Şevket TEZEL
MemurHaber
BES 2017 yılı başından itibaren 45 yaş altı memur ve işçi çalışanlar için girilmesi zorunlu - çıkması serbest hale geliyor. Bu değişimin BES'e olan katılımı artırması ve tasarruf oranını olumlu yönde etkilemesi bekleniyor.
IMF rakamlarına göre brüt ulusal tasarruf bakımından ülkemiz gelişmiş, hatta gelişmekte olan ülkeler ortalamasına göre bile geri durumda bulunuyor.
Elbette ülkemizdeki geleneksel yastık altı tasarruf alışkanlığının etkisi de göz ardı edilmemeli ama örneğin 2015 yılı rakamları bazında tasarrufların Gayrisafi Milli Hasılaya oranına göre bizdeki rakam yüzde 15,63 iken bizim gibi gelişmekte olan ülkeler ortalaması yüzde 31,39 ; gelişmiş ülkelerde yüzde 21,89 ; AB ülkelerinde yüzde 21,68 ve Dünya ortalamasında yüzde 25,63 oranlarında gerçekleşmiş bulunuyor. Görüleceği üzere Dünya ortalamasının altında hele bizim gibi gelişmekte olan ülkelerin ise yarısı kadar bir orana sahibiz.
Bireysel emeklilik sistemi tam da bu durumun pozitif yönde giderilmesi, yani tasarrufların artırılması amacına matuf bir düzenleme olarak öngörülmüş bulunuyor.
Üstelik bizde SGK emekli aylıkları düşük matrahtan prim ödeyenler için giderek reel olarak azalmakta. Bu da ileride emekli aylıklarının geçimdeki gücünü reel olarak azaltan bir unsur olduğundan ek desteğe duyulacak ihtiyaç giderek artacak bir ibreyi işaret ediyor.
BES NASIL EMEKLİ EDİYOR?
Bireysel emeklilik sistemi 56 yaşını ve sistemde en az 10 yıl kalmak koşullarını sağlayanlara bu birikimlerini bir defada almak veya azami 10 yıla yayarak alma seçeneklerini sunan bir sistem. Emeklilikte en fazla 10 yıl süreyle daha önce yatırdığınız BES kesintileri ölçütünde bir ek gelir elde etme imkânı sunuyor. Azami 10 yıldan sonra BES şirketi ile birikimcinin bir bağı kalmıyor.
İLGİ EKSİK KALDI
Bireysel Emeklilik Sistemi 2001 yılından beri ülkemizde uygulanıyor ise beklenen ilgiyi görmemiş, 2012 yılında 6327 sayılı Kanunla yapılan değişiklik ile devlet desteği katkısı getirilmişti. Tabii Devlet katkısı getirilirken ücretlilerin ödentilerini gelir vergisinden mahsup etme hakları kaldırılmıştı.
Bu minvalde 01.01.2013 tarihinden itibaren işverenler tarafından ödenenler hariç olmak üzere katılımcılar tarafından bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı paylarının yüzde 25’ine karşılık gelen tutarlar Devlet katkısı olarak hesaplanıp BES’e bağlı olarak açılan Devlet katkısı hesaplarına ödenmeye başlanmıştı. Fakat bu önemli değişikliğe rağmen BES ile öngörülen tasarruf bir türlü istenen atılımı yine göstermedi.
Son raddede Yasa Koyucu bu işe biraz da teşvik kabilinden otomatik katılımı getirmeyi öngörüyor.
İki ay sonra çıkma hakkı tanındığı için zoraki tasarruf demek doğru olmayacak ise de çalışanlarımızın primleri yaklaşık yüzde 45’inin asgari ücretten bildirildiğine göre ne kadar parlak bir tasarruf artışı yapacak bunu birkaç ay sonra göreceğiz.
DEVLET KATKISI NASIL ALINIYOR?
Devletin yatırdığı katkı payı için hak ediş süreleri:
İlk üç yıl içinde sistemden çıkıldığı takdirde hak kazanılamıyor.
Üçüncü yılın sonunda %15'i,
Altıncı yılın sonunda %35'i,
Onuncu yılın sonunda %60'ı,
Emekliliğe hak kazanıldığı takdirde tamamı.
Alınabiliyor.
Üçüncü yılın sonunda %15'i,
Altıncı yılın sonunda %35'i,
Onuncu yılın sonunda %60'ı,
Emekliliğe hak kazanıldığı takdirde tamamı.
Alınabiliyor.
Ayrıca Devlet katkısında yılık brüt asgari ücret toplamının yüzde 25’ini geçmeme sınırı da bulunuyor. Yani...
Kaynak ve Yazının Devamı ► http://www.memurhaber.com/otomatik-bireysel-emeklilik-sistemi-ne-getiriyor-1705938y.htm
