Soru ve Cevaplarıyla Nakdi Sermaye Artırımı
Ekrem ÖNCÜ
Değerli okurlarımız, 6637 sayılı Kanun’un 8 inci maddesiyle, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinde değişiklik yapılarak, sermaye şirketlerinin nakit sermaye artırımları teşvik edilmektedir. Şirketlerin borç yerine öz kaynak kullanımı özendiren bu düzenlemeyle; sermaye şirketlerinin ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındakinakdi sermaye artışları veya yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden TCMB tarafından açıklanan ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın %50’sinin ilgili hesap dönemine ait kurumlar vergisi matrahından indirilmesine olanak sağlanmaktadır.
Düzenleme 1 Temuz 2015 tarihinde yürürlüğe girmiş olup yazımızda soru cevap şeklinde ve örnekler yardımıyla ele alınmıştır.
SORU 1: İndirimden Kimler Yararlanacak Kimler Yararlanamayacaktır?
İndirimden, yalnızca kurumlar vergisi mükelleflerinden sermaye şirketleri olan anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler yaralanacak, bunlar dışında kalan kurumlar vergisi mükellefleri (Kooperatifler, dernek ve vakıf iktisadi işletmeleri) ile gerçek kişiler yararlanamayacaktır. Kamu iktisadi teşebbüsleri ile finans, bankacılık ve sigorta sektöründe faaliyet gösteren kurumlar bu indirimden yararlanamayacaktır.
SORU 2: Hangi Sermaye Artırımları İçin İndirim Hesaplanabilecektir?
Kanun düzenlemesi uyarınca sadece ilgili hesap döneminde nakit olarak ödemesi yapılmış sermaye üzerinden indirim hesaplanabilecektir.
Kanun yalnızca nakdi sermaye artırımı için indirim hakkı tanımaktadır. Ayni sermaye artırımı yapılması durumunda bu indirimden yararlanmak mümkün değildir. Örneğin, şahsına ait gayrimenkulü olan bir anonim ya da limited şirket ortağı bu gayrimenkulü satıp parasını şirkete sermaye olarak koyar ise sermaye artışından yararlanabilecek iken, bu gayrimenkulü şirkete ayni sermaye olarak koymak ister ise indirimden yararlanamayacaktır.
SORU 3: Ne zamandan itibaren nakdi sermaye artırımları için İndirim Hesaplanabilecektir?
Kanun 1 Temmuz 2015 tarihinde yürürlüğe gireceğinden bu tarihten sonraki nakdi sermaye artışları için indirim hakkı uygulanabilecektir. Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce (1 Temmuz 2015 öncesi) yapılan nakit sermaye artışlarına ise indirim hakkı uygulanmayacaktır.
SORU 4: İndirim, Yalnızca Nakdi Sermayenin Artırıldığı yıl İçin mi yoksa sürekli mi Uygulanacaktır?
Bu indirimden, sermaye artırımına ilişkin kararın veya ilk kuruluş aşamasında ana sözleşmenin tescil edildiği hesap döneminden itibaren başlamak üzere izleyen her bir dönem için ayrı ayrı yararlanılır. Sonraki dönemlerde sermaye azaltımı yapılması hâlinde azaltılan sermaye tutarı indirim hesaplamasında dikkate alınmaz.
Bu bent hükümlerine göre hesaplanacak indirim tutarı, nakdi sermayenin ödendiği ay kesri tam ay sayılmak suretiyle hesap döneminin kalan ay süresi kadar hesaplanır.
Örneğin, bir anonim ya da limited şirketin ortağı nakdi sermaye artışına gidiyor ya da yeni şirket kuruyor ise ve bu işlem 10 Ağustos 2015 tarihinde tescil ediliyor ise 2015 yılı için Ağustos dahil 5 aylık hesaplama yapılacaktır. 2016 ve izleyen yıllarda ise sürekli indirim uygulamak mümkün olacaktır. İndirim uygulamanın istisnası ise sermaye azaltımıdır. Sermaye azaltımına gidilmesi durumunda ise azaltılan sermayeye isabet eden tutar üzerinden indirim hesaplanamayacaktır.
Sermaye azaltımı yapılması halinde önceki konulan sermayenin mi, yoksa sonradan yapılan nakdi sermaye artışının mı azaltıldığı konusu ise kanunda net değildir.
SORU 5: İndirimin Hesaplanmasında Hangi Faiz Oranı Esas alınacaktır?
Nakit olarak artırılan sermaye üzerinden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan “Bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı” dikkate alınacaktır.
SORU 6: İndirim Oranı Nasıl Hesaplanacaktır?
Yukarıda açıkladığımız faiz oranı dikkate alınarak nakdi sermaye artışı üzerinden hesaplama yapılacaktır. Konuyu bir örnekle açıklayacak olursak, AB şirketinin ortaklarının 10 Ağustos 2015 tarihinde 2.000.000 TL nakdi sermaye artırımı yaptığını ve bu tarihde tescil edildiğini kabul edelim. TCMB tarafından en son açıklanan ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranının ise % 15 olduğunu varsayalım.
Buna göre, Kurumlar Vergisi Matrahından indirilecek tutar aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
İndirilecek Tutar (Yıllık)= Nakden Artırılan Sermaye Tutarı x TCMB Faiz Oranı x Süre (Ay) x İndirim oranı
= 2.000.000 x 0,15 x 0,50
= 150.000 TL
Örneğimizdeki AB şirketi Ağustos ayında sermaye artırımı yaptığı için 2015 yılı için gider yazabileceği kıst dönem hesaplaması aşağıdaki şekilde olacaktır.
(150.000/12 ay) x 5 ay = 62.500 TL
Bu tutarın kurumlar vergisine net etkisi ise 62.500 x 0,20= 12.500 TL olacaktır. 2016 yılında etkisi ise 150.000 x 0,20=30.000 TL olacaktır.
SORU 7: İlgili Yılda Şirket Zarar Etti ise ya da Kazanç Düşük Kaldı İse izleyen yıllarda indirimden yararlanmak mümkün müdür?
Fiilen ilgili yıl kurum kazancından indirim konusu yapılamayan indirim tutarını sonraki yıla devretmek mümkündür. Yukarıdaki örnekte 2015 yılında kazanç çıkmamış olur ise 62.500 TL’lik tutar 2016 yılında kazanç çıkması halinde indirim konusu yapılabilecektir. İzleyen yıllarda örneğin 7 yıl boyunca zarar çıktı ise ve 7 yıl boyunca hesaplanan tutar indirim konusu yapılamadı ise ve 8’inci yıl kar çıktı ise kanaatimize göre 8’inci yılda da indirim konusu yapmak mümkün olmalıdır. Bilindiği üzere...
Kaynak ve Yazının Devamı ► http://www.thelira.com/yazar/31/ekrem-oncu/3298/soru-ve-cevaplariyla-nakdi-sermaye-artirimi
