Mehmet BULUT // Meydan Gazetesi
Çalışanlar için SGK'ya bildirimlerinin yapılması yani sigortalı olmaları çok önemli. Ancak ne yazık ki işçiler bazen işverenleri tarafından kayıt dışı çalıştırılıyor. Böyle durumlarda çalışanlar ne yapmalı?
Kayıt dışı istihdam ülkemizde gerçekten önemli bir problem. Ağustos 2015 döneminde Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilmeden çalışanların oranı yüzde 35.1 olarak gerçekleşti. Kayıtdışı istihdam oranı tarım sektöründe yüzde 82.3 iken kadın çalışanlarda yüzde 48 seviyesinde.
Hemen hatırlatalım ki bu oranlar SGK'ya hiç bildirimi yapılmayan işçileri kapsıyor. Bunun yanı sıra almış olduğu ücretin SGK'ya eksik beyan edilmesi nedeniyle kısmen kayıt dışı olan önemli bir kesim var. Nitekim SGK verilerine göre asgari ücret üzerinden bildirimi yapılanların oranı yüzde 50 civarında. Bu sebeple reelde kayıt dışı istihdam ve bunun mali etkisi de daha üst seviyelerde.
Sigortasız çalışma hak kaybı demek
Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirilmeden yani sigortasız çalışma halinde işçiler birçok haktan mahrum kalıyorlar. Kısa vadede sağlık hizmetlerinden veya işsizlik aylığından yararlanamama, uzun vadede ise yaşlılık aylığı veya ölüm halinde hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanmaması bunlardan birkaçı. Ayrıca sigortasız çalışan bir işçi işten ayrıldığı zaman kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı gibi haklardan çalıştığını ispatlayamadığı için faydalanamıyor.
Durum böyle olunca da işçiler genellikle işten ayrılınca veya yaş kemale erince akılları başlarına geliyor ve sigortasız çalıştıkları dönemler için veryansın ediyorlar. Daha sonra da sigortasız çalıştıkları sürelerin tespiti için SGK'nın ve mahkemelerin kapısını çalmak zorunda kalıyorlar.
Şikâyet mi etmeli dava mı açmalı?
Sigortasız çalışma halinde işçilerin başvurabilecekleri bazı yöntemler var. Bunlardan birisi SGK'ya şikâyet dilekçesi vermek. Verilen şikâyet dilekçesi üzerine SGK denetim elemanları işyerinde tespit ve inceleme yapıyorlar ve iddianın doğruluğunu araştırıyorlar.
İşyeri kayıtlarının incelenmesi sonucunda yapılan tespitlerden çalıştığı belirlendiği halde...
Kaynak ve Yazının Devamı ► http://www.meydangazetesi.com.tr/sigortasiz-calisanlar-hakkini-nasil-aramali-makale,2134.html
