İş Kazası Durumunda Uygulanan Rücu Tazminatı
Mehmet Uğur Yavuz
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
m.uguryavuz@gmail.com
5510 sayılı kanuna göre: Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve
hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle, Bir işverene
bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere
gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, emziren kadın
sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan
zamanlarda, Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere
gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan
bedenen ya da ruhen özre uğratan olaylar iş kazası olarak kabul edilir.
İş Kazası Halinde İşverenin
Muhatap Olacağı Davalar Nelerdir ?
İş kazası
nedeniyle işçinin yaralanması, ölümü hallerinde savcılık tarafından soruşturma
yürütülecek ve gerekli görülmesi halinde işveren aleyhine ceza davası
açılabilir. Bunun yanı sıra iş kazası neticesinde işçinin uğramış olduğu maddi
manevi zararın tazmin edilmesi amacıyla işveren aleyhine maddi ve manevi
tazminat davaları açılabilmektedir. Son olarak iş kazası halinde Sosyal
Güvenlik Kurumu işveren aleyhine rücu davası açabilecektir.
İş Kazasında işverenin kusur
sorumluluğu
SGK iş
kazası sonucu zarara uğrayan sigortalıya veya sigortalının ölümü halinde
sigortalının hak sahiplerine yaptığı tüm ödeme giderleri, sigortalının zarara
uğramasına sebep olanlardan geri isteme hakkına sahiptir. İş kazası veya meslek
hastalığı, işverenin kastı veya sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği
mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu oluşmuşsa, Kurum tarafından sigortalıya
veya hak sahiplerine Kanun gereğince yapılan veya ileride yapılması gereken
ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri
toplamı, sigortalı veya hak sahiplerinin işverenden isteyebilecekleri
tutarlarla sınırlı olmak üzere, Kurum tarafından işverene ödettirilir. Burada
işverenin Kuruma karşı sorumlu tutulabilmesi için olayın meydana gelmesinde
kusurunun olması gerekir.
İş Kazasında işverenin kusursuz
sorumluluğu
Sigortalıların
sigortalı işe giriş bildirgelerinin mevzuat hükümleri çerçevesinde ve süresinde
SGK’ya bildirimi zorunludur. İş kazasının sigortalı bildirimi yapılmamış olan,
diğer deyişle kayıt dışı çalıştırılan işçinin başına gelmesi durumunda meydana
gelen iş kazası sonucu SGK tarafından yapılan ve ileride yapılması gerekli
bulunan her türlü masrafın tutarları ile gelir bağlanırsa bu gelirlerin
başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri tutarı HERHANGİ BİR KUSURU OLUP
OLMADIĞINA BAKILMAKSIZIN işverene ödetilir
Sigortasız işçi çalıştırmanın
maliyeti büyük
Kayıtlı
istihdamın artırılması ve işveren üzerindeki prim yükünün azaltılması için son
dönemde çeşitli teşvik uygulamaları birer birer hayat geçirilmektedir.
İşçilerinin sigortasını yapmayan işverenlerse teşvik uygulamalarından sağlanan
desteklerden mahrum kalmaktadırlar. İşverenlerin çalıştırdıkları kişileri
sigortalı yapmalarıyla iş kazası durumunda üzerlerindeki sorumlulukların
nispeten azalacağı da göz önüne alındığında kayıt dışı işçi çalıştırmanın
maliyetinin ne denli büyük olduğu daha rahat anlaşılacaktır.
