Fransız kamuoyu, Société Générale’ ile çalışanı Jérôme Kerviel’in dava sonucunu tartışıyor. Çalışanının hatalı veya yasadışı işlemlerinden haberdar olup buna göz yuman işveren çalışanını haklı nedenle işten atabilir mi?
Dünya Gazetesi
Jérôme Kerviel’in adı ülkemizde pek duyulmamıştır ancak küresel finans piyasalarında oldukça ünlü bir isim. Kendisi bir Fransız banka çalışanı olarak finansal işlemler piyasasında en büyük sahteciliklerden birinin kahramanı. Aynı zamanda da, Kerviel davası işçi-işveren ilişkilerinde alınan en ilginç ve tartışmalı mahkeme kararı olarak kurumsal hukuk literatüründe yerini almış durumda.
Kerviel’in ilginç vakası şöyle; finansal piyasalarda yaptığı tüm yasadışı işlemleri çalıştığı banka Société Générale’in bilgisi dâhilinde gerçekleştirmiş. Banka bu yasadışı işlemlere kar edildiği sürece göz yummuş ta ki 2008 yılında işlerin kötü gitmesine kadar. Hemen ardından Banka Kerviel’i işten çıkarmış. Kerviel işvereni Société Générale’i haksız yere işten çıkarıldığı iddiasıyla dava etmiş. Dava sonucunda, Fransız iş mahkemesinin verdiği karar, dünya kamuoyunda şaşkınlıkla karşılanmış; bankanın kendisine 450.000 avro ödemesine karar verilmiş.
Kerviel suçlu mudur, kahraman mıdır?
Société Générale’in yatırım bankacılığı bölümünde, vadeli işlemler piyasasında yatırım danışmanı olarak çalışan Jérôme Kerviel yaptığı hayali işlemlerle bankasını 4,8 milyar Euro zarara uğratmış, suçunu kabul etmesinin ardından Banka'dan atılmıştır. Olayın adli makamlara intikali sonucu Kerviel, her ne kadar yaptığı işlemlerden Bankanın haberdar olduğunu iddia etse de, güveni kötüye kullanmak ve sahtecilik suçlarından 3 yıl hapse mahkum edilmiş; 5 ay hapis yatmasının ardından 2014 yılında elektronik kelepçe şartıyla salıverilmiştir.
Daha sonra dava beklenmedik bir boyut kazanmış ve 2008-2014 yılları arasında Kerviel’in soruşturmasını yürüten bir polis görevlisinin beyanından da destek alarak açtığı tazminat davasında Kerviel haklı bulunmuştur. Mahkeme kararına göre, Société Générale kendisine 100.000 avro "haksız işten çıkarma" tazminatı ile 2007 ikramiyesi olan yaklaşık 300.000 avro ödemeye mahkum edilmiştir. Bu karar üzerine, Fransız kamuoyu, Kerviel konusunda ikiye ayrılmış, kimileri onu "kahraman" ilan ederken, diğerleri "sahtekar" olduğunu savunmuştur.
Evet, Kerviel yaptığı usulsüzlüklerden dolayı suçludur ancak bankanın işler iyi giderken suça ortak olması ve işler kötüye gidince tüm suçu Kerviel’e atıp durumdan sıyrılmaya çalışması bankayı da suçlu yapar. Kararın gerekçesi ise son derece ilginçtir: Mahkeme yargıcının ifadesiyle; "Société Générale, Jérôme Kerviel'in Ocak 2008 öncesindeki sahte işlemlerinden haberdar değilmiş gibi davranamaz. Kerviel'in işten atılması eylemlerinin değil, bu eylemlerinin yol açtığı sonuç nedeniyle gerçekleşmiştir."
Böylece söz konusu karar Avrupa'da şu anda hararetle tartışılan bir kısım soruyu gündeme getirmiştir: Çalışanının hatalı veya yasa dışı işlemlerinden haberdar olup buna göz yuman işveren çalışanını haklı nedenle işten atabilir mi? Yasadışı işlemleri bilip göz yuman işveren suça ortaklık etmiş olmaz mı? İş mahkemesi yargıcı yasadışı uygulamalardan işverenin haberdar olması gerektiği, haberdar olamayacağı veya yanlışa göz yumup yummadığı konusunda takdir yetkisine sahip midir? Tüm bu süreç boyunca Société Générale, Kerviel'in sahte işlemlerini maskeleyecek tedbirler alması nedeniyle durumdan haberdar olmadığını ileri sürmüştü. Ayrıca, Kerviel ilk ifadelerinde bu maskeleme işlemini teyit edercesine, 2007 yılında sadece 4 gün izin yaptığını, hiç tatile çıkmayan işlemciden şüphelenilmesi gerektiğini belirtmişti.
Kararı skandal olarak niteleyen Société Générale avukatları konuyu temyize götüreceklerini ifade ettiler, süreç nasıl sonuçlanırsa sonuçlansın Fransa'daki işçi-işveren ilişkileri açısından önemli bir içtihat oluşması beklenmekte.
İş Kanunu alanında uzman avukatlar Kerviel vakasına ne diyor?
Yunus Egemenoğlu / Yönetici Ortak, Egemenoğlu Hukuk Bürosu
Paris/Fransa iş mahkemesinde görülen Kerviel davası hakkında yapılan yargılama sonucunda; bankanın usulsüzlük yapan personeli Kerviel’in sözleşmesinin fesih gerekçelerinin haklı görülmemesi ve aleyhine açtığı davanın kabulüne dair kararın kamuoyunda büyük bir tepki ile karşılandığı görülmektedir.
Öncelikle sürecin doğru bir şekilde analiz edilmesi ve...
Kaynak ve Yazının Devamı ► http://www.dunya.com/ozel-dosyalar/degisim-yelpazesi/yanlisina-goz-yumdugunuz-personeli-isten-atabilir-mi-305661h.htm
