Taner ÖZDEMİR
Yazmış olduğum yazılarda her daim bilgilendirmek, yönlendirmek ve işçilerin haklarını bilip işverenlerin yapacağı işlemlerde haklarını bilen işçi olarak işverenin karşılarına çıkmalarını sağlamak boyutunda bilgilendirmeler yapmaktayım. Bu yazımda da işçinin çıkış kodunun detayı ve süreci hakkında bilgilendirmede bulunacağım.
Sigortalıların işe başlamalarında işe giriş bildirgesi ile Kurum kayıtlarına tescil gerekirken, işten çıkışlarda da kurum kayıtlarına yansıyan bir çıkış sebebi vardır. Sigortalıların çalıştıkları işyerinden ayrılırken çıkış kodu ve sebebine dikkat etmeleri gerekmektedir. Zira çıkış bildirgesinde sadece çıkış kodu numarası olduğu için işçi çıkış sebebini bilememektedir.
Çalışılan işyerinde çıkışta belirtilen işten çıkış kodu, işçinin yeni gireceği işyeri için belirleyici bir unsurdur. İş Kanununun 24. ve 25. maddelerinde işten çıkış sebepleri belirtilmiştir. Tabi bu çıkış kodu işçinin yeni başlayacağı işyeri için önem arz etmesinin yanında işçinin işsizlik maaşı içinde önem arz ettiğini belirtmekte fayda var. Bu sebepler için http://www.tanerozdemir.com.tr/sgk-isten-cikis-kodlari-neden-onemlidir.html linkini tıklayabilirsiniz.
Sıklıkla görmekteyiz ki işçi işten çıktıktan sonra ancak ve ancak İşkur müdürlüğüne işsizlik maaşı için başvuru yaptığında işsizlik maaşına hak kazanıp kazanmadığını öğrenebilmektedir. Bu sebepten dolayı işten çıkış bildirgesindeki çıkış kodunun kanun karşısında çıkış kodu açıklaması ve hak kapsamına girip girmediğini de kontrol etmek gerekmektedir.
İşveren tarafından 29 kodu ile İşçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih işçinin kusurundan kaynaklı bir çıkış sebebi olduğu için işçi yeni işe girdiği işyerine bu durumu izahta zorlanabilir. 29 kodu ile çıkış İş Kanununun 25. Maddesinde belirtilen çıkış halleridir. Bu çıkış sebepleri aşağıdakilerden herhangi biri bile olsa işveren 29. Kodunu seçmek zorunda kalmaktadır.
Şimdi İş Kanunundaki 25. Madde de belirtilen Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri irdeleyelim.
a) İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek, yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması.
b) İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarfetmesi veya davranışlarda bulunması, yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnadlarda bulunması.
c) İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması.
d) İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması veya 84 üncü maddeye aykırı hareket etmesi.
e) İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması.
f) İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi.
g) İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi.
h) İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi.
ı) İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması.
Sonuç olarak; İşçinin çıkış kodunun 29 olması halinde yukarıdaki maddelerde belirtilen çıkış sebeplerinden herhangi biri bu kodun kapsamına girebileceği için çıkış işleminden sonra kesinlikle çıkış bildirgesindeki 16 madde sütunundaki ‘SİGORTALININ İŞTEN AYRILIŞ NEDENİ(KODU) alanındaki koda dikkat etmenizi öneririm.
Kaynak ► http://www.tanerozdemir.com.tr/sigortalinin-cikis-kodu-yeni-isyerinde-iscinin-basina-dert-olur.html
