SGK borçlarına yapılandırma nasıl uygulanacak?

Sadettin ORHAN  


SGK borçlarına yapılandırma nasıl uygulanacak? (8 Ağustos 2016)

Soru: SGK'ya olan prim borçlarında yapılandırma nasıl uygulanacak? Hangi borçlar kapsama giriyor ve ödeme seçenekleri nelerdir? Veysi T.


Cevap: 6736 sayılı BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA İLİŞKİN KANUN TBMM'nde kabul edilerek yasalaştı. Söz konusu Kanun Cumhurbaşkanlığı tarafından onaylandıktan sonra Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girecektir. Kanunun sosyal güvenlik alacaklarının yapılandırılmasına dair hükümleri özet olarak şu şekildedir;

• 2016/Haziran ayı ve önceki aylara ilişkin sigorta primi, emeklilik keseneği, kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi ve sosyal güvenlik destek primi borçları,
• İsteğe bağlı prim ve topluluk sigortası prim borçları,
• SGK tarafından ilgili kanunlar gereği takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı,
• Emeklilik sonrasında 4/b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı olup, 2016/Şubat ayı ve öncesine ait ödenmemiş sosyal güvenlik destek primi borçları,
• 30.06.2016 tarihine kadar bitirilmiş bina inşaatı ve ihale konusu işlere dair hesaplanmış ve işveren tebliğ edilmiş asgari işçilik prim borçları,
• Bina inşaatı ve ihale konusu işlerden 30.06.2016 tarihine kadar bitirilmiş olmakla birlikte SGK tarafından henüz borç tahakkuk ettirilmeyen asgari işçilik borçları,

asılları ve bunların ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları uygulanacak, borcun gecikme cezası ve gecikme zammı tamamen silinecektir. Borcun peşin ödenmesi halinde yalnızca bulunan tutar ödenecektir. Taksitle ödeme halinde ise borçlunun tercihine göre 6, 9, 12 veya 18 taksitte ödeme yapılacaktır. Peşin ödemede hesaplanan tutar 6 taksitte 1,045 katsayısıyla, 9 taksitte 1,083 katsayısıyla, 12 taksitte 1,105 katsayısıyla, 18 taksitte ise 1,15 katsayısı ile çarpılacaktır. 

• 30.06.2016 tarihine kadar işlenen fiillerden dolayı SGK tarafından uygulanan idari para cezası asıllarının %50'si ile gecikme zammı ve gecikme cezasının tamamı silinecektir. 
• SGK borçlarının yapılandırılması için son başvuru tarihi, Kanunun Resmi Gazetede yayımlandığı tarihi takip eden ikinci ayın sonudur. 

• SGK'ya olan borçların taksitle ödenmesi halinde, Kanunun Resmi Gazetede yayımlandığı tarihi takip eden dördüncü aydan başlamak üzere iki ayda bir taksit ödenecektir.
• Prim borcunu yapılandıran sigortalıları, yapılandırılan borç dışında 60 günden fazla genel sağlık sigortası borçları bulunmaması ve borç taksitinin ilkini ödemeleri halinde, genel sağlık sigortasından yararlanabileceklerdir. 
• Genel sağlık sigortası kapsamında gelir testine başvurması gerekirken hiç başvurmamış olanlar, Kanunun Resmi Gazetede yayımlandığı tarihi takip eden ay başı itibariyle dört ay içerisinde gelir testine başvurursa, test sonucunda belirlenen geliri daha düşük çıkması halinde, ilk tescil tarihinden itibaren borcu yeniden tahakkuk ettirilecektir. 
• Gelir testi yaptırdığı halde SGK tarafından 2016/Haziran ayı ve öncesine dair tahakkuk ettirilen genel sağlık sigortası prim borcunu ödememiş olanlar, borcun aslını peşin veya 12 taksitte öderlerse, gecikme zammı ve gecikme cezası uygulanmayacaktır. Bu kapsamdaki borçluların Kanunun Resmi Gazetede yayımlandığı tarihi takip eden ay başı itibariyle beş ay içerisinde başvurmaları gerekmektedir. 
• SGK borçları için yapılandırma hakkından yararlanmak isteyen gerçek ve tüzel kişilerin, dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları gerekmektedir.
• Yapılandırmaya başvuran ve taksitle ödeme seçeneğini tercih eden borçluların, bir takvim yılında ikiden fazla taksiti aksatmaları halinde kalan borçları için yapılandırma hükümleri bozulmuş sayılacaktır. 
• Bu Kanundan önce 6183 sayılı Kanuna veya 6552 sayılı Kanuna göre borcunu taksitlendirmiş olanlar, kalan taksit tutarları için bu Kanuna göre yapılandırma talep edebilecektir. 

Yapılandırma başvurusu ve taksitlendirme açısından Kanunun Resmi Gazetede yayımlandığı tarih önem taşımaktadır. Başvuru tarihleri ve taksit vadeleri buna göre belirlenmektedir. 


Torba Kanunda sosyal güvenlik düzenlemeleri var mı? (5 Ağustos 2016)

Soru: Sadettin Bey, yeni bir torba kanunun Meclis'e sunulduğu söyleniyor. Kanunun içeriğiyle ilgili pek çok haber var. Acaba erken emeklilik gibi bir düzenleme de var mı? Ya da kanunun içeriğinde sosyal güvenlikle ilgili tam olarak neler var? Ceren T.

Cevap: Ceren Hanım, 2 Ağustos 2016 tarihinde TBMM'ne yeni bir torba kanun tasarısının sunulduğu doğrudur. Oldukça kapsamlı olan tasarıda sosyal güvenlikle ilgili düzenlemeler de var. Bunları özet olarak sıralayacak olursak;

• Çağrı üzerine çalışma, uzaktan çalışma gibi kısmi süreli (part-time) olarak çalışan kişiler kendileri genel sağlık sigortası kapsamına girdikleri için, "bakmakla yükümlü olunan kişi" statüleri sona eriyordu. Yapılacak değişiklikle bu kişiler kısmi süreli çalışsalar bile bakmakla yükümlü olunan kişi statüleri devam edecek. Yani eşleri veya ana-babaları üzerinden sağlık yardımı almaya devam edebilecekler.
• Primini düzenli ödeyen işverenlere tanınan 5 puanlık prim indirimi imkanı Bağ-Kur (4/b) sigortalılarına da sağlanmaktadır. İsteğe bağlı sigorta primi ödeyenler hariç olmak üzere, esnaf, şirket ortağı, çiftçi ve muhtar olarak prim ödemekte olanlar, primlerini düzenli ödemeleri halinde aylık 82 TL daha az prim ödeyecekler. Hizmet borçlanmalarında ve ihya işlemlerinde bu indirim uygulanmayacak. Ayrıca geçmiş dönem borçlarını yapılandıran ve taksit halinde ödeyenler de indirimden yararlanabilecekler. 

Bu iki düzenleme dışında Torba Kanun tasarısında sosyal güvenliğe dair herhangi bir düzenleme yer almıyor. Yani erken emeklilik gibi bir düzenleme tasarıda yer almıyor.


SGK affında krediyle emeklilik var mı? (3 Ağustos 2016)
Soru: Sadettin Bey, ben esnaf Bağ-Kur kapsamında sigortalıyım. SGK'ya prim borcum birikti. Borcumu ödesem bugün emekli olabiliyorum fakat ödeme imkanım yok. Taksitlendirme yapılsa bile ödeyebileceğimi sanmıyorum. Geçmiş yıllarda SGK'ya borcu olanlara banka kredisiyle emeklilik hakkı tanınmıştı. Bu yapılandırma kanununda da bu yönde bir düzenleme var mı? Sefer K.


Cevap: Sefer Bey, sizin de takip ettiğiniz üzere 2008 ve 2011 yıllarında SGK affı getirilirken, Bağ-Kur prim borcu olup da emekli olamayan vatandaşlara krediyle emeklilik imkanı verilmişti. Birisinde Halkbank diğerinde de Ziraat Bankası borçlu vatandaşa kredi kullandırmıştı. Krediyle emeklilik şu şekilde uygulanıyor;

• Borcu olan vatandaş önce SGK’ya başvurarak borcunu ve bu borcu ödediği takdirde emekli olabileceği gösterir bir belge alıyor.
• Bu belgeyle anlaşmalı banka şubesine gidiyor ve banka vatandaştan aldığı taahhütle borcunu SGK’ya ödüyor.
• Borcu kapatılan vatandaşa SGK emekli aylığını bağlıyor ve bağlanan aylıktan banka kredisi taksitler halinde kesiliyor.
• Bu uygulamadan esnaf, şirket ortağı, muhtar ve çiftçi Bağ-Kur'lular yararlanabiliyor.

Krediyle emeklilik olarak adlandırdığımız bu uygulama için yapılandırma kanununda hüküm bulunması gerekmiyor. SGK dilerse herhangi bir banka veya bankalarla protokol imzalayarak, yapılandırma uygulamasına krediyle emekliliği de dahil edebiliyor. Şu ana kadar SGK tarafından bu yapılandırmada krediyle emeklilik olup olmayacağı yönünde bir duyuru yayınlanmadı. Fakat bu yapılmayacağı anlamına gelmiyor. Çünkü krediyle emeklilik uygulaması hem yapılandırmaya başvuru sayısını artırıyor hem de SGK'nın tahsilat oranı yükselmiş oluyor. Umarız bu yapılandırmada da krediyle emeklilik uygulamasına yer verilir.


Kaynak ► http://www.sadettinorhan.net/gunun_sorusu_3_8_2016.html