Bir Faturanın Sahte Olmadığı Nasıl İspatlanır?
Koray Ateş
E. Öğretim Görevlisi
KGK Bağımsız Denetçi
korayates@muhasebetr.com
Değerli okurlar, Maliye İdaresi tarafından bazı mükelleflere,
kullandıkları faturanın sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge
olduğu ileri sürülmek suretiyle rapor düzenlenebilmektedir. Peki, kullandıkları
fatura ile satın alınan mal veya hizmetler gerçek olduğu halde böyle bir
tarhiyatla veya incelemeyle karşılaşan mükellefler bunun gerçekliğini nasıl
ispatlarlar?
Mükellefler böyle
bir durumda kullandıkları faturanın gerçekliğini, 213 sayılı Kanunun 3’üncü
maddesindeki delil serbestisi kapsamında iddia ve ispat etmelidirler. Buna
göre, mükellefler aşağıda yer alan unsurları kullanmak suretiyle ilgili
faturanın sahte olmadığını ispatlayabilirler.
a) İşlem bedelinin
ödendiğinin belgelendirilmesi.
Ödeme, iade
talebinde bulunan mükellef tarafından ödemeyi tevsik eden belge aslı veya noter
onaylı örneği ile tevsik edilebilir.
Ödemenin 5411
sayılı Bankalar Kanunu hükümlerine göre faaliyette bulunan bankalar vasıtasıyla
veya 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun]785 inci maddesinin (1) numaralı
fıkrası kapsamında düzenlenen çekler ile de tevsiki mümkündür.
Ayrıca internet
bankacılığı yoluyla yapılan ödemelerde, banka dekontu yerine ilgili banka
şubesi tarafından onaylı internet çıktıları ya da mükellefler tarafından ödeme
yapılan bankalardan alınan onaylı hesap ekstreleri ödemenin tevsikinde
kullanılabilir.
Ödeme, kredi
kartı (iade talebinde bulunan kişi veya kuruma ait), tapu devri, kamu kurum ve
kuruluşları aracılığıyla (ön ödeme avansı şeklinde kamu kurum ve kuruluşlarının
veznesine ödeme gibi) yapılmak suretiyle de tevsik edilebilir.
Ödemenin PTT
yoluyla yapıldığı durumlarda, ödeme sırasında düzenlenecek belge, (satıcının
veya adına hareket edenlerin adı-soyadı (tüzel kişilerde unvanı) ile banka
hesap numarası ve vergi kimlik numarası doğru olarak yazdırılmak kaydıyla)
ödemeyi tevsik eden delil olarak ileri sürülebilir.
b) Taşıma, yükleme,
boşaltma, depolama, ambalajlama ve benzeri işlemlerin yapıldığına yönelik
belgeler, sigorta belgesi, vergi, resim, harç, pay, fon gibi ödemeler
yapılmışsa bu ödemelere ait belgeler işlemin gerçekliğinin tevsikinde delil
olarak kullanılabilir.
Örnek: Uluslararası taşımacılık
hizmeti dolayısıyla KDV iade talebinde bulunan bir mükellefin akaryakıt alımı
yaptığı bir mükellef hakkında olumsuzluk bulunması halinde, iade talep eden
mükellef işlemin gerçekliğini yukarıda belirtildiği şekilde ödeme belgesi ibraz
ederek ispat edebilir.
Ancak, akaryakıt
alımı yapıldığı iddia edilen mükellefin, iadeci mükellefin bağlı olduğu ilden
farklı bir ilde bulunması ve/veya yapılan taşımacılık hizmetinin güzergâhı
üzerinde bulunmaması gibi şüphe uyandıran bir durumunun bulunması halinde,
vergi dairesince yapılan değerlendirme sonucunda ödeme belgesi işlemin
gerçekliğinin tevsiki hususunda yeterli bulunmayarak yalnızca ödeme belgesine
göre işlem tesis edilmeyecek ve mükelleften ilave açıklamalar istenebilecektir.