Avans Hesaplarını Giderleştirebilir Miyiz?
Koray Ateş
E. Öğretim Görevlisi
KGK Bağımsız Denetçi
korayates@muhasebetr.com
Değerli okurlar,
bilindiği üzere avans olarak yapılan ödemelere ilişkin fatura tarafımıza sonra
düzenlenmektedir. Ancak, bazı durumlarda ödediğimiz avansa ait fatura düzenlenemeye
bilmektedir. Peki bu durumda, örneğin faturası gelmediği halde 159 veya 259
nolu hesapta yer alan tutarı 153 veya 253/255 gibi aktif hesaplara
virmanlayabilir miyiz? Yada bu hesapları doğrudan giderleştirebilir miyiz?
26
OCAK 2018 TARİHİNDE KONU İLE İLGİLİ BİR ÖZELGE VERİLDİ
Yakın bir zamanda
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığınca 62030549-125[8-2015/265]-88713 sayılı bir
özelge verildi. Söz konusu özelge konuyu 3 açıdan ele almış.
Birincisi; faturası
gelmediği halde aktifleştirebilir miyiz;
İkincisi; faturası
gelmediği halde giderleştirebilir miyiz?
Üçüncüsü de faturası
gelmediği halde ödeme belgesine istinaden iç yüzde ile KDV ayırıp indirim
konusu yapabilir miyiz?
EVET
FATURASI GELMEDİĞİ HALDE AKTİFLEŞTİREBİLİRİZ
Özelgenin en dikkat
çekici kısmı, faturası gelmediği halde avans hesabının aktifleştirilebilip
gerekiyorsa amortisman ayrılmaya başlanabileceğinin ifadesidir. Eğer,
verdiğimiz avans 25 li gruba ilişkin bir avans ise bu takdirde bazı koşulların
varlığı halinde aktifleştirebilip amortisman ayırabiliriz.
Buna göre, söz konusu
avans ödemesinin aktifleştirilebilmesi ancak, satıcı firma hakkında yapılacak
bir vergi incelemesi sonucunda işlemin gerçekliği yanında ilgili firmanın
kanuni defterlerinde kayıt altına alındığının inceleme raporu ile ortaya
konulması halinde mümkün olabilecektir.
Bir başka deyişle,
faturası gelmeyen ancak avans hesabında duran bir bakiyeyi aktifleştirmemiz
için (153/253 vb.) ödemeyi yaptığımız firmanın vergi inceleme raporu sonucuna
göre bizden avans aldığının resmi defter be belgelerinde yer alması
gerekmektedir.
AVANS
HESABI KARŞILIK AYRILMAK SURETİYLE GİDER HESAPLARINA ATILAMAZ
Söz konusu özelgeye
göre, ortada gerçek bir alacak bulunmadığından, 159/259 nolu hesaplar, karşılık
ayrılmak suretiyle 654 Karşılık Giderleri hesabına kaydedilemez. Ancak,
yukarıdaki şart sağlanıp aktifleştirildiği takdirde amortisman suretiyle
giderleştirilebilir ifadesi de dikkat çekicidir.
FATURASI
GELMEYEN AVANSA AİT KDV İÇ YÜZDE İLE HESAPLANIP İNDİRİM KONUSU YAPILIR MI?
Özelgenin değindiği bir
başka husus ise faturası gelmeyen ancak ödemesi banka dekontuyla tevsik edilen
harcamaya ait KDV’nin iç yüzde ile hesaplanıp indirim konusu yapılıp
yapılamayacağıdır.
Bilindiği üzere, 3065
sayılı Kanunun 34 üncü maddesinin 1 inci fıkrasında; yurt içinden sağlanan veya
ithal olunan mal ve hizmetlere ait KDV yi alış faturası veya benzeri vesikalar
ve gümrük makbuzu üzerinden ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanuni
defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebileceği hüküm altına alınmıştır.
Söz konusu özelge de bu
maddeye atıfta bulunmuş ve KDV’nin iç yüzde ile hesaplanıp indirilmesinin
mümkün olmadığını belirtmiştir.
