Taner ÖZDEMİR
İşten ayrılan personellerin işten çıkış süreçlerinde işveren ya da işveren vekili çalışanlar tarafından SGK çıkış sürecinin doğru ve usulüne uygun olarak yürütülmesi gereklidir. Şöyle ki; İşten çıkan bir personelin çıkış kodu dediğim SGK ya bildirilen çıkış maddesi sırf işçinin çıkışının yapılması için sıradan bir çıkış maddesi değildir.
Konuyu detaylı olarak açıklamak isterim. Zira bu aralar çıkış kodları ve süreçleri hakkında çok soru aldığım için hem bu süreci özetlemek hem de kafalara takılan sorulara cevap vermiş olacağım.
Çıkış kodunun yanlış yapılması kimi zaman işçinin işsizlik maaşı alamamasına, kimi zamanda işvereni çok zorumda bırakacak dava süreçleri boyutunda olabilmektedir.
Öncelikle bilinmesi gereken bir işçi istifa ediyorsa bunun telefonla sözlü olarak söylenmesinden ziyade işyerine gelip istifa dilekçesini verip usulüne uygun olarak çıkış evraklarının imzalatılarak çıkışının istifa olarak yapılmasıdır. Kimi zaman işçiler istifa etmiş bile olsalar İş kurumundan istifa olarak yapılan çıkışa işsizlik maaşı verilmediği için çıkış kodunun işsizlik maaşı alınabilmesi için farklı bir kod ile yapılması talebinde bulunuyorlar. Bu şekilde yapılan bir işlemin hem usulsüz hem de kanunlar ölçütünde suç olduğunu açıkça belirtmek isterim. Zira bu şekilde yapılacak bir işlem muvazaalı olacaktır.
İşverenin işten çıkardığı bir işçisine de fesih sürecini evraklarla, yazışmalarla, maillerle kısacası yazılı olan her türlü evraklar kanıtlanabilir olması gerekmektedir. İşçinin fesih sürecinin bu tür evraklara dayandırılmadan sonlandırılması halinde işçinin işe iade ya da tazminatı talepleri haklı bir boyut kazanabilir. Bu sebeple önceden yazmış olduğum işçinin ve işverenin fesih süreçleri ile ilgili makalelerimi okuyarak hataya sebebiyet vermeden sürecin doğru, düzgün ve yasalar doğrultusunda çıkış prosedürünün yapılmasının önemini belirtmek isterim.
SGK FESİH KODU | SGK FESİH NEDENLERİ | İŞKUR FESİH NEDENİ (SİSTEMDEKİ KARŞILIĞI) | DEĞERLENDİRME |
1 | Deneme süreli iş sözleşmesinin işverence feshi | Kapsam Dışı Fesih | Hak Kazanmaz |
2 | Deneme süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi | Kapsam Dışı Fesih | Hak Kazanmaz |
3 | Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa) | İstifa | Hak Kazanmaz |
4 | Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi | 4447/a | Kazanır |
5 | Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi | 4447/d | Kazanır |
8 | Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle | Kapsam Dışı Fesih | Hak Kazanmaz |
9 | Malulen emeklilik nedeniyle | Kapsam Dışı Fesih | Hak Kazanmaz |
10 | Ölüm | Kapsam Dışı Fesih | Hak Kazanmaz |
11 | İş kazası sonucu ölüm | Kapsam Dışı Fesih | Hak Kazanmaz |
12 | Askerlik | Askerlik | Kazanır |
13 | Kadın işçinin evlenmesi | Kapsam Dışı Fesih | Hak Kazanmaz |
14 | Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması | Kapsam Dışı Fesih | Hak Kazanmaz |
15 | Toplu işçi çıkarma | 4447/a | Kazanır |
16 | Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer işyerine nakli | Kapsam Dışı Fesih | Hak Kazanmaz |
17 | İşyerinin kapanması | 4447/e | Kazanır |
18 | İşin sona ermesi | 4447/e | Kazanır |
19 | Mevsim bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır) | Kapsam Dışı Fesih | Hak Kazanmaz |
20 | Kampanya bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır) | Kapsam Dışı Fesih | Hak Kazanmaz |
21 | Statü değişikliği | Kapsam Dışı Fesih | Hak Kazanmaz |
22 | Diğer nedenler | Kapsam Dışı Fesih | Hak Kazanmaz |
23 | İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih | 4447/b | Kazanır |
24 | İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih | 4447/b | Kazanır |
25 | İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih | 4447/b | Kazanır |
26 | Disiplin kurulu kararı ile fesih | İşçinin Kusuru | Hak Kazanmaz |
27 | İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih | 4447/c | Kazanır |
28 | İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih | 4447/c | Kazanır |
29 | İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih | İşçinin Kusuru | Hak Kazanmaz |
30 | Vize süresinin bitimi ( İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır) | Kapsam Dışı Fesih | Hak Kazanmaz |
31 | Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih | 4447/g | Kazanır |
32 | 4046 sayılı Kanunun 21. maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih | 4447/f | Kazanır |
33 | Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi | 4447/b | Kazanır |
34 | İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih | 4447/e | Kazanır |
Kaynak ► http://www.tanerozdemir.com.tr/sgk-isten-cikis-kodlari-neden-onemlidir.html