yanında çalışanlar,
§ Gerçek ücretlerinin
tespitine imkân olmaması nedeniyle, Danıştay'ın olumlu görüşü ve
Maliye
Bakanlığınca bu kapsama alınanlar.
Diğer ücret gelirleri
için yıllık beyanname verilmez ve diğer gelirler nedeniyle beyanname verilmesi
halinde de bunlar beyannameye dahil edilmez. Diğer ücretlilerde vergilendirme
döneminin hizmetin ifa olduğu takvim yılıdır.(GVK 108 Mad.) Diğer ücretlerin tarh
yeri, diğer ücret sahiplerinin ikametgahlarının bulunduğu yer vergi dairesi ya
da faaliyetlerini icra ettikleri yerin vergi dairesidir. ( GVK 106 Mad.)
Diğer ücret gelirlerinin nasıl vergilendirileceği GVK’nun 64.maddesinde
“Diğer ücretli kapsamında yer alan bu hizmet erbablarının safi ücretleri,
takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesimi için 16 yaşından büyük
işçiler için uygulanan asgari ücretin yıllık brüt tutarının % 25 ’idir” şeklinde açıklanmıştır.
Buna göre 2018 yılında diğer ücretliler
tarafından ödenecek verginin hesaplanması aşağıdaki şekilde yapılacaktır;
|
2018 yılında geçerli olan Brüt Asgari Ücret
|
2.029,50 TL
|
|
Asgari ücretin yıllık Brüt Tutarı ( 2.029,50 * 12)
|
24.354,00 TL
|
|
Safi Ücret Tutarı ( Yıllık Brüt Tutarı *% 25)
|
6.088,50 TL
|
|
Yıllık Vergi Matrahı
|
6.088,50 TL
|
|
Hesaplanan Vergi Tutarı ( 6.088,50 *%15)
|
913,28 TL
|
|
Şubat 2018’de ödenecek vergi miktarı
|
456,64 TL
|
|
Ağustos 2018’de ödenecek vergi miktarı
|
456,64 TL
|
*Ücretleri diğer
ücret kapsamında vergilendirilen hizmet erbabı asgari geçim indiriminden
yararlanamaz.
Yukarıdaki hesaplamaya
göre 12 ay çalışmış olan diğer ücretli 2018 yılı için toplam 913,28 TL vergiyi
iki taksitte Şubat ve Ağustos dönemlerinde ödeyecektir. Hesaplamalar çalışılan
ay sayısı kıst döneme isabet etmesi durumunda değişecektir. Diğer ücret sahibi
eğer yıl içinde işe başlamışsa işe başlama ayı hariç tutulmak suretiyle, o
yılın sonuna kadar ki aylara isabet eden miktar vergi matrahını oluşturacaktır.(GVK
110 Mad.) Öteden beri işe devam eden ya da takvim yılı içinde işe başlayan
diğer ücretlilerin ödeme dönemleri koşullarına göre değişebilmektedir ve
aşağıdaki tabloda detayları gösterilmiştir.
|
Öteden
beri işe devam eden diğer ücretlilerin vergisi
|
Yıllık
verginin yarısı 28 Şubat 2018 , diğer yarısı 31 Ağustos 2018 tarihinde
ödenmesi gerekmektedir.
|
|
Takvim
yılının birinci yarısı içinde işe başlayanlarda ise
|
Yıllık
verginin yarısı verginin karneye yazıldığı ayda, diğer yarısı takvim yılının
sekizinci (Ağustos/2018) ayında ödenmesi gerekmektedir.
|
|
Takvim
yılının ikinci yarısı içinde işe başlayanlarda ise
|
Verginin
karneye yazıldığı ayda ödenmesi gerekmektedir.
|
( GVK 118 Mad.)
VUK’nun 247.madde
hükmüne göre Gelir Vergisi Kanununa göre diğer ücret kapsamında
vergilendirilenler vergi karnesi almak zorundadır. VUK’nun 251.maddesinde diğer
ücretli kapsamında çalışanı olan işverenlerin sorumlulukları belirtilmiş,
zamanında ödenmeyen vergi ve gecikme zamlarının işveren adına kesilerek ondan
tahsil edileceği açıklanmıştır.
Sonuç olarak diğer
ücretliler 28 Şubat 2018 tarihine kadar gelir vergilerini tahakkuk ettirerek
birinci taksit ödemelerini yapması ve işverenlerin de yasaların kendilerine
sorumluluk yüklemesinden dolayı takipçisi olması gerekir.
KAYNAKÇA
[1] Gelir Vergisi Kanunu
2,61,64,106,108,109,110 ve 118. maddeler
[2] Vergi Usul Kanunu
247 ve 251. maddeler
