Resul KURT
Dünya Gazetesi
Özellikle iş güvencesinin son yıllarda işletmeler açısından ciddi tazminat ödeme kalemlerinden birini oluşturması nedeniyle başvurulan yöntemlerden birisi de ikale sözleşmesidir.
İkale sözleşmesi, esasen bozma sözleşmesi olup işçi ve işverenin anlaşarak iş sözleşmesini sona erdirmeleridir. İş güvencesi kapsamındaki işçinin iş sözleşmesi sona erdirilirken, işe iade davası açmaması için işveren tarafından bir takım hakların sağlanarak, sözleşmenin ortak iradeyle sona erdirilmesini ifade etmektedir.
İkale sözleşmesi, bir işveren feshi niteliğinde olmayıp, işçi ve işveren arasında (bozma sözleşmesi) yapmak suretiyle, iş sözleşmelerini sona erdirmelerini içermektedir.
Ancak bu sözleşmeyi diğer fesih hallerinden ayıran husus, özellikle işçinin bu sözleşmeyi yapmasında işçiye sağlanacak bir makul yararının olmasıdır.
Çünkü kural olarak, ikale sonrası, işsizlik ödeneği ve iş güvencesi sisteminden yararlanılamamaktadır. Diğer bir deyişle bir ikale yapılması için mutlaka kıdem-ihbar dışında çalışana makul yarar olarak adlandırılan ilave bir ödemenin yapılması gerekir.
Bu durumda, herhangi ek bir makul yarar olmadan sadece ihbar ve kıdem verilmiş olması halinde ikale sözleşmesi olarak kabul edilmeyecek ve işe iade riski gündeme gelebilecektir.
Tabi ki, ikalede bu talebin hangi taraftan geldiği de, makul yararın ölçütünü belirleyecek en önemli unsurlardandır.
İşveren feshinin karşılıklı anlaşma yoluyla fesih gibi gösterilmesi suretiyle iş güvencesi hükümlerinin bertaraf edilmesi şüphesi ortaya çıkmaktadır.
Bu nedenle irade fesadı denetimi dışında, tarafların bozma sözleşmesi yapması konusunda makul yararının olup olmadığının da irdelenmesi gerekir.
Makul yarar ölçütü, bozma sözleşmesi yapma konusundaki icabın işçiden gelmesi ile işverenden gelmesi ve somut olayın özellikleri dikkate alınarak ele alınmalıdır.
Emsal bir Yargıtay kararında “Davacıya kıdem ve ihbar tazminatı...
Kaynak ve Yazının Devamı ► http://www.dunya.com/ikale-sozlesmesinde-makul-yarar-sart-164055yy.htm
