T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü
Sayı : 26463153/20102-GENELGE-TALİMAT/4137197 10/08/2015
Konu : Tevkifata İstinaden Tescilde Esas Alınacak Tapu Kayıtları.
GENEL YAZI
Bilindiği üzere, mülga 2926 sayılı Kanun kapsamında bulunduğu halde Kuruma kayıt ve tescilini yaptırmayan ve kendilerinden tevkifat yapılan çiftçilerin, tevkifat yapıldığını gösteren belgelerle birlikte Kurumumuza müracaat etmeleri halinde geçmişe dönük olarak sigortalılıkları başlatabilmektedir. Ancak, il müdürlüklerimizden Genel Müdürlüğümüze gelen yazı ve e-maillerin değerlendirilmesi neticesinde, sigortalıkları anılan şekilde başlatılan çiftçilerin, tarımsal faaliyetinin devamına esas alınacak tapu kayıtlarıyla ilgili farklı uygulamaların olduğu gözlemlenmiştir.
20/10/1983 tarih ve 18197 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren mülga 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunun 2 nci maddesi kapsamına girenler, aynı Kanunun 7 nci maddesine göre üç ay içinde Kuruma başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Bu Kanuna göre sigortalı sayılanlardan kapsama girdikleri tarihten itibaren üç ay içinde Kuruma başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmayanların tescil işlemleri, bu Kanunun 9 uncu maddesi gereğince Kurumca re’sen yapılarak, sigortalılıkları mülga 2926 sayılı Kanunun 5 inci maddesine göre re’sen tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlatılmaktadır.
Ancak, mülga 2926 sayılı Kanunun 2 nci maddesine göre sigortalı sayıldıkları halde Kuruma kayıt ve tescilleri yapılmamış ve sattıkları ürün bedellerinden 1/4/1994 tarihinden itibaren prim tevkifatı yapılan çiftçilerin, tevkifat yapıldığını gösteren belgeleri de eklemek suretiyle sigortalılıklarının başlatılması için Kuruma yazılı talepte bulunmaları halinde, tevkifat tutarının Kurum hesaplarına intikal etmesi şartıyla, tevkifatın yapıldığı tarihi takip eden aybaşından itibaren sigortalılıkları başlatılmakta, tarımsal faaliyetlerinin devam etmesi halinde sigortalılıkları devam ettirilmektedir. Tarımsal faaliyetinin tespitinde ise ziraat odası kayıtları, ziraat odası kaydı bulunmayanların ise tevkifata esas ürüne ilişkin kamu kurum ve kuruluşlarının, meslek kuruluşlarının, kooperatif veya birliklerin kayıtları esas alınmakta, belirtilen kurum ve kuruluş kayıtlarının bulunmaması halinde ise sattığı ürünü elde ettiği alana ilişkin tapu kayıtlan sigortalılığın devam ettirilmesinde dikkate alınmaktadır.
Görüleceği üzere, tevkifata istinaden tescil yapıldıktan sonra sigortalılığın devam ettirilmesi için, öncclikle ziraat odası kaydının olup olmadığının belirlenmesi, ziraat odası kaydının bulunması halinde bu kaydın dikkate alınması, ziraat odası kaydı bulunmayanların ise tevkifata esas ürüne ilişkin kamu kurum vc kuruluşlarının, meslek kuruluşlarının, kooperatif veya birliklerin kayıtlarına itibar edilmesi, belirtilen kurum ve kuruluş kayıtlarının bulunmaması halinde ise sattığı ürünü elde ettiği alana ilişkin tapu kayıtlarının dikkate alınması gerekmektedir.
Diğer taraftan, sigortalılığın devam ettirilmesinde dikkate alınacak tapu kayıtlarının edinim şekli vc tarihi de önem arz etmektedir. Konuya ilişkin Hukuk Müşavirliğimizden alman görüşte; "Mirasçılık belgesinin veya veraset ilamlarının mirasçılık konusunda kesin bir hüküm oluşturmadığı, dolayısı ile her hangi bir mirasçılık belgesi veya veraset ilamının ibraz edilmesi, belgede adı geçenler adına tapuda tescil yapılacağının zorunluluğu sonucunu doğurmayacağı ayrıca, mirastan ıskat ve mahrumiyet sebepleri yada mirasın reddi veya mirastan feragat sözleşmesi hallerinin bulunması veraset belgesi istemeye engel olmadığı göz önüne alındığında, sigortalılar tarafından ibraz edilen mirasçılık belgesi veya veraset ilamlarının tapu kaydı olarak değerlendirilerek sigortalıların tescil işlemine devam edilmesinin mümkün olmadığı,
Ancak, veraset ilamı alındığı halde, tevleifat kesintisinin yapıldığı tarihten sonra, zilyedinde bulunan tarlaların tapu sicil kaydına göre geriye dönük hizmet verilebileceğinin düşünüldüğü” ifade edilmiştir.
Bu bilgiler doğrultusunda;
a) Mülga 2926 sayılı Kanunun 2 nci maddesine göre sigortalı sayıldıkları halde Kuruma kayıt ve tescilleri yapılmamış ve sattıkları ürün bedellerinden 01/04/1994 tarihinden itibaren prim tevkifatı yapılan çiftçilerin, tevkifat yapıldığını gösteren belgeleri de eklemek suretiyle sigortalılıklarının başlatılması için Kuruma yazılı talepte bulunmaları halinde, tevkifat tutarının Kurum hesaplarına intikal etmesi şartıyla, tevkifatın yapıldığı tarihi takip eden aybaşından itibaren sigortalılıkları başlatılacak, herhangi bir kurum, kuruluş veya meslek kuruluşlarında üye kaydı bulunmayanların, tevkifatın yapıldığı tarihte sattığı ürünü elde ettiği alana ilişkin tapu tescil kayıtlarının olması halinde, tescil tarihi itibariyle sigortalılıkları devam ettirilecektir.
Örnek 1: Mülga 2926 sayılı Kanunun 2 nci maddesine göre sigortalı sayıldığı halde Kuruma kayıt ve tescili yapılmamış olan ve 23/05/1995 tarihinde sattığı ürün bedelinden prim tevkifatı kesilen Çiftçi (A)’nın, 01/01/1993 tarihi itibariyle sattığı ürünü elde ettiği alana ilişkin tapu tescili bulunmaktadır. Tevkifat yapıldığım gösteren belgeleri de eklemek suretiyle tescilinin yapılması için 06/07/2015 tarihinde Kuruma yazılı talepte bulunan Çiftçi (A)’nm, tevkifat tutarının Kurum hesaplarına intikal etmesi şartıyla, tevkifatın yapıldığı tarihi takip eden aybaşı olan 01/06/1995 tarihinden itibaren sigortalılığı başlatılacak ve tapu tescil kaydına istinaden devam ettirilecektir.
Örnek 2: Mülga 2926 sayılı Kanunun 2 nci maddesine göre sigortalı sayıldığı halde Kuruma kayıt ve tescili yapılmamış olan ve 24/07/1997 tarihinde sattığı ürün bedelinden prim tevkifatı kesilen Çiftçi (B)’nin, 25/09/1997 tarihi itibariyle sattığı ürünü elde ettiği alana ilişkin tapu tescili bulunmaktadır. Tevkifat yapıldığım gösteren belgeleri de eklemek suretiyle tescilinin yapılması için 01/07/2015 tarihinde Kuruma yazılı talepte bulunan Çiftçi (B)’nin, tevkifat tutarının Kurum hesaplarına intikal etmesi şartıyla, tevkifatın yapıldığı tarihi takip eden aybaşı olan 01/08/1997 tarihinden itibaren sigortalılığı başlatılacak ve bu sigortalılığı 31/12/1997 tarihi itibariyle sona erdirilecektir. Tevkifatın yapıldığı 24/07/1997 tarihinde tapu tescil kaydı bulunmadığından 31/12/1997 tarihinden sonra sigortalılığı devam ettirilmeyecek tir.
b) Tevkifatın yapıldığı tarihte, sattığı ürünü elde ettiği alana ilişkin tapu tescil kaydı bulunmayanların, tevkifat kesintisinin yapıldığı tarihten önce veraset ilamı alınmış olması şartıyla, zilyedinde bulunan tarlaların tapu tescil kayıtlarım tevkifat kesintisinin yapıldığı tarihten sonra yaptırmaları halinde de bu kayıtlara itibar edilecek ve sigortalılıkları devam ettirilecektir. Diğer bir ifadeyle, sadece veraset ilamına yahut mirasçılık belgesine istinaden sigortalılık devam ettirilmeyecek, zilyedinde bulunan tarlaların tapu sicil kaydının yapılmış olması aranacaktır.
Örnek 3: Mülga 2926 sayılı Kanunun 2 nci maddesine göre sigortalı sayıldığı halde Kuruma kayıt ve tescili yapılmamış olan ve 06/09/1997 tarihinde sattığı ürün bedelinden prim tevkifatı kesilen Çiftçi (C), tevkifat yapıldığını gösteren belgeleri de eklemek suretiyle tescilinin yapılması için 21/07/2015 tarihinde Kuruma yazılı talepte bulunmuştur. Tarımsal faaliyetinin tespitine ilişkin başkaca bir kaydı bulunmayan Çiftçi (C), 08/03/1997 tarihinde almış olduğu veraset ilamına istinaden zilyedinde bulunan tarlaların tapu tescil kaydını 08/11/2010 tarihinde yaptırmıştır. Çiftçi (C)'nin, tevkifat tutarının Kurum hesaplarına intikal etmesi şartıyla, tevkifatın yapıldığı tarihi takip eden aybaşı olan 01/10/1997 tarihinden itibaren sigortalılığı başlatılacak vc veraset ilamına istinaden zilyedinde bulunan tarlaların tapu tescil kaydını 08/11/2010 tarihinde yaptırmış olması nedeniyle sigortalılığı devam ettirilecektir.
Yukarıdaki örnekte Çiftçi (C)’nin, veraset ilamına istinaden zilyedinde bulunan tarlaların tapu tescil kaydını yaptırmadığı varsayıldığında, sadece veraset ilamına yahut mirasçılık belgesine istinaden sigortalılık devam ettirilmeyeceğindcn, 01/10/1997 tarihi itibariyle başlatılan sigortalılığı 31/12/1997 tarihi itibariyle sona erdirilecektir.
Örnek 4: Mülga 2926 sayılı Kanunun 2 nci maddesine göre sigortalı sayıldığı halde Kuruma kayıt ve tescili yapılmamış olan ve 06/09/1997 ile 28/03/1999 tarihinde sattığı ürün bedelinden prim tevkifatı kesilen Çiftçi (D), tevkifat yapıldığım gösteren belgeleri de eklemek suretiyle tescilinin yapılması için 06/07/2015 tarihinde Kuruma yazılı talepte bulunmuştur. Tarımsal faaliyetinin tespitine ilişkin başkaca bir kaydı bulunmayan Çiftçi (D), 08/03/1999 tarihinde almış olduğu veraset ilamına istinaden zilyedinde bulunan tarlaların tapu tescil kaydını 13/03/2011 tarihinde yaptırmıştır. Bu durumda Çiftçi (D)’nin, tevkifat tutarının Kurum hesaplarına intikal etmesi şartıyla, tevkifatın yapıldığı tarihi takip eden aybaşı olan 01/10/1997 tarihinden itibaren sigortalılığı başlatılacak vc 31/12/1997 tarihi itibariyle sona erdirilecektir. 28/03/1999 tarihli ikinci tevkifat kesintisine istinaden yeniden sigortalılığı 01/04/1999 tarihinde başlatılacak, 08/03/1999 tarihinde almış olduğu veraset ilamına istinaden zilyedinde bulunan tarlaların tapu tescil kaydını 13/03/2011 tarihinde yaptırmış ve veraset ilamının ikinci tevkifat kesintisinden önce olması nedeniyle, sigortalılığı 01/04/1999 tarihinden itibaren devam ettirilecektir.
a) Tevkifatın yapıldığı tarihten sonra satın alınan tarımsal alana ilişkin tapu tescil kayıtlarına itibar edilmeyeceği gibi tevkifatın yapıldığı tarihten sonra veraset yoluyla edinilen tarımsal alanların tapu tescil kayıtlarının yapılması halinde dahi bu kayıtlara itibar edilmeyecektir.
Örnek 5: Mülga 2926 sayılı Kanunun 2 nci maddesine göre sigortalı sayıldığı halde Kuruma kayıt ve tescili yapılmamış olan ve 05/03/1998 tarihinde sattığı ürün bedelinden prim tevkifatı kesilen Çiftçi (E), tevkifat yapıldığını gösteren belgeleri de eklemek suretiyle tescilinin yapılması için 02/07/2015 tarihinde Kuruma yazılı talepte bulunmuştur. Tarımsal faaliyetinin tespitine ilişkin başkaca bir kaydı bulunmayan Çiftçi (E), 08/03/1998 tarihinde almış olduğu veraset ilamına istinaden zilyedinde bulunan tarlaların tapu tescil kaydını 08/11/2010 tarihinde yaptırmıştır. Çiftçi (E)’nin, tevkifat tutarın m Kurum hesaplarına intikal etmesi şartıyla, tevkifatın yapıldığı tarihi takip eden aybaşı olan 01/04/1998 tarihi itibariyle sigortalılığı başlatılacak ve tevkifatın yapıldığı tarihten sonra veraset yoluyla edinilen tarımsal alana ilişkin tapu tescil kayıtlarına itibar edilmeyeceğinden sigortalılığı 31/12/1998 tarihi itibariyle sona erdirilecektir.
Bilgi edinilmesini ve uygulamanın yukarıda belirtilen açıklamalar doğrultusunda yürütülmesini rica ederim.
Ahmet AÇIKGÖZ
Genel Müdür
DAĞITIM :
Gereği : 81 İl Müdürlüğüne
Gereği : 81 İl Müdürlüğüne
